کشف شگفتی‌های زنجان: تجربه‌ای تاریخی در قلب پایتخت مغول‌های ایران
راهنماتو- صحبت از شهری سرد و کوهستانی است که زمانی تبدیل به پایتخت مغول‌ها در دوره ایلخانی شد. به همین خاطر مطمئنیم که سفر تاریخی پر و پیمانی در زنجان خواهیم داشت.
به گزارش راهنماتو، وقتی وارد زنجان می‌شویم، از سلطانیه رد می‌شویم و نگاهی گذرا به این شهر سرد می‌اندازیم احساس می‌کنیم چیزی در دل آن متروک مانده است. اگرچه در دوره ایلخانی سلطانیه که در نزدیکی زنجان است تبدیل به سومین پایتخت ایلخانیان شد، اما پس از افول این امپراتوری، به سرعت تبدیل به شهری متروک شد که هنوز خاطراتش در روحیه این شهر باقی مانده. حالا از شکوه و عظمت آن دوره عجیب آثاری تاریخی برجای مانده که دیدنش بهتر از ندیدن آن است. این بناهای به جای مانده، مرور خاطراتی تلخ برای ایرانیان است که می‌تواند آموزنده باشد. در ادامه برخی از جاهای تاریخی زنجان را به شما معرفی می‌کنیم تا در یک سفر پاییزی از دیدن آن لذت ببرید.
گنبد سلطانیه
در دل دشت‌های پهناور زنجان، گنبدی فیروزه‌ای رنگ همچون نگینی می‌درخشد. گنبد سلطانیه، این شاهکار معماری ایرانی و اسلامی، با عظمت و شکوهی وصف‌ناپذیر، هر بیننده‌ای را به تحسین وا می‌دارد. این بنای تاریخی که در دوران ایلخانیان و به دستور الجایتو ساخته شده، به عنوان بزرگ‌ترین گنبد آجری جهان شناخته می‌شود و به گفته برخی مورخان، آرامگاه همین پادشاه مغول است. گنبد سلطانیه که در سال ۱۳۸۴ به ثبت جهانی یونسکو رسید، نه تنها یک بنای معماری بی‌نظیر، بلکه نمادی از تمدن و هنر ایرانیان است. نکته جالب توجه این است که این گنبد عظیم، در گذشته به‌عنوان ساعت آفتابی نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
آدرس گنبد سلطانیه
برای رفتن به گنبد سلطانیه باید به زنجان، شهر سلطانیه، میدان علامه حلی، بلوار علامه حلی، خیابان اریباد بروید.
معبد داش کسن
معبد داش کسن، شاهکاری منحصر به فرد از تلفیق هنر ایرانی و چینی است که در دل طبیعت بکر زنجان جای گرفته است. این بنای تاریخی که در دوره ایلخانیان ساخته شده، با معماری پیچیده و نقش و نگارهای اژدهایی خود، حکایت از تبادل فرهنگی آن دوران دارد. ایلخانان مغول که پس از فتح ایران شیفته تمدن کهن این سرزمین شده بودند، در ساخت این معبد از عناصر معماری ایرانی و چینی بهره بردند. داش کسن که نامش از سنگ‌های تراشیده شده آن گرفته شده، در نزدیکی روستای ویر قرار دارد و با افسانه‌های محلی درباره جن‌ها، هاله‌ای از رمز و راز به دور خود کشیده است.
آدرس معبد داش کسن
برای رفتن به معبد داش کسن در استان زنجان باید به ۱۵ کیلومتری شمال شرقی سلطانیه و ۵ کیلومتری روستای ویر بروید.
آرامگاه چلبی اوغلی
آرامگاه شیخ براق، یا همان چلبی اوغلی که در میان اهالی به کلاه نمدی شهرت دارد، در جنوب غرب سلطانیه واقع شده است. این بنای تاریخی که قدمت آن به دوره ایلخانی می‌رسد، آرامگاه یکی از بزرگان طریقت مولویه و از نزدیکان سلطان محمد خدابنده بوده است. سبک معماری منحصربه‌فرد و کتیبه‌های برجای مانده، گواه بر این مدعاست. این آرامگاه که به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، با ظاهری شبیه به کلاه نمدی، نمادی از معماری و هنر ایرانی در دوره ایلخانی است.
آدرس آرامگاه چلبی اوغلی
برای رفتن به آرامگاه چلبی اوغلی باید به ۵۰۰ متری جنوب غربی سلطانیه، در مسیر سلطانیه-خدابنده بروید.
ارگ سلطانیه
در دل شهر تاریخی سلطانیه، ارگی عظیم و باشکوه به چشم می‌خورد که یادگار روزگاری است که این شهر، پایتختی شکوفا بود. این ارگ پهناور با خندقی عمیق و حصاری بلند، همچون نگینی درخشان در میان دشت‌ها می‌درخشد. در دل این ارگ، مجموعه‌ای از بناهای باشکوه از جمله مدرسه، دارالشفا و مسجد جامع جای گرفته‌اند که هر یک گویای شکوه و عظمت تمدن مغول و هنر معماری آن دوره است. مجموعه ابواب البّر، قلب تپنده این ارگ بوده و با دارا بودن مدرسه، کتابخانه و حتی بیمارستانی مجهز، نشان از اهمیت علم و دانش در آن دوران دارد. این ارگ تاریخی، امروزه به عنوان گنجینه‌ای ارزشمند از معماری و شهرسازی ایران زمین، پذیرای گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ است.
آدرس ارگ سلطانیه
برای رفتن به ارگ سلطنتی باید به مرکز شهر سلطانیه بروید.
کاروانسرای سنگی زنجان
اگر این چند مورد بنای تاریخی را بهترین آثار برجای مانده از دوره پرهیاهوی ایلخانی بدانیم بهتر است به عصر صفویه سری بزنیم و ردپای آن را در شهر زنجان جست و جو کنیم. کاروانسرای سنگی زنجان، یکی از آثار ارزشمند معماری ایران در دوره صفویه است که در جاده کمربندی زنجان-میانه واقع شده است. این بنای تاریخی که به نام “داش کاروانسرا” نیز شناخته می‌شود، به دلیل استفاده گسترده از سنگ در ساخت آن، از دیگر کاروانسراها متمایز شده است. پلان چهار ایوانی این کاروانسرا و حجره‌های یک طبقه آن، نمایانگر معماری اصیل ایرانی است. کاروانسرای سنگی که امروزه به عنوان رستورانی سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، تنها بازمانده از کاروانسراهای زنجان است و در سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا، علاوه بر ارزش تاریخی، به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری زنجان نیز محسوب می‌شود و هر ساله پذیرای گردشگران بسیاری است.
آدرس کاروانسرای سنگی زنجان
برای رفتن به کاروانسرای سنگی زنجان باید به جاده کمربندی زنجان-میانه، روبروی ایستگاه قطار زنجان بروید.
بازار زنجان
حال بهتر است کمی از دوره صفوی گذر کنیم و به دوره قاجار برسیم؛ بنابراین بهتر است به سراغ بازار زنجان برویم. بازار زنجان، یکی از زیباترین و تاریخی‌ترین بازارهای ایران است که با معماری منحصربه‌فرد و بافت سنتی خود، گردشگران بسیاری را به سوی خود می‌کشاند. این بازار که قدمتی چند صد ساله دارد، در دوران قاجار به اوج شکوفایی خود رسید و به یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری منطقه تبدیل شد. راسته‌ها و سراهای متعدد این بازار، هر یک دارای سبک معماری خاص خود بوده و با تزئینات گچبری، آینه‌کاری و نقاشی‌های دیواری، جلوه‌ای زیبا به این مجموعه بخشیده‌اند.
بازار زنجان علاوه بر جنبه تجاری، از نظر فرهنگی و اجتماعی نیز اهمیت بسیاری داشته است. در این بازار، مساجد، کاروانسراها، تیمچه‌ها و گرمابه‌هایی وجود دارد که نشان از اهمیت این مکان در زندگی روزمره مردم بوده است. از جمله جاذبه‌های دیدنی بازار زنجان می‌توان به مسجد جامع، مسجد میرزایی، کاروانسرای حاج علی‌قلی و تیمچه‌ها اشاره کرد. امروزه بازار زنجان، علاوه بر اینکه مکانی برای خرید صنایع دستی و سوغات زنجان است، به عنوان یکی از مقاصد گردشگری مهم این شهر نیز محسوب می‌شود.
آدرس بازار زنجان
برای رفتن به بازار زنجان باید به خیابان امام بروید.
باغ و عمارت معین
بدون شک یکی از زیباترین بناهای تاریخی شهر زنجان در فصل پاییز باغ و عمارت معین است که ساخت آن نیز به دوره قاجار برمی‌گردد. باغ و عمارت تاریخی معین، نگینی درخشان در شهر زنجان است که در مجاورت رودخانه زنجان رود واقع شده است. این بنای زیبا که در دوران قاجاریه توسط یکی از ثروتمندان شهر ساخته شده، با معماری اصیل و چشم‌نواز خود، یادآور شکوه و عظمت آن دوران است. عمارت با طرح محوری تقارن و ایوانی وسیع، بر باغی سرسبز مشرف است. تزئینات آجری، گچی و چوبی در و پنجره‌ها، سقف‌های شیروانی نقاشی شده و زیرزمین وسیع با نورگیرهای رنگی، از جمله ویژگی‌های بارز این بنا هستند. باغ نیز با حوضی زیبا و درختان کهن‌سال، فضایی دلنشین برای گردش و تفریح فراهم آورده است که در فصل پاییز تبدیل به باغچه رنگ‌های گرم می‌شود. این مجموعه تاریخی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، نمادی از هنر و معماری اصیل ایرانی است.
آدرس باغ و عمارت معین
برای رفتن به باغ و عمارت معین باید به ضلع جنوب غربی زنجان و در مجاورت شمال رودخانه زنجانرود و غرب پل سردارخانه بروید.
موزه و عمارت دارایی
کمی که به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی اول می‌رسیم با موزه و عمارت دارایی زنجان روبه رو می‌شویم. درواقع، عمارت تاریخی دارایی زنجان، نگینی درخشان از معماری دوره پهلوی اول است که در باغی وسیع گسترده شده است. این عمارت که حاصل تلاش معماران برجسته‌ای همچون وارطان هوانسیان است، با تلفیق عناصر سنتی و مدرن، بنایی چشم‌نواز را پدید آورده است. اگرچه بخشی از این بنای زیبا در گذر زمان آسیب دیده، اما همچنان به عنوان موزه هنرهای سنتی و صنایع دستی زنجان، میزبان آثار ارزشمندی از جمله ظروف مسی قلمزنی شده، چاقوهای قدیمی و صنایع دستی محلی است. این موزه که در فضایی آرام و دلنشین قرار دارد، فرصتی استثنایی برای آشنایی با فرهنگ و هنر غنی زنجان فراهم می‌کند.
آدرس موزه و عمارت دارایی
برای رفتن به موزه و عمارت دارایی باید به زنجان، ضلع شمالی مجموعه تاریخی سبزه میدان و قسمت غربی خیابان طالقانی بروید.
اقامت در زنجان
زنجان، شهری تاریخی با جاذبه‌های گردشگری فراوان، مقصدی ایده‌آل برای سفر و اقامت است. برای اقامت در این شهر، گزینه‌های متنوعی از جمله هتل‌ها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی وجود دارد که هر کدام تجربه متفاوتی را برای مسافران به ارمغان می‌آورند.
اقامتگاه‌های بوم‌گردی در زنجان
اقامت در یک اقامتگاه بوم‌گردی، بهترین راه برای تجربه زندگی محلی و آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم مردم زنجان است. این اقامتگاه‌ها اغلب در خانه‌های قدیمی و سنتی با معماری زیبا قرار دارند و امکانات رفاهی مناسبی را در کنار حفظ اصالت بنا ارائه می‌دهند.
مزایای اقامت در بوم‌گردی‌ها:
تجربه زندگی محلی: با اقامت در این مکان‌ها، می‌توانید با سبک زندگی مردم محلی آشنا شوید و از غذاهای سنتی و صنایع دستی منطقه لذت ببرید.
فضای آرام و دلنشین: اقامتگاه‌های بوم‌گردی معمولاً در محیطی آرام و دور از هیاهو قرار دارند و فضایی مناسب برای استراحت و آرامش فراهم می‌کنند.
معماری سنتی: این اقامتگاه‌ها با حفظ معماری سنتی، فرصتی برای آشنایی با هنر و معماری ایرانی را فراهم می‌کنند.
برخی از اقامتگاه‌های بوم‌گردی معروف زنجان:
بوم‌گردی گلجان: این اقامتگاه در روستای حسن ابدال واقع شده و از جمله اقامتگاه‌های محبوب گردشگران است.
بوم‌گردی سوسن چلچراغ: این اقامتگاه با دکوراسیون زیبا و سنتی، فضایی آرام و دلنشین را برای مهمانان فراهم می‌کند.
هتل‌های زنجان
اگر به دنبال امکانات مدرن‌تر و لوکس‌تری هستید، هتل‌های زنجان گزینه مناسبی برای شما خواهد بود. هتل‌های این شهر با معماری متنوع و امکانات رفاهی کامل، آماده پذیرایی از مسافران هستند. برخی از هتل‌های زنجان را در ادامه به شکل مختصر معرفی می‌کنیم.
هتل بزرگ زنجان – هتل ۴ ستاره با امتیاز ۳.۸ از ۵ ستاره
بوتیک هتل زنجان – هتل ۵ ستاره با امتیاز ۴.۳ از ۵ ستاره
هتل آسیا زنجان – هتل با امتیاز ۲.۸ از ۵ ستاره
هتل سپید – هتل با امتیاز ۳.۹ از ۵ ستاره
هتل جهانگردی زنجان – هتل با امتیاز ۳.۳ از ۵ ستاره
سوغات زنجان چیست؟
زنجان، شهری با تاریخی غنی و فرهنگی پربار، سوغاتی‌های متنوع و جذابی دارد که هر یک داستانی برای گفتن دارند. این سوغات‌ها، ترکیبی از هنر، سلیقه و ذوق مردم این دیار است که می‌تواند یادگاری ماندگاری از سفر شما به این شهر باشد.
صنایع دستی زنجان
چاقوهای زنجان: چاقوهای زنجان، شهرتی جهانی دارند و به عنوان یکی از بهترین سوغات‌های این شهر شناخته می‌شوند. این چاقوها با طرح‌ها و نقش‌های متنوع و تیغه‌های بسیار تیز، از جمله سوغاتی‌های پرطرفدار زنجان هستند.
مسگری: ظروف مسی زنجان با طرح‌ها و نقش‌های سنتی، از جمله سوغات‌های ارزشمند این شهر هستند. این ظروف علاوه بر زیبایی، کاربردی نیز هستند و می‌توانند به عنوان هدیه‌ای خاص به دوستان و آشنایان تقدیم شوند.
گلیم‌بافی: گلیم‌های زنجان با طرح‌های هندسی و رنگ‌های شاد، از جمله صنایع دستی معروف این منطقه هستند. این گلیم‌ها در دکوراسیون خانه‌ها جلوه زیبایی دارند.
ملیله‌کاری: ملیله‌کاری از هنرهای ظریف و سنتی زنجان است. محصولات ملیله‌کاری شده مانند زیورآلات، قاب عکس و… از جمله سوغات‌های خاص این شهر هستند.
