سپری کردن پاییز در همدان؛ لمس تاریخ و طبیعت در دل بناهای کهن
راهنماتو- ممکن است از خود بپرسید چرا باید از بناهای تاریخی شهری مثل همدان دیدن کنم؟ برای تماس با تاریخ و تمدنی کهن؟ برای شگفت زده شدن از هنر معماری ایرانی؟ یا برای شناسایی هویت فرهنگی؟ از کدام بنای تاریخی همدان شروع کنم و در یک سفر کوتاه کدام یک از این بناهای تاریخی را در اولویت برای بازدید قرار دهم؟
به گزارش راهنماتو، همدان، شهری با قدمتی طولانی و غنی از تاریخ و تمدن است. بازدید از بناهای تاریخی این شهر، به شما این فرصت را می‌دهد تا با بخشی از تاریخ ایران آشنا شوید و از معماری بی‌نظیر و هنر ایرانی لذت ببرید. واقعیت این است که به هنگام لمس این بناهای تاریخی یا ایستادن در کنار آن، تمام وجودتان سرشار از عشق به ایران می‌شود. وقتی به این می‌اندیشید که شاید درست همان‌جایی که ایستادید، ممکن است کسی مثل بابا طاهر عریان ایستاده باشد، وجودتان لبریز از عطر حضور انسان‌هایی می‌شود که بر بوم نقاشی این دنیا قلمی کشیدند و اثری گذاشتند. شاید هم وقتی این بناها را دیدید لحظه‌ای از زمان، عصر یا دوره‌ای که در آن هستید جدا شوید و در زمان سفر کنید. وقتی در کاروانسرایی قدم می‌زنید به دوره‌ای بروید که شاید همه چیز خالصانه‌تر بود. حتی عاشقانه‌ها طعم دل‌نشین‌تری داشت. یاد بابا طاهر عریان بخیر که می‌گفت:
سری دیرم که سامانش نمی‌بو غــــمی دیرم که پایانش نمی‌بو
اگر بـــاور نداری سوی من آی بـبین دردی که درمانش نمی‌بو
حال در این مطلب از راهنمای سیر و سفر راهنماتو ۵ بنای تاریخی همدان را معرفی می‌کنیم که لمس آن‌ها در فصل پاییز زیبایی و احساس خاصی دارد.
آرامگاه بابا طاهر عریان
آرامگاه باباطاهر عریان، یکی از زیباترین زیارتگاه‌های ادبی ایران است که در قلب شهر همدان واقع شده است. این آرامگاه، محل استراحت ابدی یکی از بزرگ‌ترین عارفان و شاعران ایرانی است که با دوبیتی‌های شیرین و عرفانی خود، جایگاه ویژه‌ای در دل ایرانیان دارد. البته در کنار او شعرای دیگری مثل مفتون همدانی از شاعران سده ۱۴ در کنار او آرمیده‌اند. بنای کنونی آرامگاه باباطاهر، حاصل تلاش هنرمندان و معماران ایرانی، به خصوص هوشنگ سیحون، در دهه‌های اخیر است. این بنا که بر روی تپه‌ای مشرف به شهر همدان قرار دارد، با معماری ساده و دلنشین خود، نمادی از آرامش و عرفان است. آرامگاه باباطاهر، بنایی خاکی رنگ با گنبدی فیروزه‌ای است که نمادی از آسمان و معنویت دارد. در داخل آرامگاه، سنگ قبر باباطاهر و برخی از اشعار او به چشم می‌خورد. همچنین، در اطراف آرامگاه، باغی زیبا و سرسبز وجود دارد که فضایی آرام و دلنشین برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند. حال وقتی به فصل پاییز می‌رسیم باغ اطراف آرامگاه بابا طاهر با رنگ‌های گرم پاییزی همدست می‌شود تا دل ما را با عرفان پیوند دهد.
برای رفتن به آرامگاه بابا طاهر باید به استان همدان، همدان، میدان باباطاهر بروید.
کاروانسرای تاج آباد
کاروانسرای تاج آباد یکی از زیباترین و منحصر به فردترین کاروانسراهای ایران است که در روستای تاج آباد سفلی، در نزدیکی همدان واقع شده است. این بنای تاریخی که قدمت آن به دوره صفویه و قاجار می‌رسد، با معماری مدور و منحصر به فرد خود، گردشگران بسیاری را به سوی خود می‌کشاند. برخلاف اکثر کاروانسراهای ایران که دارای پلان مستطیلی شکل هستند، کاروانسرای تاج آباد دارای پلان مدور است که قطر کلی آن ۵۶ متر و قطر حیاط آن ۳۱ متر می‌باشد. این ویژگی، آن را به یکی از کاروانسراهای منحصر به فرد ایران تبدیل کرده است. این کاروانسرا در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و در گذشته مکانی برای استراحت کاروان‌ها و تجار بوده، همچنین، به عنوان یک مکان زیارتی برای زائران کربلا مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این کاروانسرا در سال‌های اخیر (۱۳۹۰) مرمت و احیا شده و اکنون به یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم همدان تبدیل شده است. حیاط مرکزی بزرگ، حجره‌های زیبا و معماری منحصر به فرد این کاروانسرا، فضایی آرام و دلنشین را برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. رنگ ساروج که بر بدنه کاروانسرا قرار دارد با رنگ‌های پاییزی منظره‌ای باشکوه به وجود می‌آورند که به شدت دیدنی است.
برای رفتن به کاروانسرای تاج آباد باید به استان همدان، شهرستان بهار، روستای تاج آباد سفلی (رسول آباد) بروید.
کلیسای گریگوری استفان
کلیسای گریگوری استفان یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی و مذهبی شهر همدان است که تاریخی طولانی دارد. این کلیسا به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای ایران، نمادی از همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان مختلف در این سرزمین است. کلیسای گریگوری استفان در قرن ۱۷ میلادی ساخته شده و در طول تاریخ بارها بازسازی و مرمت شده است. این کلیسا به نام گریگوری استفان، یکی از اسقف‌های ارمنی نامگذاری شده است. معماری این کلیسا تلفیقی از سبک‌های معماری ایرانی و ارمنی است که آن را به یکی از منحصر به فردترین کلیساهای ایران تبدیل کرده است. این کلیسا که در قسمت شرقی هگمتانه قرار دارد، محلی برای پناه دادن به مهاجران ارمنی اصفهانی و روسی بوده است. فصل پاییز، بهترین زمان برای بازدید از کلیسای گریگوری استفان است. در این فصل، برگ‌های درختان اطراف کلیسا به رنگ‌های زرد و نارنجی در می‌آیند و منظره‌ای زیبا و رنگارنگ را خلق می‌کنند. فرض کنید گنبد رک زیبای آن در میان آسمانی تمیز دیده و خاطراتی از تاریخ در ذهن ما مرور شود. هوای خنک و دلپذیر پاییز نیز بر لذت بازدید شما از این مکان تاریخی می‌افزاید.
برای رفتن به کلیسای گریگوری استفان باید به قسمت شرقی تپه هگمتانه، محله قدیم ارامنه بروید.
گنبد علویان
گنبد علویان یکی از زیباترین و منحصر به فردترین آثار معماری اسلامی در ایران است که در شهر همدان واقع شده است. این بنا که در قرن ششم هجری قمری ساخته شده است، با گچ‌بری‌های بی‌نظیر و کاشی‌کاری‌های ظریف خود، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. این بنا در دوره سلجوقیان ساخته شده و شاهد رویدادهای تاریخی بسیاری بوده است. درواقع گنبد علویان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی و فرهنگی شهر همدان است که حتما باید آن را ببینیم. نکته این است که در فصل پاییز در مقایسه با فصل‌های گرم سال، تعداد گردشگران کمتر است. بنابراین می‌توانید با آرامش بیشتری از گنبد علویان بازدید کنید و از زیبایی‌های آن لذت ببرید. اگر نم بارانی بر فضای اطراف این گنبد خورده باشد، فضا به شدت زیبا و اسرارآمیز است. این حس مطلوب را برایتان آرزو می‌کنیم!
برای رفتن به گنبد علویان باید به استان همدان، چهارباغ علویان، نزدیک امامزاده عبدالله بروید.
آرامگاه ابوعلی سینا
آرامگاه بوعلی سینا یکی از مهم‌ترین و زیباترین جاذبه‌های گردشگری شهر همدان است که حالا تبدیل به نماد شهر اسرارآمیز همدان شده است. این آرامگاه که به یادبود یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان و فیلسوفان جهان ساخته شده، هر ساله میزبان گردشگران بسیاری از سراسر دنیا است. حالا وقتی به این شاهکار هنر معماری ایرانی نگاه می‌کنیم که به دست مهندس سیحون ساخته شده است، و با ریزبینی به جزئیات آن دقت می‌کنیم متوجه موارد خاصی می‌شویم. درواقع در معماری بنای تاریخی آرامگاه بوعلی سینا سعی شده که شیوه تفکر و دانش او بازنمایی شود. به عنوان مثال از قسمت پایینی این بنا و سنگ‌های باعظمتش می‌توانیم روحیه قدرتمند بوعلی سینا را بازشناسی کنیم. از طرفی وقتی شیوه معماری یونان و مصر را با گنبد قابوس ترکیب شده می‌بینیم به این فکر می‌کنیم که بوعلی سینا هم افکارش را بر اساس دانش ملل پرورش می‌داد.
برای رفتن به آرامگاه بوعلی سینا باید به استان همدان، شهر همدان، میدان ابوعلی سینا بروید.
