شعلهور شدن آتش: ورود به جنگی فراتر از منطقه
به گزارش خبرنگار اقتصادآنلاین، اسرائیل در کمتر از ۲۴ ساعت، مرتکب دو ترور در دو پایتخت شد. در یکی از آنها به آپارتمانی در مرکز شهر بیروت حمله کرد و یک زن و دو کودک را کشت و یک فرمانده ارشد حزب الله را هدف قرار داد و سپس تنها چند ساعت بعد، در قلب تهران، برجستهترین چهره حماس و رئیس سیاسی آن – اسماعیل هنیه را به شهادت رساند. هرچند به جنایت دوم خود فقط تلویحاً اعتراف کرد.
ترور هنیه، بهویژه، مذاکرات شکننده آتشبس بین اسرائیل و حماس را تهدید میکند؛ مذاکراتی که تاکنون نتوانسته است به جنگ ده ماههای که بیش از ۳۹۰۰۰ فلسطینی و ۱۲۰۰ اسرائیلی را کشته است، پایان دهد؛ هر چند علاوه بر آن، دولت فعلی ایالات متحده را نیز درست پیش از انتخابات ریاست جمهوری در شرایط دشواری قرار داده است.
همانطور که نشریه فارن پالیسی اذعان کرده، روسای جمهور گذشته ایالات متحده، فشار نتانیاهو برای حمله به تهران را رد کردند، اما بایدن در دام او گرفتار شده است: جنگ گستردهتر با ایران، دقیقاً همان چیزی است که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل برای بیش از دو دهه به دنبال آن بوده است.
نتانیاهو علاقمند به طولانی کردن جنگ جاری با حماس است؛ چون میداند با وقوع یک صلح و آتشبس مستمر، احتمالاً عمر سیاسی او نیز به پایان خواهد رسید و در صورت ادامه یافتن محاکمه فساد او ممکن است به زودی به زندان محکوم شود؛ بنابراین هیچ چیز به اندازه پایان دادن به زندگی مذاکرهکننده در آن سوی میز، زندگی او را نجات نمیداد.
به همین ترتیب، رهبر تندرو اسرائیل، میل عمیقی برای گسترش درگیری برای مقابله با آنچه که به نظر او بزرگترین تهدید استراتژیک اسرائیل است، یعنی ایران، دارد. مزیت دیگر این تنشزایی در عین حال برای او این است که از نزدیکی آمریکا و ایران که اسرائیلیها آن را معادل ترک اسرائیل از سوی واشنگتن میدانند، جلوگیری میکند.
نتانیاهو برای رسیدن به مقاصد خود و ماندن در قدرت، به سیاستمداران راست افراطی عمیقا مذهبی و طرفدار شهرکسازی که مخالف هر نوع کشور فلسطینی هستند، قدرت داده است؛ به نحوی که او نقشهای قدرتمندی را به ایتامار بن گویر، یک جنایتکار محکوم، که اکنون ریاست پلیس را بر عهده دارد و در نحوه اداره کرانه باختری تاثیرگذار است و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی، داده است.
بدین ترتیب بدون هدف مشخص در جنگ، سرپیچی وی، اسرائیل را از متحدانش و خود کشور جدا میکند. این شبهه که او کشور را به جنگ میکشاند تا خود را در قدرت نگهدارد در حال تشدید شکاف عمیق در درون جامعه است – در مورد سرنوشت اسرای اسرائیلی، هدایت جنگ و حاکمیت قانون – که پیوندهای نهادی را که اسرائیل را متحد میکند به چالش میکشد، اعتماد به رهبری او را بیشتر متزلزل کرده است.
صنم وکیل، تحلیلگر خاورمیانه به نیویورک تایمز گفته که «وجهه بین المللی اسرائیل از ماه اکتبر همچنان در معرض ضربه قرار گرفته است – علیرغم ۹ ماه جنگ، اهداف نظامی آن برآورده نشده است، و اعتبار اجتماعی و داخلی اسرائیل نیز آسیب دیده است».
در واقع، یک درگیری تمام عیار، پیچیده ترین ارتش خاورمیانه را که با سخت افزار و تسلیحات پیشرفته غربی تقویت میشود، در برابر مسلحترین بازیگر غیردولتی جهان قرار میدهد. تواناییهای اسرائیل و حزبالله مورد حمایت ایران نیز از زمان آخرین آتشسوزی ۱۸ سال پیش تکامل یافته است، و همین درگیری بعدی را که در شرایط خطرناکی قرار میدهد.
فایننشالتایمز از ظرفیتهای گسترده حزب الله خبر داده و نوشته حزبالله اکنون میتواند به سراسر اسرائیل حمله کند و اهداف استراتژیک را با دقت نقطهزنی کند – به این معنی که هیچ شهری در اسراییل امن نخواهد بود و ما هنوز اضافه شدن ایران و سایر اعضای محور مقاومت در حمایت از حزب الله با حملات خود از جبهه های مختلف را در نظر نگرفتهایم. به عنوان مثال همین یک ماه پیش بود که حوثیها از ماه اکتبر چندین موشک و پهپاد به سمت اسرائیل شلیک کردهاند، که یک اسرائیلی را در تل آویو کشت و این یعنی نتانیاهو در حال پهن کردن دامی برای آمریکاست که امتناع طولانی مدت روسای جمهور ایالات متحده از اجازه دادن به نتانیاهو برای کشاندن ایالات متحده به جنگ با ایران -از ریگان گرفته تا جرج بوش و اوباما- ممکن است اکنون به پایان برسد.
دفعه پیش که اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق حمله کرد بایدن اعلام کرد که ایالات متحده در اقدام نظامی تهاجمی این کشور علیه ایران شرکت نخواهد کرد یا از آن حمایت نخواهد کرد، اما در صورت حمله به اسرائیل، حمایت دفاعی خواهد کرد. اما تمایز بین پشتیبانی تهاجمی یا دفاعی با شروع جنگ بیمعنی میشود.
برخی کارشناسان معتقدند دولت بایدن بهای حمایت بیچونوچرا و بیسابقهای را میپردازد که در اوایل جنگ غزه از اسراییل و بنیامین نتانیاهو انجام داد که در میان روسای جمهور آمریکا بیسابقهترین تلقی میشد. این حمایت منجر به شهادت بیش از ۳۹۰۰۰ فلسطینی شد که اکثر آنها را زنان و کودکان تشکیل میدادند، اما حالا ممکن است سربازان آمریکایی را نیز شامل شود و در صورت یک جنگ همهجانبه مردم این کشور را نیز در خطر قرار دهد.
اگرچه کاملا هریس در برخورد سرد اخیر خود با نتانیاهو و ابراز همدردی با رنج فلسطینیان نشان داد که رویکرد دولت احتمالی او در برخورد با نتانیاهو میتواند بسیار متفاوتتر از رویکردی که بایدن اتخاذ کرد باشد؛ اما ترور هنیه و خطر یک جنگ گستردهتر به طور قطع آینده او برای به دست آوردن کرسی ریاست جمهوری را به خطر میاندازد.