شگفتی‌های دریا: معرفی انواع ناوهای هواپیمابر جهان
ارسال شده توسط: علیرضا قادرمیهنی 04 مهر 1403 ساعت 16:55
ناوهای جنگی و شناورهای نظامی، نقش موثری در تقویت بنیه دفاعی هر کشوری ایفا می‌کنند. در ادامه با انواع ناوهای هواپیمابر جهان آشنا می‌شویم.
یکی از مهم‌ترین تجهیزات دفاعی کشورهایی که اطراف مرزهای خود به دریا و اقیانوس دسترسی دارند، ناوهای هواپیمابر و انواع دیگر آن است. ناوها به همراه کشتی‌های جنگی و مسلح، نقش کلیدی و حیاتی در دفاع از تمامیت ارضی یک کشور ایفا می‌کنند و تثبیت کننده قدرت نظامی هستند. امروز تصمیم گرفته‌ایم به معرفی انواع ناوهای هواپیمابر بپردازیم.
معرفی انواع ناوهای هواپیمابر دنیا
در گذشته نه چندان دور، کشورهای مختلف برای جابه‌جایی و حمل و نقل بالن‌های جنگی و همچنین هواپیماهای سبک از کشتی‌های مختلفی استفاده می‌کردند تا اینکه پیشرفت فناوری منجر به طراحی و تولید ناوهایی شد که می‌توانند تعداد زیادی جنگنده و حتی بالگردهای بزرگ نظامی را حمل کنند. در مقاله پیش رو انواع مختلفی از ناوها را که برای مأموریت‌های ویژه طراحی شده‌اند، معرفی می‌کنیم.
ابر هواپیمابر
ابر هواپیمابرها دسته‌بندی مشخصی ندارند و به همین خاطر کشورهای مختلف، ممکن است ناوهای متعددی را به عنوان ابر هواپیمابر معرفی کنند. البته به عقیده بسیاری از کارشناسان، به آن دسته از ناوهای هواپیمابری که بدنه خیلی بزرگ و موتورهای فوق قدرتمند دارند، ابر هواپیمابر گفته می‌شود.
اغلب نمونه‌های فوق را ارتش ایالات متحده آمریکا ساخته، اما به باور بعضی از متخصصان این حوزه، ناو کوئین الیزابت که متعلق به دولت بریتانیا است، یک ابر هواپیمابر به حساب می‌آید. آنچه باعث می‌شود یک ناو را ابرهواپیمابر بنامیم، بزرگی بدنه و غول پیکر بودن آن است. معمولا از «ابر» برای نمایش بزرگی و قدرت بالای یک چیز مشخص استفاده می‌شود و باید جثه را حتما برای این گروه از ناوها در نظر گرفت.
از مهم‌ترین ابر هواپیمابرهای ارتش آمریکا می‌توان به ناو کلاس نیمیتز با وزنی بالغ بر 97 هزار تن و همچنین جرالد آر فورد با وزن 100 هزار تنی اشاره کرد. این دو ابر هواپیمابر مجهز به پیشرانه‌های قدرتمند محرک هسته‌ای هستند و می‌توانند تا بی‌نهایت مسافت را طی کنند. ناو هواپیمابر یو اس اس جرالد آر فورد قادر است تا 75 هواپیما را در خود جای دهد. (از اف 35 گرفته تا بالگردهای مختلف و سوپر هورنت‌ها)
بیشتر بخوانید:
جنگنده اف-۱۶ آمریکایی در برابر سیستم دفاع هوایی اس-۴۰۰ روسی؛ کدام یک پیروز می‌شود؟
رزم ناو بالگردبر
رزم ناو بالگردبرها در دهه 60 میلادی و درست زمانی که ناوهای هواپیمابر در حال توسعه بودند، از راه رسیدند. طراحی این رزم ناوها مثل رزم ناوهای هواپیمابر به صورت ترکیبی بوده و بین ناوهای جنگی و ناوهای هواپیمابر قرار می‌گیرند.
نخستین کشورهایی که موفق شدند چنین تجهیزاتی را برای آب‌های آزاد طراحی کنند، فرانسه و ایتالیا بودند. همچنین از دیگر کشورهای شاخص دنیا که توانست به سرعت در این زمینه پیشرفت کند، می توان به شوروی اشاره کرد. رزم ناو بالگردبری که شوروی ساخته، از نمای جلو یک رزم ناو بود حال آنکه از نمای پشتی دارای یک باند پروازی است.
ناو هواپیمابر سبک
ناوهای استاندارد، نسخه‌های کوچک‌تری هم دارند که در ارتش‌های دنیا از آن‌ها به عنوان ناوهای هواپیمابر سبک یاد می‌شود. بسیاری از کشورهای منتهی به دریا و اقیانوس، مجهز به ناوهای هواپیمابر هستند، اما تعداد کمی از آن‌ها ناوگان مجهز و کاملی دارند.
شاید این گونه تصور شود که این گروه از ناوها به خاطر ابعاد و اندازه کوچکی که دارند، توانایی زیادی نخواهند داشت، حال آنکه از مهم‌ترین مزایای آن‌ها باید به هزینه ساخت و قیمت تمام شده کمتر اشاره کرد. علاوه بر این ارتش‌های دنیا برای نگهداری چنین ناوهای سبکی هزینه کمتری در مقایسه با ابرهواپیمابرها و رزم ناو هواپیمابرها می‌پردازند و خدمه کمتری هم دارند.
تنها عیب بزرگی که ناوهای هواپیمابر سبک دارند، ظرفیت پایین آن هاست. همچنین تعداد ناوهایی که هم اکنون عملیاتی هستند، اندک است و از جمله کشورهایی که در حال استفاده از آن‌ها هستند می‌توان به ایتالیا، اسپانیا و تایلند اشاره کرد.
بیشتر بخوانید:
معرفی سامانه موشکی مرصاد ساخت ایران؛ نسخه پیشرفته سامانه هاوک آمریکا
ناوگان حامل
اغلب مردم با انواع مختلف ناوهای هواپیمابر آشنا نیستند و تصور می‌کنند تمام آن‌ها شبیه به یکدیگرهستند. ناوگان حامل دقیقا همان ناوی است که مردم دیده‌اند. از ناوگان حامل برای فرماندهی کردن سایر ناوهای یک ارتش استفاده می‌شود و به همین خاطر است که اکثر کشورها یک ناو اصلی دارند که ناوگان حامل آن‌ها به حساب می‌آید.
این گروه از ناوها سرعت بسیار بالایی دارند و برای ساخت آن‌ها هزینه زیادی باید در نظر گرفته شود. همچنین پروسه طراحی و ساخت یک ناوگان حامل حداقل یک دهه طول می‌کشد و یکی از دلایلی که کشورهای چین و هند ناوهای هواپیمابر ناقص و از رده خارج شده را خریداری کرده و سپس ارتقا داده‌اند، همین است. برای مثال ناو لیائونینگ چینی‌ها در اوکراین ساخته شده است.
ناو جنگی ضد زیردریایی
زیردریایی‌ها نقش مهم و تأثیرگذاری در نبردهای دریایی دارند و به همین خاطر کشورها به این فکر افتادند که برای مقابله با آن‌ها، ناو جنگی ضد زیردریایی طراحی کنند. بعضی از کشورهایی که دارای منابع زیاد هستند، روی توسعه ناوهایی کار می‌کنند که بتوانند با مکان یابی زیردریایی‌های دشمن، آن‌ها را از بین ببرند.
هدف از ساخت چنین ناو جنگی، مقابله با زیردریایی‌های خطرناک و پیدا کردن موقعیت دقیقشان است. اغلب از این جنگ افزار در کنار کشتی‌های دیگر استفاده می‌شود و مجهز به فناوری‌های پیشرفته‌ای به منظور مکان یابی دقیق زیردریایی دشمن هستند. در طول جنگ سرد از ناوهای جنگی ضد زیردریایی به کرات استفاده شد و ایتالیا، ژاپن و آمریکا دارای چندین نمونه از آن‌ها هستند.
کشتی تهاجمی آبی خاکی
امروزه کمتر از ناوهای بالگردبر استفاده می‌شود و ارتش‌های قدرتمند دنیا ترجیح می‌دهند به عنوان جایگزین آن‌ها از کشتی‌های تهاجمی آبی خاکی بهره‌گیری کنند. تفاوت مهم این دو جنگ افزار با یکدیگر این است که نسخه‌های تهاجمی آبی خاکی، قادر به حمل بالگردها، هواپیماهای جنگنده عمودپرواز و صدها سرباز و خودرو نظامی هستند حال آنکه ناوهای بالگردبر تنها می‌توانند میزبان هواگردها باشند. علت محبوبیت کشتی‌های تهاجمی آبی خاکی، کاربرد گسترده‌ای است که دارند. یکی از مهم‌ترین دلایل طراحی چنین جنگ افزاری، پیاده کردن سریع نیروها در خاک دشمن و همچنین اقدامات بشردوستانه است. این کشتی‌ها می‌توانند به عنوان یک بیمارستان سیار مورد استفاده قرار بگیرند و آمریکا، چین، فرانسه و اسپانیا مجهز به چند نمونه از قدرتمندترین آن‌ها شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
از ناو هواپیمابر شهید باقری سپاه چه می‌دانیم + ویدیو
ناو بالگردبر
همان‌طور که گفته شد، ناوهای بالگردبر در حال حاضر کمرنگ شده و ارتش‌های قدرتمند ترجیح می‌دهند به جای آن‌ها از کشتی‌های تهاجمی آبی خاکی استفاده کنند. ابعاد ناو بالگردبر کوچک‌تر از ناوهای هواپیمابر فعلی است و باند پروازی آن‌ها طولانی نیست، زیرا بالگردها می‌توانند به صورت عمودی تیک آف کنند.
از جمله مهم‌ترین کشورهایی که از این جنگ افزار نظامی استفاده می‌کنند، می‌توان به استرالیا، برزیل و آمریکا اشاره کرد. مزیت این ناو، اندازه کوچک و خدمه کمتر در مقایسه با سایر ناوها است. معمولا دولت‌ها در کنار این تجهیزات از کشتی‌های تهاجمی آبی خاکی به منظور اوج گرفتن جنگنده‌های عمودپرواز بهره می‌گیرند.
رزم ناو هواپیمابر
ناوهای هواپیمابر صرفا وظیفه حمل و نقل هواپیماها به یک نقطه مشخص را بر عهده دارند و به همین دلیل است که سلاح‌های تهاجمی زیادی ندارند. سیستم‌های پدافندی این گروه از ناوها با شناسایی موشک‌ها، آن‌ها را منهدم می‌کند و برای مأموریت‌های هوایی نیاز به جنگنده‌ها دارد.
به طور معمول کشورهای قدرتمند از ناوهای هواپیمابر در کنار رزم ناوها، زیردریایی‌ها و ناوشکن‌ها استفاده می‌کنند. اما ماجرای رزم ناوهای هواپیمابر متفاوت است، زیرا آن‌ها ترکیبی از ناوهای هواپیمابر با کشتی‌های جنگی بزرگ هستند که توانایی دفاع و حتی حمله را دارند. این گروه از رزم ناوها می‌توانند هم جنگنده‌های مختلف را حمل کنند و هم مجهز به سلاح‌های تهاجمی مثل لانچرهای موشک باشند. تنها کشوری که موفق شده از رزم ناو هواپیمابر در ناوگان حمل و نقل دریایی خود استفاده کند، روسیه است.
در گجت نیوز بخوانید: هیچ زیردریایی قادر به پنهان شدن از دید تکنولوژی جدید چینی ها نیست قدرت نمایی نظامی ایران در رژه 31 شهریور؛ رونمایی از پهپاد جدید شاهد 136b و موشک بالستیک جهاد چطور هیتلر می‌توانست در جنگ جهانی دوم پیروز شود؟ معرفی پهپاد انتحاری شاهد ۲۳۸؛ نسخه پیشرفته شاهد ۱۳۶
