نادیده گرفتن سالمندان در سینما: نتیجه سیستم نادرست اجتماعی یا غفلت فیلمسازان؟ | بررسی دلایل بی‌توجهی به قشر سالمند در آثار سینمایی ایران و جهان
سینماپرس: «حسن اکلیلی» بازیگر پیشکسوت سینما، تلویزیون و تئاتر کشور در آستانه روز جهانی سالمندان با اشاره به این موضوع که بی توجهی به «سالمندان» به دلیل «سیستم غلط اجتماعی کشور» است بیان داشت: متأسفانه فیلمسازان و فیلمنامه نویسان قشر سالمند را در آثار خود نادیده می گیرند؛ این اتفاق بسیار تلخ است و قطعاً یک هنرمند نباید این قشر مهم و ارزنده را در آثار خود نادیده بگیرد.
بازیگر سریال های تلویزیونی «دل خوش سیری چند؟» و «پشت کوه های بلند» در گفتگو با خبرنگار سینماپرس اظهار داشت: متأسفانه در رابطه با سالمندان ما به هر بخش و حوزه ای نگاه می کنیم متوجه می شویم که بی مهری زیاد است. این بی مهری به سالمندان از دوران خردسالی شروع می شود و به کودکی و نوجوانی و جوانی و میانسالی می رسد. متأسفانه حقوق حقه سالمندان در اغلب موارد در نظر گرفته نمی شود و این اتفاق بسیار تلخ است.
اکلیلی سپس با بیان اینکه بی توجهی به سالمندان به دلیل سیستم غلط اجتماعی کشور است متذکر شد: شرایط امروزه به گونه ای شده که برخی افراد این باور را دارند که اگر سن کسی بالا رفته است باید از گردونه زندگی بیرون برود و اصلاً نباید او را به حساب آورد. این نوع نگاه و تفکر بسیار هولناک و خطرناک است و ما باید با انجام کارهای درست فرهنگی جلوی آن ایستادگی کنیم.
این هنرمند برجسته اصفهانی در همین راستا خاطرنشان کرد: بدیهی است که وقتی مسئولان ما به سالمندان اهمیت اندکی می دهند و از نظر شهروندی و اجتماعی برای آن ها جایگاه و حرمت ویژه ای قائل نیستند این نگاه در آحاد افراد جامعه نیز تسری پیدا می کند. طبیعتاً جامعه ای نرمال است که از سالمندان خود به هر شکل و به صورت مکرر تقدیر کند؛ شهروندان ارشد باید با برخورد مهربانانه ما روبرو باشند و اگر مسئولان این حرکت ها را انجام دهند به صورت غیر مستقیم به دیگران نیز چنین رفتاری را می آموزند.
وی افزود: ما باید قدر این نعمت ها را بدانیم. ما نباید فراموش کنیم که در فرهنگ غنی کشورمان سالمندان حرمت و جایگاه ویژه ای داشته اند؛ در گذشته نه چندان دور هیچ کسی بدون اجازه و اذن پدر و مادرش هیچ کاری را نمی کرد و به هیچ امر شخصی خود نمی پرداخت. حتی اگر والدین آن ها بیمار بودند و یا قدرت تکلم نداشتند باز هم اینقدر احترام داشتند که فرزندان شان به صورت نمادین هم که شده از آن ها برای هر کاری رخصت می گرفتند.
کارگردان و بازیگر نمایش های «رمال باشی» و «نیرنگ باز» با طرح این مسأله که ما باید با انجام کارهای فرهنگی و هنری مجدداً به فرهنگ کهن و ارزشمند خود بازگردیم تصریح کرد: متأسفانه فیلمسازان و فیلمنامه نویسان قشر سالمند را در آثار خود نادیده می گیرند؛ این اتفاق بسیار تلخ است و قطعاً یک هنرمند نباید این قشر مهم و ارزنده را در آثار خود نادیده بگیرد.
وی یادآور شد: بنده شخصاً بارها در آثار خودم به سالمندان عزیز توجه ویژه کرده ام و بسیار هم دوست دارم که شرایطی مهیا شود تا بتوانم به طور خاص برای این قشر نازنین برنامه سازی کنم. من در برخی نمایش های خود مانند «مرد رند» ثابت کرده ام که می شود با یک قهرمان سالمند در داستان مخاطب امروزی را جذب کرد. ما باید در تمامی حوزه های فرهنگی و هنری از تئاتر و موسیقی گرفته تا سینما و سریال سازی و… به سالمندان گرانقدر توجه داشته باشیم.
بازیگر فیلم های سینمایی «سلام سرزمین من» و «جنگجوی پیروز» ادامه داد: سینمای ایران نیازمند آثاری مانند «خواستگاری» مهدی فخیم زاده است تا حق حیات این قشر را به عموم افراد جامعه یادآوری کند؛ امثال فیلم «خواستگاری» می توانند اثبات کنند که اگر داستان خوبی در خصوص زندگی سالمندان و دغدغه های آن ها تولید شود قطعاً می تواند با استقبال بسیار خوبی از سوی عموم روبرو گردد.
اکلیلی در همین خصوص تأکید کرد: من امیدوارم اگر در اثری از سالمندان بهره گیری می شود به صورت درست باشد. طبیعتاً یک سالمند نباید با شامورتی بازی در فیلم ها و سریال ها حضور داشته باشد. ما نباید این عزیزان را دست کم بگیریم. ما باید بدانیم توجه به این قشر است که می تواند برکت را به فرهنگ و هنر کشورمان باز گرداند.
این هنرمند در خاتمه این گفتگو گفت: متأسفانه برخی مسائل مانند اینکه یکباره در همه حوزه ها تب جوانگرایی پدیدار می شود باعث شده تا به سالمندان بی مهری بیشتری شود. ما باید به سالمندان نگاه مهربان داشته باشیم. من به آسایشگاه های سالمندان مرتب آمد و شد می کنم و می بینم نگاه مهربانی با این ها ندارند. سیستم درمانی کشور به آن ها توجه نمی کند؛ به عنوان نمونه امکانات رفاهی و مبل های راحتی برای آن ها در بیمارستان ها و درمانگاه ها وجود ندارد و اغلب سالمندان حتی شرایط درستی برای درمان و مداوای دردهای خود ندارند.
