دانشمندان در اعماق زمین؛ اکتشاف حیرت‌انگیز نمونه‌های سنگ از گوشتۀ زمین (به همراه تصاویر)
فرادید نوشت: دانشمندان به تازگی درازترین قطعه از گوشته زمین را از زیر اقیانوس بیرون کشیدند.
محققان عمیق‌ترین نمونه از سنگ‌های گوشته زمین را حفاری کرده‌اند و به عمق ۱.۲ کیلومتری در خط‌الراس میانی اقیانوس اطلس نفوذ کرده‌اند،.
در این نقطه که سرشار از دریچه‌های گرمابی است، فعل و انفعالات میان سنگ‌های گوشته و آب دریا سبب ایجاد مواد شیمیایی می‌شود که برای زندگی مهم هستند. گوردون ساوتام، میکرب‌شناس زمین و از نویسندگان یک مطالعه جدید گفته که تلاش‌های قبلی برای مته زدن در سنگ‌های گوشته‌ای که از اعماق دریا به سطح آورده شده بودند، تنها به ۲۰۱ متر رسیده بود که به قدر کافی برای جستجوی موجوداتی مانند باکتری‌های گرمادوست که شاید در عمق بیشتری زندگی کنند، عمیق نبود.
«هر بار که حفارها بخش دیگری از هسته عمیق را بازیابی می‌کردند، تیم میکرب‌شناسی نمونه‌هایی را برای کشت باکتری‌ها جمع‌آوری می‌کرد تا محدودیت‌های حیات را در این اکوسیستم دریایی عمیق زیرسطحی تعیین کند. هدف نهایی ما این است که درکمان را از منشاء حیات بالا ببریم و پتانسیل حیات در فراسوی زمین را تعریف کنیم.»
یوهان لیسنبرگ، زمین‌شیمیدان دانشگاه کاردیف در بریتانیا و نخستین نویسنده این مطالعه که ۸ آگوست در مجله Science منتشر شد، گفته: «هسته سنگ می‌تواند به پرسش‌های مربوط به حرکت گوشته پاسخ دهد. ما از سنگ‌هایی که در آتشفشان‌های اقیانوسی فوران می‌کنند می‌دانیم که گوشته ویژگی‌های بسیار متفاوتی دارد. این ویژگی‌ها ترکیب‌های سنگی متفاوتی ناشی از بازیافت صفحات تکتونیکی به داخل زمین هستند.»
لیسنبرگ می‌گوید با نمونه‌ی جدید گوشته، ما می‌توانیم ببینیم چه ویژگی‌هایی وجود دارد و در چه مقیاسی متفاوت هستند و سپس آن‌ها را بازسازی کنیم تا ببینیم چگونه آن تکه‌های مختلف گوشته ذوب شدند و اینکه چگونه به سمت سطح آمدند.
لیسنبرگ می‌گوید تیم تا کنون دریافته که به نظر می‌رسد مواد مذاب به جای حرکت عمودی به صورت مایل حرکت می‌کنند و در مسیری مورب و شیب‌دار به سمت سطح حرکت می‌کنند.
نمونه‌های هسته‌ای از سنگ‌های گوشته روی کشتی JOIDES Resolution در طول سفر اعزامی IODP Expedition ۳۹۹
این هسته توسط برنامه بین‌المللی کشف اقیانوس در سال ۲۰۲۳ حفاری شد. محققان کشتی تحقیقاتی JOIDES Resolution در توده‌کوه اقیانوس اطلس، بخشی از خط‌الراس میانی اقیانوس اطلس که در آن کف اقیانوس در حال جدا شدن است و سنگ‌های گوشته به سطح بالا می‌روند، حفاری کردند. نقطه حفاری‌شده نزدیک «شهر گمشده» بود، یک میدان دریچه گرمابی مملو از ساختارهای کندو و برج مانند که متان و هیدروژن را در اقیانوس آزاد می‌کند.
میکروارگانیسم‌های متعددی از این مولکول‌ها تغذیه می‌کنند و از جوامع بی‌مهرگان کوچک مانند حلزون‌ها و کرم‌های لوله‌ای پشتیبانی می‌کنند.
سنگ گوشته شکننده است و تمایل به از هم‌پاشیدگی دارد اما تیم بسیار خوش‌شانس بود.
لیسنبرگ گفت: «به دلایلی، سنگ‌های گوشته در محوطه، رویائی حفاری شدند. تماشای آن‌ها واقعاً باورنکردنی بود.»
این تیم از حفره شروع به برداشتن بخش‌های دست‌نخورده تا ۵ متر کردند. در مجموع، آن‌ها بیش از ۷۰ درصد از هسته ۰.۷ مایلی را بازیابی کردند.
جی‌اوآی‌دی‌ئی‌اس رزولوشن
ویلیام برازلتون، از نویسندگان این مطالعه و میکروب‌شناس دانشگاه یوتا گفته: «ما نمونه‌های بسیار بیشتری از انتظارمان جمع‌آوری کردیم.» تیم میکرب‌شناسی برای این پروژه دو ماهه حفاری، تقریباً ۲۴ ساعت شبانه‌روز با پتک سنگ‌ها را می‌شکستند.
برازلتون گفت: «بازیابی تقریباً پیوسته تا ۱.۲ کیلومتر فرصتی عالی برای مستندسازی روابط بین تنوع میکروبی، فراوانی و فعالیت با عمق و دما، از جمله دمای نزدیک به حد مجاز حیات، فراهم کرد.»
راضیه میرزاحیدری
