افزایش سرعت ابتلا به زوال عقل در جهان
زوال عقل از نظر فنی یک بیماری نیست، بلکه اصطلاحی برای اختلال در توانایی تفکر، به خاطر سپردن یا تصمیم گیری است، اما با این وجود یکی از مخوف ترین اختلالات دوران سالمندی است.
به گزارش سرگرمی روز، با ورود افراد به دهه 90 سالگی، میزان ابتلا به این اختلال به شدت افزایش می یابد. طبق آمار، حدود پنج درصد از افراد 71 تا 79 ساله به زوال عقل مبتلا هستند، در حالی که حدود 37 درصد از افراد 90 ساله از این اختلال رنج می برند.
افراد مسن ممکن است نگران از دست دادن عملکرد مغز و همچنین هزینه ها و استرس مراقبت از فرد مبتلا به زوال عقل باشند. یک مطالعه در سال 2018 تخمین زده است که در ایالات متحده، هزینه مادام العمر مراقبت از فرد مبتلا به آلزایمر – شایع ترین نوع زوال عقل – حدود 329360 دلار است. این رقم بدون شک رو به رشد است و فشار بیشتری را بر سیستم های خدماتی و تامین اجتماعی وارد خواهد کرد.
اول از همه، باید درک کنیم که زوال عقل را نمی توان از راه دور یا توسط فردی که پزشک نیست تشخیص داد. زیرا برای شناسایی این بیماری نیاز به معاینه پزشکی دقیق است. گاهی اوقات حتی تصویربرداری از مغز مورد نیاز است. بنابراین فراموش کردن یک کلمه هرازگاهی، یا حتی فراموش کردن جایی که کلیدهای خود را گذاشته اید، به این معنا نیست که شما دچار زوال عقل هستید. از دست دادن حافظه به اشکال مختلف ظاهر می شود و می تواند ناشی از بیماری های دیگر، زمین خوردن یا مصرف برخی داروها از جمله گیاهان دارویی، مکمل ها یا داروهای بدون نسخه باشد.
از دست دادن حافظه طبیعی
همه ما با افزایش سن با تغییرات فیزیکی و شناختی زیادی روبرو هستیم. افراد مسن معمولاً کاهش توانایی به خاطر سپردن را تجربه می کنند که طبیعی است. آیا تا به حال در به خاطر سپردن اطلاعات خاصی با مشکل مواجه شده اید که گویی باید آن را از پشت ذهن خود بیرون بیاورید؟ تصور کنید کسی را می بینید که سال هاست در فروشگاه ندیده اید. شما ممکن است چهره او را به یاد بیاورید، اما نام او را تا زمانی که شب فرا نرسد، یادتان نرود. این طبیعی است و بخشی از تغییرات مورد انتظار با افزایش سن است.
مشکل جدی‌تر زمانی است که نام کسی را که هر روز می‌بینید فراموش می‌کنید یا مسیرهای مکانی را که مرتباً به آن سر می‌زنید فراموش می‌کنید یا در انجام فعالیت‌های روزمره مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن و بهداشت شخصی مشکل دارید.
اگر در به خاطر سپردن مشکل دارید، اما در فعالیت‌های روزانه‌تان اختلال ایجاد نمی‌کند، «اختلال خفیف شناختی» دارید که می‌تواند بدتر شود، بنابراین مراجعه به پزشک ضروری است.
توجه به روند شکل گیری مشکل توصیه می شود. اینکه آیا از دست دادن حافظه تدریجی یا ناگهانی بوده است تا پزشک تست های ارزیابی شناختی لازم را انجام دهد.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده مشکلاتی را در زمینه های زیر به عنوان علائم احتمالی زوال عقل فهرست می کند:
حافظه، توجه، ارتباط، استدلال و قضاوت و حل مسئله، و ادراک بصری که فراتر از تغییرات طبیعی بینایی مرتبط با سن است.
در موارد حاد و زمانی که از دست دادن حافظه باعث اختلال در فعالیت های روزانه می شود، مراجعه به پزشک ضروری است، زیرا مشکلات حافظه حاد مختلفی وجود دارد. زوال عقل معمولاً طی ماهها یا سالها به تدریج پیشرفت می کند. در حالی که مشکلی مانند هذیان ناگهانی تر است و می تواند در عرض چند ساعت یا چند روز و معمولا در طول یک بیماری حاد رخ دهد. از سوی دیگر، افسردگی می تواند باعث تغییراتی در حافظه به خصوص با افزایش سن شود.
زوال عقل و سایر مشکلات مغزی
بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است و پس از آن دمانس عروقی قرار دارد. این دو بیماری علائم مشابهی دارند. از جمله سردرگمی، گم شدن، فراموش کردن دوستان یا اعضای نزدیک خانواده، یا ناتوانی در انجام محاسباتی مانند چک کردن حساب بانکی. برخی از بیماری ها مانند اختلالات تیروئید یا سیفلیس نیز می توانند علائمی شبیه به زوال عقل ایجاد کنند. انواع کمتر شایع زوال عقل نیز می توانند علائم متفاوتی داشته باشند، در حالی که بیماری آلزایمر دارای مجموعه خاصی از علائم است که اغلب با تغییرات خاصی در مغز مرتبط است.
تمرکز بر ایمنی و نظارت مناسب، به ویژه در خانه، برای همه افراد مبتلا به زوال عقل بسیار مهم است و یک پزشک یا مددکار اجتماعی می تواند در این مورد کمک کند.
همچنین آگاهی از دو عامل دیگر که می تواند منجر به کاهش فعالیت ذهنی شود، مهم است: هذیان و افسردگی.
دلیریوم یک تغییر سریع در عملکرد شناختی یا ذهنی است و می تواند در افرادی که به بیماری حاد مانند ذات الریه یا حتی ویروس کرونا مبتلا هستند رخ دهد. خطر هذیان با افزایش سن یا آسیب قبلی مغز افزایش می یابد و علائم آن شامل کاهش تمرکز و مشکلات حافظه است.
افسردگی نیز مشکلی است که می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد، اما با افزایش سن شیوع آن بیشتر می شود. افسردگی معمولاً به عنوان وضعیتی تعریف می شود که در آن فرد دائماً احساس غمگینی، بی حوصلگی یا غمگینی می کند و علاقه خود را به فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می برد از دست می دهد. افراد گاهی اوقات دوره های مکرر افسردگی را تجربه می کنند. در برخی موارد عزاداری طولانی مدت به افسردگی تبدیل می شود. علائم آن به شکل اضطراب، ناامیدی، سطح انرژی پایین و مشکلات حافظه است. اگر علائم افسردگی را در خود یا دیگران مشاهده کردید، حتما با یک متخصص مشورت کنید.
همه این شرایط می توانند ترسناک باشند، اما ترسناکتر از همه، زوال عقل است که تشخیص داده نمی شود یا نادیده گرفته می شود. بنابراین هرگونه تغییر در حافظه یا تفکر را صادقانه و آشکار با پزشک خود در میان بگذارید. زوال عقل یک «نقص شخصیتی» نیست و نباید به عنوان ابزاری برای انتقاد از فرد استفاده شود. بلکه دقیقاً یک مشکل سلامتی است که نیاز به تشخیص و درمان مناسب دارد.
