زندگی مبارز: یحیی سنوار، رهبر پشت پرده حماس کیست؟
یحیی السنوار رئیس دفتر سیاسی حماس که از او به عنوان مغز متفکر و طراح عملیات هفت اکتبر یاد میشد، گویا در جریان عملیات اسرائیل و به طور اتفاقی در غزه به شهادت رسید. نیویورک تایمز به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی که نام او فاش نشد، گفت که اسرائیل دقایقی پس از عملیات در منطقه تلالسطان واقع در شمال رفح در جنوب نوار غزه، ترور السنوار را به واشینگتن اطلاع داده است. بر اساس این گزارش، جسد برای انجام آزمایش DNA به اسرائیل منتقل شد.
بر اساس خبرهای منتشر شده السنوار در درگیری به شهادت رسیده است و نه در تونلهای غزه یا مخفیگاه. آن طور که العربیه به نقل از رسانههای اسرائیلی خبر داد، یگان چترباز، گردان ۴۵۰ و یگان ویژه کفیر در این عملیات نقش داشتند. این منابع خبری مدعی هستند که دو فرمانده ارشد دیگر حماس نیز در این عملیات به شهادت رسیدند.
یحیی سنوار که بود؟
یحیی سنوار بعد از ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران، جایگزین وی شده بود.
سنوار در اکتبر ۱۹۶۲ (آبان ۱۳۴۱) در خانیونس در جنوب نوار غزه به دنیا آمد و اکنون ۶۱ سال دارد. او در زبان عربی تخصص دارد و به زبان عبری نیز مسلط است. پس از آزادی از زندان در سال ۲۰۱۱، ازدواج کرد و صاحب سه فرزند شد.
او در اوایل دهه ۱۹۸۰ بارها توسط رژیم صهیونیستی به دلیل فعالیتهای ضد اشغالگری در دانشگاه اسلامی غزه دستگیر شد. پس از فارغالتحصیلی، سنوار به تأسیس شبکهای از مبارزان برای مقاومت مسلحانه علیه رژیم صهیونیستی کمک کرد که بعدها به گردانهای القسام، شاخه نظامی حماس، تبدیل شد.
سنوار به محض تأسیس حماس توسط شیخ احمد یاسین در سال ۱۹۸۷ به این گروه پیوست. سال بعد، او توسط نیروهای رژیم صهیونیستی دستگیر و به ۴ حبس ابد، معادل ۴۲۶ سال زندان، محکوم شد. سنوار ۲۳ سال از زندگی خود را در زندانهای رژیم صهیونیستی گذراند و در این مدت زبان عبری را آموخت و با سیاستهای داخلی آنجا آشنا شد.
او در سال ۲۰۱۱ به عنوان بخشی از توافق مبادله زندانیان آزاد شد و پس از آن به سرعت به فعالیتهای خود در حماس ادامه داد. در سال ۲۰۱۲ به عنوان مسئول دفتر سیاسی این گروه انتخاب شد و وظیفه هماهنگی با گردانهای القسام را بر عهده گرفت.
سنوار در حمله ۷ هفتهای رژیم صهیونیستی به غزه در سال ۲۰۱۴ نقش فعالی داشت و سال بعد، ایالات متحده او را در فهرست سیاه خود قرار داد. در سال ۲۰۱۷، وی رئیس حماس در غزه شد و جانشین اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی گروه، گردید.
او همچنین یکی از بنیانگذاران «مجد»، سرویس امنیت داخلی حماس، است که مسئول تعقیب جاسوسان رژیم صهیونیستی است. سنوار در تلاش برای هماهنگی بین رهبری سیاسی و نظامی حماس در تجاوز ۲۰۱۴، تصمیم به آغاز نبرد شمشیر قدس در سال ۲۰۲۱ گرفت و برای تقویت روابط با محور مقاومت کوشید.
در اکتبر ۲۰۲۳ (مهر ۱۴۰۲)، حماسه طوفان الاقصی آغاز شد و رژیم صهیونیستی او را مغز متفکر این عملیات میداند و او در صدر فهرست هدفهای خود در طول جنگ قرار دارد. خانهاش در جنگ ۲۰۱۲ بمباران شد و در سال ۲۰۱۵ نیز در فهرست سیاه وزارت خارجه آمریکا قرار گرفت.
نکته جالب در مورد یحیی السنوار این بود که گفته شده وی جامعه اسرائیل را به خوبی میشناخت. اساسا به همین دلیل هم گفته میشود که این شناختِ وی در نوع رویکرد جنبش حماس به ویژه در حوزه رسانهای و تبلیغاتی علیه رژیم اسرائیل نمود یافته است.
السنوار از جمله افرادی بوده که به صورت ریشهای معتقد است شکست دادن اسرائیل میسر نمیشود مگر اینکه مزدوران آن که بر پیکر ملت فلسطین خنجر میزنند، شناسایی و نابود شوند. او از همان ابتدای فعالیتهای خود بر همین هدف متمرکز شد و در دوران شیح احمد یاسین، تشکیلات امنیتی حماس تحت مدیریت وی قرار داشت و اتفاقا شماری از نفوذیها و جاسوسان رژیم اسرائیل نیز در این دوره شناسایی و نابود شدند.
تشکیلات امنیتی تحت مدیریت السنوار به تدریج به قدری قدرت گرفت که در مقام یک تشکیلات ضدجاسوسی، اشراف قابل ملاحظهای را بر تحرکات رژیم اسرائیل و جاسوسان آن پیدا کرد و حتی برخی افراد که در حماس فعالیت داشتند و به جاسوسی برای اسرائیل میپرداختند را نیز شناسایی و با آنها برخورد کرده است. اساسا همین قدرت و نفوذ یحیی السنوار بود که سبب شده اسرائیلیها خیلی زود او را بازداشت کنند. امری که موجب شد وی ۲۳ سال از عمر خود را در زندانهای اسرائیل بگذراند.