8 شاهکار سینمایی که از داستانهای کوتاه الهام گرفتهاند
داستان کوتاه، نوعی ادبیات داستانی است که با روایتی کوتاه و تاثیرگذار، دنیایی کوچک را میآفریند. در این قالب ادبی، نویسنده موظف است شخصیتها و رویدادها را بهگونهای چنان دقیق و فشرده به تصویر بکشد که در مدت زمان کوتاه، خواننده را درگیر و تحت تاثیر قرار دهد.
تبدیل یک داستان کوتاه به فیلم، چالشی بزرگ است. چرا که سینما، فضایی گستردهتر و زمان بیشتری را برای روایت در اختیار دارد. اما بسیاری از فیلمسازان موفق شدهاند با اقتباس هوشمندانه از داستانهای کوتاه، آثاری ماندگار خلق کنند. در این مقاله از مجله اکالا، به معرفی ۸ تا از بهترین فیلمهایی که بر اساس داستانهای کوتاه ساخته شدهاند، میپردازیم.
۱. پنجره عقبی (Rear Window)
سال تولید: ۱۹۵۴کارگردان: آلفرد هیچکاکنویسنده: کرنل وولریچ، جان مایکل هیزبازیگران: جیمز استوارت، گریس کلی، وندل کوریژانر: رازآلود، هیجان انگیزامتیاز (IMDB): ۸.۵مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۵۲ دقیقهگروه سنی: PG
خلاصه داستان
«پنجره عقبی» یا «پنجره رو به حیاط»، یک فیلم معمایی به کارگردانی آلفرد هیچکاک است که در سال ۱۹۵۴ به نمایش درآمد. این فیلم تکنیکالر، بر اساس داستان کوتاهی به نام “باید قتل میبود (It Had to be Murder)” از کرنل وولریچ، ماجرای عکاسی به نام ال. بی. جفریس (با بازی جیمز استوارت) را روایت میکند که پس از شکستن پایش، مجبور است در خانه بماند. او از پنجره آپارتمانش، به طور ناخواسته شاهد رویدادهایی میشود که او را به این باور میرسانند که یک قتل رخ داده است.
«پنجره عقبی» نه تنها بهعنوان یکی از بهترین آثار هیچکاک، بلکه بهعنوان یکی از برترین تریلرهای روانشناختی در تاریخ سینما شناخته میشود. این فیلم با تلفیق جذابیتهای داستانی و هیجان بالا، همراه با سبک منحصر به فرد هیچکاک، به یک شاهکار سینمایی تبدیل شده که در تمامی جنبهها کامل و بینقص است.
این فیلم در لیست “۲۵۰ فیلم برتر IMDB” با رتبه #۵۱ قرار دارد.این فیلم در لیست “حتما باید تماشا شود” متاکریتیک قرار دارد.
۲. ۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی (۲۰۰۱: A Space Odyssey)
سال تولید: ۱۹۶۸کارگردان: استنلی کوبریکنویسنده: استنلی کوبریک، آرتور سی. کلارکبازیگران: گری لاکوود، ویلیام سیلوستر، داگلاس رینژانر: ماجراجویی، علمی تخیلیامتیاز (IMDB): ۸.۳مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۲۹ دقیقهگروه سنی: G
خلاصه داستان
«۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» که در سال ۱۹۶۸ توسط استنلی کوبریک کارگردانی شد، یکی از ماندگارترین آثار علمی تخیلی است. کوبریک فیلمنامه این فیلم را با همکاری نویسنده مشهور، آرتور سی. کلارک، که داستان کوتاه “نگهبان (The Sentinel)” و چند اثر دیگرش الهامبخش فیلم بود، نوشت. در زمان اکران، هیچ فیلمی شبیه به «۲۰۰۱» وجود نداشت و حتی امروز هم همچنان اثر خاص و منحصربهفردی است.
این فیلم روایتگر سفری در فضا و زمان است، جایی که گروهی از فضانوردان به همراه یک هوش مصنوعی برای بررسی یک شیء مرموز که روی ماه کشف شده، راهی سیاره مشتری میشوند. با سفر عمیقتر به ناشناختهها، آنها با مجموعهای از تجربیات ذهنخرابکن و سورئال مواجه میشوند که درک آنها از واقعیت را به چالش میکشد. این فیلم بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین آثار سینما و یک شاهکار واقعی شناخته شده است.
با جلوههای بصری پیشگامانه و مضامین تفکر برانگیز، «۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» یک داستان ماندگار و نمادین از اکتشاف است که بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین آثار سینما و یک شاهکار واقعی شناخته شده است.
این فیلم در لیست “۲۵۰ فیلم برتر IMDB” با رتبه #۹۶ قرار دارد.این فیلم در لیست “حتما باید تماشا شود” متاکریتیک قرار دارد.این فیلم موفق به دریافت ۱ جایزه اسکار در سال ۱۹۶۹ شد.
۳. زندگی شگفت انگیز است (It’s a Wonderful Life)
سال تولید: ۱۹۴۶کارگردان: فرانک کاپرانویسنده: فرانسیس گودریچ، آلبرت هکت، فرانک کاپرابازیگران: جیمز استوارت، دونا رید، لیونل باریمورژانر: درام، خانوادگی، فانتزی، عاشقانهامتیاز (IMDB): ۸.۶مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۱۰ دقیقهگروه سنی: PG
خلاصه داستان
«زندگی شگفت انگیز است» یا «چه زندگی شگفتانگیزی»، یکی از ماندگارترین فیلمهای کریسمس است که همچنان تأثیر خود را بر نسلهای مختلف حفظ کرده است. این فیلم نه تنها بارها در آثار سینمایی دیگر مورد اشاره قرار گرفته، بلکه هر سال در ایام تعطیلات در تلویزیون پخش میشود. محبوبیت بیپایان آن به خاطر پیام امیدبخش و مثبتش است که اهمیت زیبایی زندگی و قدردانی از آن را، حتی در سختترین لحظات، به نمایش میگذارد.
جورج بیلی، یک بانکدار (با بازی جیمز استوارت)، وقتی احساس میکند که زندگیاش در حال فروپاشی است، به این فکر میافتد که شاید اگر هرگز وجود نداشت، دنیا جای بهتری میشد. اما با کمک فرشته نگهبانش، کلارنس، او دنیایی را میبیند که در آن هرگز نبوده و متوجه میشود که زندگیاش چقدر ارزشمند است.
اگرچه داستان اصلی به نام “موهبت بزرگ (The Greatest Gift)” نوشته فیلیپ ون دورن استرن فقط چند صفحه طول دارد و بیشتر بر ملاقات جورج و کلارنس تمرکز میکند، اما فیلمسازان با افزودن جزئیات بیشتر، تأثیر احساسی داستان را عمیقتر کردهاند. «چه زندگی شگفتانگیزی» همچنان بهعنوان یکی از برترین کلاسیکهای کریسمس شناخته میشود و با پیام امید و شادیاش، دل مخاطبان را در دوران تعطیلات گرم میکند.
این فیلم در لیست “۲۵۰ فیلم برتر IMDB” با رتبه #۲۱ قرار دارد.این فیلم در لیست “حتما باید تماشا شود” متاکریتیک قرار دارد.این فیلم موفق به دریافت ۱ جایزه گلدن گلوب در سال ۱۹۴۷ شد.
۴. همه چیز درباره ایو (All About Eve)
سال تولید: ۱۹۵۰کارگردان: جوزف ال. منکیهویچنویسنده: جوزف ال. منکیهویچ، مری اوربازیگران: بت دیویس، آن باکستر، جورج سندرزژانر: درام، کمدیامتیاز (IMDB): ۸.۲مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۱۸ دقیقه
خلاصه داستان
فیلم «همه چیز درباره ایو» در زمانی اکران شد که نقد کردن صنعت سرگرمی و هالیوود در فیلمها به یک امر رایج تبدیل شده بود. این فیلم که بر اساس داستان کوتاهی از مری اور ساخته شده، بت دیویس را در نقش مارگو، ستاره مسن برادوی، به تصویر میکشد. مارگو با ایو (با بازی آن باکستر)، یکی از طرفداران پرشور خود، آشنا میشود که بهتدریج وارد زندگیاش شده و روابط شخصی و حرفهای او را تحت تأثیر قرار میدهد.
این فیلم با طنزی هوشمندانه و صحنههای احساسی عمیق، در عین حال که لحظات خندهداری نیز دارد، به رقابت میان هالیوود و برادوی در آن زمان توجه ویژهای میکند. «همه چیز درباره ایو» اغلب با فیلم «سانست بلوار (Sunset Boulevard)»، که در همان سال منتشر شد، مقایسه میشود؛ هر دو فیلم بهشکلی برجسته و ماندگار، طبیعت رقابتی و بیرحمانه دنیای نمایش (هالیوود و برادوی) را به تصویر میکشند. این فیلم از همه نظر باشکوه است و بدون شک یکی از بهترین فیلمهایی است که بر اساس یک داستان کوتاه ساخته شده است.
این فیلم در لیست “۲۵۰ فیلم برتر IMDB” با رتبه #۱۳۸ قرار دارد.این فیلم در لیست “حتما باید تماشا شود” متاکریتیک قرار دارد.این فیلم موفق به دریافت ۶ جایزه اسکار و ۱ جایزه گلدن گلوب در سال ۱۹۵۱ شد.
۵. سرگذشت عجیب بنجامین باتن (The Curious Case of Benjamin Button)
سال تولید: ۲۰۰۸کارگردان: دیوید فینچرنویسنده: اریک راث، رابین سویکورد، اف. اسکات فیتزجرالدبازیگران: برد پیت، کیت بلانشت، تیلدا سوئینتنژانر: درام، فانتزی، عاشقانهامتیاز (IMDB): ۷.۸مدت زمان فیلم: ۲ ساعت و ۴۶ دقیقهگروه سنی: PG-13
خلاصه داستان
فیلم «سرگذشت عجیب بنجامین باتن» یا «مورد عجیب بنجامین باتن»، با بازی برد پیت در نقش بنجامین، داستان مردی را روایت میکند که با ظاهر یک پیرمرد ۸۰ ساله به دنیا میآید و بهجای پیر شدن، به مرور زمان جوانتر میشود. سرنوشت عجیب او بهطرز اسرارآمیزی با یک ساعتساز مرتبط است که ساعتی ساخته بود که بهعقب تیک میزند، با این امید که شاید بتواند زمان را برگرداند.
این فیلم بر اساس داستان کوتاهی از اف. اسکات فیتزجرالد، نویسنده مشهور «گتسبی بزرگ»، ساخته شده است. روایت فیلم بهصورت غیرخطی پیش میرود و تضاد میان بنجامین که جوانتر میشود و عشق زندگیاش که بهصورت طبیعی پیر میشود، بهخوبی نمایش داده میشود.
کارگردانی این اثر بر عهده دیوید فینچر، استاد ساخت تریلرهای روانشناختی، بوده است. اگرچه این فیلم از نظر برخی منتقدان ایراداتی داشت، اما در کل بسیار تأثیرگذار بود و داستانی غمانگیز اما الهامبخش درباره عشق، تنهایی و تلاش بنجامین برای پیدا کردن جایگاه خود در دنیایی که با او هماهنگ نیست، ارائه میدهد.
این فیلم موفق به دریافت ۳ جایزه اسکار در سال ۲۰۰۹ شد.
بیشتر بخوانید: بهترین فیلمهای برد پیت
۶. مکس (The Fly)
سال تولید: ۱۹۸۶کارگردان: دیوید کراننبرگنویسنده: جورج لانگلان، چارلز ادوارد پوگ، دیوید کراننبرگبازیگران: جف گلدبلوم، جینا دیویس، جان گتزژانر: درام، ترسناک، علمی تخیلی، تراژدیامتیاز (IMDB): ۷.۶مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۳۶ دقیقهگروه سنی: R
خلاصه داستان
فیلم «مگس» محصول ۱۹۸۶، یک اثر ترسناک از کارگردان مشهور ژانر وحشت جسمی، دیوید کراننبرگ است که به عنوان شاهکار او شناخته میشود. این اولین اقتباس از این داستان نیست؛ نسخهای دیگر از آن در سال ۱۹۵۸ ساخته شد. هرچند هر دو فیلم در نوع خود عالی هستند، اما نسخه ۱۹۸۶ به دلیل ارتباط بهتر با مخاطبان مدرن، برتری دارد.
داستان درباره ست براندل (با بازی جف گلدبلوم) است، دانشمندی که در جریان یک آزمایش ناموفق به موجودی نیمه انسان و نیمه مگس تبدیل میشود و به تدریج به وحشت انداختن محله میپردازد. این داستان در ابتدا توسط جورج لانگلان نوشته شد و اولین بار در سال ۱۹۵۷ در مجله پلیبوی منتشر شد.
با وجود این پیشینه غیرمنتظره، داستان به ساخت دو فیلم منجر شد که هر دو به عنوان بهترین آثار ترسناک دهه خود شناخته میشوند؛ دستاوردی قابل توجه در سینمای وحشت.
این فیلم موفق به دریافت ۱ جایزه اسکار در سال ۱۹۸۷ شده است.
بیشتر بخوانید: بازسازیهای سینمایی محبوبی که بسیار بهتر از نسخه اورجینال هستند
۷. صبحانه در تیفانی (Breakfast at Tiffany’s)
سال تولید: ۱۹۶۱کارگردان: بلیک ادواردزنویسنده: ترومن کاپوتی، جرج اکسلرود، موریس گریفبازیگران: آدری هپبورن، جرج پپارد، پاتریشیا نیلژانر: کمدی، درام، عاشقانهامتیاز (IMDB): ۷.۶مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۵۵ دقیقهگروه سنی: R
خلاصه داستان
«صبحانه در تیفانی» فیلم کمدی رمانتیک آمریکایی محصول ۱۹۶۱ به کارگردانی بلیک ادواردز و اقتباسی از رمان مشهور ترومن کاپوتی است. داستان درباره زنی جوان و کاریزماتیک به نام هالی است که در نیویورک زندگی میکند و با پل نویسندهای که به تازگی به آپارتمان همسایه او نقل مکان کرده، رابطهای دوستانه و صمیمی برقرار میکند.
در حالی که این دو با هم به سفرها و ماجراجوییهای شهری میروند، زن نسبت به مرد احساساتی پیدا میکند، اما مطمئن نیست که او نیز چنین احساسی دارد. این فیلم، با اجرای ماندگار آدری هپبورن و فضای مجلل نیویورک، نمایشی از زندگی شهری و قدرت پایدار عشق و دوستی است.
«صبحانه در تیفانی» فیلمی است که نظرات متفاوتی را برانگیخته است. از یک طرف، بسیاری از مخاطبان آن را دوست دارند و از بازی جذاب آدری هپبورن و داستان عاشقانه آن لذت میبرند. اما از سوی دیگر، منتقدان به برخی جنبههای فیلم از جمله کلیشههای نژادی، رفتارهای نامناسب شخصیتها و تفاوتهای آن با کتاب اصلی انتقاد میکنند.
این فیلم موفق به دریافت ۲ جایزه اسکار در سال ۱۹۶۲ شد.
۸. شعبده باز (The Illusionist)
سال تولید: ۲۰۰۶کارگردان: نیل برگرنویسنده: نیل برگر، استیون میلهاوزربازیگران: ادوارد نورتون، جسیکا بیل، پل جیاماتیژانر: درام، فانتزی، رازآلود، عاشقانه، هیجان انگیزامتیاز (IMDB): ۷.۵مدت زمان فیلم: ۱ ساعت و ۵۰ دقیقهگروه سنی: R
خلاصه داستان
فیلم «شعبدهباز» اثری جذاب است که با وجود کیفیت بالای خود، تحتالشعاع فیلمهای محبوبتر زمان خود قرار گرفت. این فیلم بر اساس داستان کوتاهی به نام ” آیزنهایم شعبده باز (Eisenheim the Illusionist)” از استیون میلهاوزر ساخته شده و ادوارد نورتون در نقش آیزنهایم، شعبده بازی اتریشی که دلباخته زنی از طبقه اشراف میشود، هنرنمایی میکند. مشکل از جایی آغاز میشود که او با یک امپراتور سادیست درگیر میشود، و برای به دست آوردن قلب معشوق خود، از تواناییهای جادوییاش بهره میبرد.
این فیلم از لحاظ انتقادی موفق بود و به دلیل تمرکز ویژهای که بر داستان عاشقانهاش دارد، تحسین شد. «شعبدهباز» همچنین به دلیل جذابیت خاص خود که از همان ابتدا بینندگان را مجذوب میکند، مورد ستایش قرار گرفت. این فیلم برای کسانی که به دنبال داستانی پر از جادو و رمز و راز هستند، یک اثر دستکمگرفتهشده و ارزشمند به حساب میآید.
در این مقاله از بخش فرهنگ و هنر اکالا، ۸ تا از بهترین فیلمهایی که بر اساس داستانهای کوتاه ساخته شدهاند، را به شما معرفی کردیم؛ همانطور که دیدید، داستانهای کوتاه میتوانند الهامبخش فیلمهای فوقالعادهای باشند. نظر شما چیست؟ چه فیلم دیگری بر اساس داستان کوتاه میشناسید که در این لیست جا گرفته است؟ نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.
منابع: Collider / MovieWeb / CBR / IMDb
من سورین صیادی هستم و از بچگی تقریباً تمام وقت آزادم را صرف دیدن فیلم و سریال (و گاهاً انیمه) کردم! بیشتر به ژانرهای اکشن، جنایی و هیجانانگیز علاقه دارم، اما ژانرهای دیگر را هم دنبال میکنم.
خیلی خوشحالم که میتوانم این لذت بزرگ از زندگی را با دیگران به اشتراک بگذارم و فیلم و سریالهای مورد علاقهام را به شما معرفی کنم.