چند فروند جنگنده سوخو در جهان در آسمان‌ها پرواز می‌کنند و کدام کشور میزبان بیشتری از این غول‌های آسمانی است؟

این روزها، جدیدترین جنگنده سوخو، Su-57 Felon، یک جت جنگنده چندمنظوره پنهانکار نسل پنجم خبرساز شده که قرار است جایگزین جنگنده های قدیمی MiG-29 و Su-27 شود. در حالی که روسیه ناوگان نظامی عظیم خود از جنگنده های سوخو را حفظ می کند، این کشور آنها را به منظور صادرات نیز تولید می کند. به همین دلیل، تعداد زیادی از آنها در نیروهای هوایی کشورهای جهان در حال پرواز هستند.

روسیه کشوری است که بیشترین جت های جنگنده سوخو را در ارتش خود دارد، بیش از ۱,۰۰۰ فروند از این جت در مدل های مختلف. پس از روسیه، ۹ کشور وجود دارند که حداقل ۵۰ فروند از این جنگنده ها را در اختیار دارند، در حالی که ۲۵ کشور دیگر کمتر از ۵۰ فروند از این جنگنده ها را در نیروی هوایی خود به کار گرفته اند.

کشورهایی که بیشترین هواپیماهای جنگنده سوخو را دارند

فدراسیون روسیه بیشترین جنگنده‌های سوخو را در ناوگان هوایی اش دارد، که تعجب آور نیست، زیرا این کشور، خود تولید کننده آنهاست. بر اساس آمار World Air Forces 2024 که هواپیماهای نظامی فعال در سراسر جهان را ردیابی می کند، روسیه دارای ۱,۰۸۲ فروند جنگنده سوخو است که شامل ۴۹ فروند برای آموزش بوده و ۱۱۰ فروند دیگر نیز سفارش داده شده است. چین با ۳۹۹ فروند جنگنده سوخو از مدل های مختلف در رتبه دوم قرار دارد.

سومین کشوری که بیشترین تعداد جنگنده سوخو را دارد، هند است که ۲۶۶ فروند سوخو در ناوگان هوایی اش دارد. پس از هند، تعداد این جنگنده ها در نیروهای هوایی دیگر کشورها به طور قابل توجهی کاهش می یابد، به طوری که الجزایر با ۱۰۵ فروند در جایگاه چهارم قرار دارد. مجله Military Watch Magazine در ۱۵ سپتامبر گزارش داد که اوکراین برخی از آخرین جنگنده های Su-27 خود را از دست داده است و این نشان می دهد که آمارهای ارائه شده توسط World Air Force دیگر دقیق نیست.

سه کشور دیگر با حداقل ۵۰ جنگنده سوخو، بلاروس با ۶۱ ، سوریه با ۵۷ و کره شمالی با ۵۶ فروند سوخو هستند. این ۱۰ کشور در مجموع ۲,۲۳۹ فروند جنگنده سوخو را اداره می کنند. این عدد مهم است زیرا World Air Forces تنها توانسته ۲,۶۲۸ فروند سوخو را ردیابی کند. به این ترتیب ۸۵.۲ درصد از کل جت های جنگنده سوخوی فعال تنها در دست ۱۰ کشور است.

البته هر جنگنده سوخویی به اندازه سایر جنگنده ها توانایی ندارد. بسیاری از سوخوهایی که در سراسر جهان پرواز می کنند، مدل های قدیمی هستند که تعداد زیادی از آنها وجود دارد.

خانواده جت های جنگنده سوخو

بررسی دقیق اینکه کدام کشورها بیشترین جنگنده سوخو را دارند به دلیل مدل های مختلف در حال فعالیت دشوار است. در حالی که نسل های زیادی از جنگنده های سوخو وجود داشته است، تنها تعداد انگشت شماری فعال باقی مانده اند. این نسخه ها شامل Su-22 Fitter D، Su-24 Fencer، Su-25 Frogfoot، Su-27 Flanker، Su-30 Flanker C، Su-33 Flanker D، Su-34 Fullback، Su-35 Flanker E و نسخه اخیراً توسعه یافته Su-57 Felon است. هر کدام قابلیت خاص خود را دارند و مانند اکثر سخت افزارهای نظامی در غرب، جنگنده های سوخو در طول سال ها شاهد بروز رسانی ها و ارتقاء های زیادی بوده اند.

Su-30 پرطرفدارترین جنگنده در کشورهایی است که جنگنده های سوخو را در اختیار دارند و ۱۰.۸ درصد از ناوگان جنگنده های سوخو در سراسر جهان را به خود اختصاص داده است. Su-30 یک جنگنده نسل چهارم چند منظوره است که قادر به انجام ماموریت های مختلف است. این هواپیما مشابه و در حد و اندازه های F-15E Strike Eagle آمریکایی است. بیشتر Su-30 های در حال عملیات امروز در هند هستند – تمام ۲۶۶ فروند جنگنده سوخوی هند از نوع Su-30 هستند و ۱۲ فروند دیگر نیز سفارش داده شده است. روسیه نیز ناوگان بزرگی از Su-30 ها را در خدمت فعال خود دارد اگرچه اعداد کلی تعداد فروندهای این جنگنده با Su-27ها و Su-35 محاسبه شده است.

دومین هواپیمای پرطرفدار فعال در سراسر جهان، Su-24 است که ۱۰.۷ درصد از کل سوخوهای فعال را تشکیل می دهد. Su-24 بسیار قدیمی است و در اوایل دهه ۱۹۷۰ معرفی شد. Su-24 در درجه اول به عنوان بمب افکن استفاده می شود، هر چند دارای قابلیت حمله هوا به هوا نیز بوده و به عنوان بازدارنده نیز عمل می کنند. سوخو به ارتقای خانواده جنگنده‌های خود ادامه می‌دهد، بنابراین احتمالاً مدل‌های بیشتری از جنگنده های سوخو در آینده معرفی خواهند شد، از جمله Su-75 Checkmate که در سال ۲۰۲۱ وارد مرحله توسعه شد.

کشورهای دارای کمترین فروندها از خانواده جنگنده سوخو

در حالی که تنها ۱۰ کشور بیش از ۸۵ درصد از جت های جنگنده سوخوی فعال در سراسر جهان را در اختیار دارند، هنوز تعداد زیادی از این جنگنده ها برای ۲۵ کشور دیگر باقی می ماند. پس از ۵۶ هواپیمای سوخوی کره شمالی، آنگولا و ازبکستان قرار دارند که هر دو با ۳۸ فروند سوخو در رتبه های بعدی قرار دارند. در جایگاه بعدی ایران و لهستان با ۳۲ فروند سوخو در نیروی هوایی خود قرار دارند. عراق ۳۰ فروند جنگنده سوخو دارد و پس از آن ترکمنستان ۲۵، یمن ۲۳۲۳ ونزوئلا ۲۱ و اتیوپی ۲۱ فروند سوخو در ناوگان هوایی خود می بینند.

پس از اتیوپی، این تعداد به طور قابل توجهی کاهش می یابد به طوری که مالزی با ۱۸ فروند سوخو فاصله زیادی با کشورهای بالاتر خود دارد. ارمنستان با ۱۷ فروند و اندونزی و سودان به ترتیب با ۱۶ و ۱۵ جنگنده سوخو در رتبه های بعدی قرار دارند. آذربایجان ۱۲، چاد ۹، پرو ۸ و بلغارستان ۷ جنگنده سوخو دارند. جمهوری دموکراتیک کنگو و اوگاندا هر دو دارای شش هواپیمای جنگنده سوخو هستند، در حالی که گینه استوایی چهار فروند جنگنده از این نوع را در اختیار دارد. لیبی در حال حاضر سه جنگنده سوخوی فعال دارد و اریتره، ساحل عاج، میانمار و نیجر تنها دو فروند سوخو در اختیار دارند. این ۲۵ کشور روی هم، ۳۸۹ فروند جت جنگنده سوخوی باقی مانده را در عملیات فعال به کار گرفته اند.

روسیه این روزها دیگر چندان سیستم های تسلیحاتی و هواپیماهای خود را نمی فروشد. به دلیل جنگ در اوکراین، منابع این کشور تضعیف شده و تحریم‌ها نیز روسیه را از تجارت با اکثر مشتریان سابق خود باز داشته است، بنابراین تعداد کمتری از جنگنده‌های سوخو این کشور را ترک می‌کنند. اما هر زمان که اوضاع بهتر شود، این احتمال وجود دارد که روسیه به صادرات جنگنده های سوخو خود به هر کشوری که مایل به صرف پول نقد خود برای خرید آنها باشد، ادامه دهد.