این باکتری: شمشیری دو لبه در دنیای میکروبها!
دانشمندان بیش از ۲۰۰۰ نمونه مدفوع از نوزادان در بریتانیا را مورد مطالعه قرار دادهاند تا درک واضحتری از اینکه کدام نوع باکتری ابتدا در روده نوزاد تشکیل میشود، بدست آورند.
محققان میگویند که از اینکه مدفوع نوزادان در سه گروه میکروبیولوژیکی مجزا قرار میگیرد شگفت زده شدهاند که در هر کدام از آنها باکتریهای پیشگام متفاوتی وجود دارد.
آزمایشهای اولیه نشان میدهد که یکی از باکتریها به نام بیفیدوباکتریوم بریو (B. breve) میتواند به نوزادان کمک کند تا از مواد مغذی موجود در شیر مادر حداکثر استفاده را ببرند و عوامل بیماریزا را دفع کنند.
مطالعه اولیه منتشر شده در مجله Nature Microbiology نشان میدهد که نوع دیگری میتواند مضر باشد و نوزادان را در معرض خطر بیشتری برای عفونت قرار دهد.
شواهد فزایندهای وجود دارد که نشان میدهد میکروبیوم یک فرد که اکوسیستمی از میلیونها میکروب مختلف در روده ما است، تأثیر گستردهای بر سلامت ما دارد. اما مطالعات کمی در مورد ترکیب میکروبیوم نوزادان در چند روز اول زندگی انجام شده است.
دانشمندان مؤسسه ولکام وانگر (Wellcome Sanger)، دانشگاه کالج لندن و دانشگاه بیرمنگام نمونههای مدفوع ۱۲۸۸ نوزاد سالم را که همگی در بیمارستانهای بریتانیا متولد شده بودند و زیر یک ماه سن داشتند، مورد مطالعه قرار دادند. آنها دریافتند که بیشتر نمونهها به سه دسته کلی تقسیم میشوند که باکتریهای مختلفی در آنها غالب هستند.
گروههای باکتری بیفیدوباکتریوم بریو و لانگوم (B. breve و B. longum) مفید هستند.
مشخصات ژنتیکی آنها نشان میدهد که میتوانند به نوزادان در استفاده از مواد مغذی موجود در شیر مادر کمک کنند. با این حال، آزمایشهای اولیه نشان میدهد که انتروکوک فکالیس (E. faecalis) میتواند نوزادان را در معرض خطر بیشتری برای عفونت قرار دهد.
اکثر نوزادان در این مطالعه در چند هفته اول زندگی به طور کامل یا جزئی از شیر مادر تغذیه میکردند. اما به گفته محققان، به نظر نمیرسد که مصرف شیر مادر یا شیرخشک بر نوع باکتریهای پیشرو در روده آنها تأثیری داشته باشد.
در همین حال، در نوزادان مادرانی که در هنگام زایمان آنتی بیوتیک مصرف کرده بودند، احتمال بیشتری وجود داشت که باکتری انتروکوک فکالیس حضور داشته باشد. هنوز مشخص نیست که آیا این باکتریها اثرات طولانی مدت بر سلامتی دارند یا خیر.
عوامل دیگری مانند سن مادر، قومیت و تعداد دفعاتی که فردی زایمان کرده است نیز در رشد میکروبیوم نقش دارد. مطالعات بیشتری برای تعیین تأثیر دقیق این باکتریها بر سلامت درازمدت کودکان در حال انجام است.
دکتر یان شائو (Yan Shao) از موسسه میگوید: با تجزیه و تحلیل اطلاعات ژنومی با وضوح بالا از بیش از ۱۲۰۰ نوزاد، ما سه باکتری پیشگام را شناسایی کردهایم که باعث رشد میکروبیوتای روده میشوند و به ما امکان میدهند آنها را در پروفایلهای میکروبیومی نوزادان گروهبندی کنیم.
توانایی دیدن ساختار این اکوسیستمها و تفاوت آنها اولین گام در توسعه درمان شخصی موثر برای کمک به حمایت از میکروبیوم سالم است.
پروفسور لوئیز کنی (Louise Kenny)، از دانشگاه لیورپول، گفت که تصمیمات مربوط به زایمان و شیردهی پیچیده و شخصی است و هیچ رویکردی یکسانی در مورد بهترین گزینهها وجود ندارد.