تدابیر ناسا برای حفظ سلامت روان فضانوردان در مأموریت‌های فضایی: چگونه ناسا از دیوانگی فضانوردان جلوگیری می‌کند؟
ارسال شده توسط: امیرحسین کریم نژاد 09 شهریور 1403 ساعت 21:41
فضانوردان در هنگام ماموریت‌های فضایی استرس و فشار بسیار زیادی را تحمل می‌کنند؛ اما ناسا برای حفظ سلامت روان فضانوردان خود و جلوگیری از اقدامات عجیب تاکنون چه کرده است؟
سفرهای فضایی با بودجه‌های بسیار سنگین انجام می‌شوند. همچنین زمان زیادی برای توسعه و ساخت تجهیزات فضایی مورد نیاز است. به همین‌خاطر کوچکترین اشتباهی می‌تواند به یک فاجعه بزرگ منجر شود. در بسیاری از فیلم‌های تخیلی نیز به مسئله سلامت روان فضانوردان پرداخته شده است. جایی که یک فضانورد خسته و درمانده نتیجه تلاش‌های یک گروه بزرگ را نابود می‌کند یا ناگهان تصمیم می‌گیرد سایر خدمه را بکشد.
تلاش‌های ناسا برای حفظ سلامت روانی فضانوردان با روش‌های گوناگون
مطلب گفته شده فقط به فیلم‌های تخیلی مربوط نمی‌شود و ناسا نیز این مسئله را بسیار محتمل می‌داند. به همین‌خاطر در طول ۲۵ سال گذشته پژوهش‌های زیادی را در ایستگاه فضایی بین‌المللی برای بررسی وضعیت سلامت روان فضانوردان انجام داده است. این آزمایش‌ها نیز بیشتر با هدف بررسی تاثیر حضور در فضا برای مدت ۶ تا ۱۲ ماه انجام می‌شوند.
ناسا و دیگر سازمان‌های فضایی می‌خواهند متوجه شوند که چطور می‌توان فضانوردان را برای ماموریت‌های طولانی به ماه و مریخ خوشحال نگه داشت. در ادامه به بررسی ۵ آزمایش علمی می‌پردازیم که ناسا در ایستگاه فضایی بین‌المللی برای بررسی سلامت روان فضانوردان انجام داده است. هرچند که معمولا در اخبار نجوم چندان به این موارد پرداخته نمی‌شود.
عکس‌برداری از زمین
بررسی‌ها نشان داده است که عکس‌برداری از زمین نیز می‌تواند برای حفظ سلامت روان فضانوردان مفید باشد. به طورکلی فضانوردان وظیفه دارند به‌صورت منظم از زمین عکس‌برداری کنند تا نتیجه تغییرات اقلیمی، بلایای طبیعی و سایر رخدادهای عجیب مشخص شود.
هرچند پژهش‌های مختلف نشان داد که عکس‌برداری از زمین می‌تواند سبب آرامش روانی فضانوردان شود و استرس آنها را کاهش دهد.
نور شبانه‌روزی
در پروژه نور شبانه‌روزی ناسا تلاش می‌کرد تاثیر ایجاد یک چرخه نور عادی و شبیه‌سازی روز و شب را بر سلامت روان فضانوردان ارزیابی کند. سازمان فضایی آمریکا امیدوار بود که بتواند با اینکار چرخه خواب فضانوردان را مرتب کرده و میزان استرس آنها را کاهش دهد. هرچند که این پروژه نتوانست چندان موفق شود.
ریتم شبانه‌روزی
پیشتر ناسا از یک آزمایش به‌نام ریتم شبانه‌روزی برای بررسی وضعیت سلامت روان فضانوردان بهره گرفته بود. سازمان فضایی آمریکا کاملا متوجه بود که نمی‌توان با موفقیت چرخه ۲۴ ساعته روشنایی و تاریکی را در فضا شبیه‌سازی کرد. به همین خاطر تصمیم گرفت فعالیت‌های فضانوردان را متناسب با چرخه عادی زندگی آنها تنظیم کند.
همچنین ناسا در این مدت حسگرهایی را به فضانوردان متصل کرده بود تا دمای بدن آنها را در طول فعالیت‌های مختلف اندازه‌گیری کند.
تهیه نقشه عصبی
ناسا در گذشته مدتی با تهیه نقشه عصبی ساختار مغز فضانوردان را بررسی می‌کرد. آنها می‌خواستند ببینند که چطور فعالیت‌های مختلف در فضا می‌تواند روی مغز و روان فضانوردان تاثیر بگذارد. نتایج این تحقیق به‌صورت کلی مثبت بودند. چراکه نشان می‌دادند سفرهای فضای تاثیر منفی خاصی روی حافظه فضانوردان نمی‌گذارد. هرچند که بررسی‌ها نشان می‌داد وضعیت ارتباطی بخش‌های داخلی مغز به‌شکل چشمگیری تغییر کرده بود.
جالب اینجاست که حجم مغز افراد نیز در طول ماموریت به‌شکل محسوسی افزایش می‌یافت. به‌باور ناسا ضروری است پس از حضور طولانی فضانوردان در ماموریت‌های مختلف، افرد حداقل به‌مدت سه سال در محیط عادی بماند تا سلامت روان آنها حفظ شود.
حفظ سلامت روان فضانوردان با استفاده از واقعیت مجازی
آژانس فضایی اروپا متوجه شد که می‌توان از فناوری واقعیت مجازی برای شبیه‌سازی حضور در موقعیت‌های مختلف و کاهش تنش در فضانوردان بهره‌مند شد. محیط ۳۶۰ درجه ایجاد شده شامل ویدیو و صدا می‌شود و در طول استفاده از آن پرسش‌هایی در رابطه با وضعیت روانی فضانوردان مطرح می‌شود.
فضانوردان حاضر در ایستگاه فضایی بین‌المللی گفته‌اند که هدست واقعیت مجازی باعث می‌شود که خاطرات شیرین آنها در زمین تکرار شده و اضطراب کمتری داشته باشند. با همه اینها فراموش نکنید که ماموریت‌های فضایی انجام شده با آنچه انسان قصد دارد در آینده نزدیک انجام دهد قابل مقایسه نیستند.
سفر به مریخ یکسال طول می‌کشد که یعنی وقتی گروهی از فضانوردان به مریخ اعزام شوند، باید حداقل دو سال را تنهایی در یک سیاره غریب سر کنند. این افراد نمی‌توانند هیچ کمکی از زمین دریافت کنند و برای دریافت پاسخ پیام‌های خود نیز حداقل باید ۲۰ دقیقه منتظر بمانند. طبیعی است که حضور در چنین شرایطی می‌تواند فشار روانی زیادی را به فضانوردان وارد کند.
باید دید در آینده ناسا می‌تواند سلامت روان فضانوردان خود را با ترفندهای مختلف حفظ کند یا اینکه مثل فیلم‌های هالیوودی شاهد رخدادهای عجیب در ماموریت‌های فضایی خواهیم بود. مخصوصا اینکه به‌زودی موج گسترده‌ای از سفرهای فضایی تجاری انجام خواهد شد و سایر افراد عادی در کنار فضانوردان حرفه‌ای به فضا می‌روند.
بیشتر بخوانید: فضانوردان بوئینگ استارلاینر همچنان سرگردان در فضا؛ ناسا وعده بازگشت در سال ۲۰۲۵ می‌دهد! فضانوردان ناسا در حال ساختن ملات سیمانی برای ساخت و ساز روی ماه هستند ناسا تصاویر خارق‌العاده ای را از فضا منتشر کرد که تاکنون هیچ‌کس ندیده است
