این «جمجمه» 110 ساله ممکن است راز زندهکردن گونهای منقرضشده را فاش کند!
دانشمندان با استفاده از سر یک ببر تاسمانی که از بیش از یک قرن قبل در اتانول نگهداری شده است، موفق به بازسازی کاملترین نقشه ژنتیکی این گونه جانوری شدهاند. این موفقیت یکی از چندین پیشرفت مهم در زمینه تلاشهای مربوط به احیای ببر تاسمانی است که توسط شرکت Colossal Biosciences هدایت میشود. حفظ استثنایی این نمونه باعث شد که محققان بتوانند بخش زیادی از توالی DNA آن را بازسازی کنند و همچنین رشتههای RNA (مولکولی که مشابه DNA است اما فقط یک رشته دارد) را به دست بیاورند. رشته RNA نشان میدهد که چه ژنهایی در بافتهای مختلف در زمان مرگ حیوان فعال بودهاند.
تا پیش از این، بسیاری از متخصصان معتقد بودند که بازسازی یک ژنوم کامل از نمونههای تاریخی غیرممکن است. اما اندرو پاسک، استاد ژنتیک و زیستشناسی تکوینی در دانشگاه ملبورن استرالیا که تیم او در بازسازی ژنوم ببر تاسمانی نقش داشت، میگوید که این اتفاق ممکن است: «میتوانید از نمونههای قدیمی، ژنومی فوقالعاده به دست آورید».
ببرهای تاسمانی یا تیلاسینها (Thylacinus cynocephalus) گوشتخوارانی بودند که در سال ۱۹۳۶ پس از چندین دهه شکار توسط انسان منقرض شدند. این گونه شکارچی راس هرم غذایی بود و نقشی بسیار مهم در اکوسیستم تاسمانی داشت. پاسک میگوید که فضا برای بازگرداندن این گونه وجود دارد و نمونههای حفاظتشده خوبی در موزهها و مراکز تحقیقاتی سراسر جهان موجود است که این امر، احیای این گونه را ممکن میکند.
ژنوم تازه بازسازیشده مشابه ژنوم انسانی است و از ۳ میلیارد جفت باز تشکیل شده است؛ مولکولهایی که پلههای نردبان DNA را شکل میدهند. هنوز ۴۵ نقطه خالی در توالی DNA وجود دارد که دانشمندان امیدوارند در ماههای آینده با توالییابی بیشتر آنها را تکمیل کنند.
RNAهایی که از سر نگهداریشده استخراج شدهاند، به محققان این امکان را میدهند تا ژنهایی که در بافتهای مختلف حیوان فعال بودهاند شناسایی کنند و از این طریق بفهمند که ببر تاسمانی چه طعمهایی را حس میکرده، چگونه بوها را درک میکرده و مغزش چگونه عمل میکرده است. RNA در مقایسه با DNA بسیار ناپایدارتر و آسیبپذیرتر است، بنابراین حفظ آن به ما این امکان را میدهد که بیولوژی ببر تاسمانی را به طریقی بفهمیم که پیش از این امکانپذیر نبود.
تیم محققان همچنین روی دستگاه رحم مصنوعی کار میکند تا جنینهای کیسهداران را پرورش دهد. این دستگاه، که برای اولین بار در جهان توسعه یافته، اکنون میتواند جنینها را از ابتدای بارداری تا نیمه بارداری میزبانی کند.
پاسک گفت: «اینها همه پیشرفتهای بزرگی هستند. توسعه فناوری تولید مثل مصنوعی برای کیسهداران نه تنها برای پرورش در اسارت گونههای در خطر انقراض اهمیت زیادی دارد، بلکه راه را برای احیای ببر تاسمانی هموار میکند».