چرا این همه آدم شبیه به «تیموتی شالامی» وجود دارد + همزاد من کجاست؟
راهنماتو-روز یکشنبه هزاران نفر از اهالی نیویورک در میدان واشنگتن جمع شدند تا در مسابقه «شبیهترین فرد به تیموتی شالامی» شرکت کنند یا شاهد این رقابت باشند.
به گزارش راهنماتو، بماند که این مراسم تبدیل شد به یک بینظمی بزرگ و حتی پلیس و خود شالامی هم در آن حاضر شدند و بسیاری از داوران بر سر اینکه چه کسی به شالامی از همه شبیهتر است با هم درگیر شدند.
پرسش مهمتر آن است که چرا این همه آدم شبیه به شالامی وجود دارند؟ تحقیقات نشان میدهند که همزادهای شالامی با او در ویژگیهای ژنتیکی اشتراک دارند. این درحالیست که هیچ ارتباط بیولوژیکیای بین آنها وجود ندارد.
اما از آن جالبتر و عجیبتر میدانید چیست؟ اینکه خودِ شما هم که هماکنون دارید این مطلب را میخوانید احتمالاً یک همزاد یا یک دوقلو در جهان دارید که هنوز آن را پیدا نکردهاید. چه میشود که این اتفاق میفتد؟ و از طرف دیگر، آیا شباهت ظاهری دلیل میشود که همزادهای او به اندازه او خونسرد باشند و استعداد بازیگری و حضور روی صحنه را داشته باشند؟
شباهت ژنتیکی بین دو آدم که شبیه به هم هستند
مانل استلر، یک متخصص ژنتیک در سطح مولکولی در موسسه تحقیقات لوسمی در اسپانیا، است که شباهتهای ژنتیکی بین افرادی که در مجموعه عکسهای عکاس کانادایی-فرانسوی با عنوان «من شبیه نیستم!» را بررسی کرده است. این مجموعه عکس از سال 1999 تاکنون در حال تکمیل شدن بوده است.
استلر میگوید: «او [عکاس] فکر کرد که احتمالاً من دیوانهام چون معمول نیست که دانشمندان به هنرمندان زنگ بزنند. برونل ارتباط بین استلر و جفتهای «دوقلوی بیگانه با هم» که از سراسر جهان در عکسهای او حضور داشتند را برقرار کرد. آنها نمونههای ژنتیکیشان را از طریق سوآپ دهان برای او ارسال کردند. استلر و تیمش هم 4سال روی گردآوری دادههای ژنتیکی و ارتباط برقرار کردن بین آنها وقت گذاشتند و نتایجشان بالاخره در سال 2022 منتشر شد.
آنها ابتدا آمدند ببیند که کدامیک از جفتهای شبیه به هم از همه بیشتر به هم شباهت دارند.
استلر میگوید: «خیلی بیطرفانه و عینی در این مورد تصمیمگیری کردیم. این افراد از طریق سه نوع الگوریتم تشخیص چهره، همانهایی که پلیس و فرودگاه استفاده میکند، بررسی شدند و آنهایی که به لحاظ آلگوریتمی به عنوان دوقلوی همسان شناسایی شدند، برای مطالعات بیشتر گزینش شدند.»
ژنومهای این همزادها به صورت مستقیم در کنار اپیژنومهایشان (تغییرات شیمیایی روی دی.ان.ی که میتواند روی چگونگی بیان ژن اثر بگذارد) و همینطور میکروبیومشان بررسی و با هم مقایسه شدند.
نتیجهگیری استلر این بود که درحالیکه اپیژنوم و میکروبیوم این افراد با هم تفاوت داشت، این همزادهای نامرتبط با هم، بخشهای مجزایی از آرایش ژنتیکی شبیه به هم داشتند. او توضیح داد که توالی ژنتیکی که ویژگی هایی مثل ساختار استخوان، رنگدانههای پوست و نگهداشت آب را کنترل میکند، همگی روی چهره آدمها اثر میگذارد.
این توالیها روی ژنوم انسانها شامل مکانهای چندریختی [پلیمورفیک] است که در آن یک جفت باز دی.ای.ای در سراسر جمعیت انسانها دارای گونههای مختلفی است و کسانی که به هم شبیه هستند از گونههای یکسان جفتباز دی.ای.ای برخوردارند.
تطبیق ژنتیکی به دانشمندان اطمینان دارد که کسانی که «فوق شبیه به هم بودند»، حقیقتاً ارتباطی با هم نداشتند و شباهت آنها در ظاهر و ژنوم صرفاً تصادفی بود. درنهایت، استلر به این نکته اشاره میکند که روشهای محدودی برای ساخت یک چهره انسانی وجود دارد.
او توضیح میدهد: «تعداد بسیار زیادی آدم هماکنون در جهان هست و انتظار داریم تعداد آدمهایی که گونههای ژنتیکی یکسان داشته باشند، بسیار بالا باشد.»
استلر امیدوار است با کشف این نکته که آدمهای شبیه به هم ژنهای مشترک خاصی دارند، بتواند علم تشخیص زودهنگام برخی بیماریهای ژنتیکی نادر در کودکان را از طریق تکنولوژی تشخیص چهره بهبود ببخشد.
پایه ژنتیکی شخصیت: استفاده از عکسهای همزادها در تشخیص روانشناسی
یکی دیگر از افرادی که از پروژه عکسهای برونل برای تحقیقات علمی استفاده کرد، نانسی سگال، استاد روانشناسی در دانشگاه فولرتن در کالیفرنیا، بود. تحقیقات او عمدتاً روی دوقلوها متمرکز بود اما وقتی از پروژه برونل مطلع شد، آن را فرصتی یافت تا بتواند مبحثی علمی راه بیندازد.
او میگوید: «برخی از دانشمندان باور دارند که شباهت شخصیتی دوقلوها به دلیل اشتراک ژنتیکشان نیست بلکه به این دلیل است که آدمهای دیگر به واسطه ظاهر شبیهشان با آنها یکسان رفتار میکنند. اگر حق به جانب این منتقدان باشد، پس همزادهایی که هیچ ارتباطی به هم ندارند باید به لحاظ تیپ شخصیتی مانند دوقلوهای همسانی باشند که دور از هم رشد کردهاند.»
او همزادهای پروژه عکاسی برونل و تعدادی جفت دیگر که به صورت اتفاقی در محوطه دانشگاه یا کنفرانسها با آنها برخورد کرده بود را انتخاب کرد و به آنها پرسشنامههایی داد که 5ویژگی بزرگ شخصیتی شامل گشودگی، برونگرایی، توافق، ثبات و وظیفهگرایی را اندازهگیری میکردند.
او سپس نمرات این افراد را با گروههای مختلف دوقلوها شامل کسانی که جدا از هم رشد کرده بودند، مقایسه کرد. یافتههای سگال که برایش رضایتبخش بود نشان داد همزادهای شبیه به هم که هیچ ارتباط زیستیای با هم نداشتند، در مقایسه با دوقلوهایی که به لحاظ آماری احتمال شباهتشان در این ویژگیها بالاتر بود، هیچ شباهتی در ویژگیهای شخصیتی با هم نداشتند.
سگال با اندازهگیری میزان اعتماد به نفس این افراد شبیه به هم دریافت که در این ویژگی نیز شباهتی بین آنها وجود ندارد. او میگوید: «این افراد شبیه به هم که هیچ نسبتی با هم نداشتند، بسیار بسیار با هم تفاوت داشتند.»
شیفتگی ما نسبت به انعکاس خودمان
با اینکه سگال اثبات کرد ویژگیهای شخصیتی بین همزادها خیلی بیشتری از دوقلوهای همسان با هم تفاوت دارد، «دوقلوهای غریبه/بیگانه» در مطالعه استلر به غیر از شباهت چهرههایشان شباهتهای بسیار بیشتری با هم داشتند – مثلاً به دلیل آنکه ژنهای مشابهی داشتند که طول استخوانشان را تعیین میکرد، شبیه به هم راه میرفتند.
استلر میگوید: «اگر یکی سیگاری بود، به احتمال قوی دیگری هم سیگاری بود. زیرا بخشی از ویژگیهایی که باعث گرایش فرد به اعتیاد میشود، ژنتیکی است. همانطور که چپدستی و راستدستی و ضعف چشمها ژنتیکی هستند.»
بنابراین، همزاد تیموتی شالامی ممکن است مثل شالامی راه برود و صدایش هم شبیه او باشد، اما لزوماً همان کاریزما یا استعداد را ندارد.
حالا اگر میخواهید بدانید که همزاد شما در کجای این کره خاکی زندگی میکند، میتوانید به سایت twinstrangers.net و Reddit’s/r/Doppelgangers مراجعه کنید.
اما به گفته سگال، ممکن است که ناامید شود زیرا «شبیه بودن به آدمهای دیگر [به لحاظ ظاهری]، لزوماً دلیلی بر این نیست که شما قرار است شبیه به هم باشید.»
سگال میگوید، اما انسانها به صورت گسترده علاقه دارند جذب کسانی شبیه به خودشان بشوند. «من فکر میکنم که این امر چیزی درباره ماهیت انسانها به ما میگوید. ما چیزی شبیه به خودمان میخواهیم. دوستان خیالی بچهها هم اغلب شبیه به خودشان هستند.»
مطالعه استلر هم نشان داد که برخی از همزادهای پروژه برونل با هم ازدواج کردند. بنابراین با اینکه در مسابقه «چه کسی به شالامی شبیهتر است؟» تعداد اندک شبیههای شالامی نتوانستند 50دلار جایزه را ببرند، اما یک جایزه بزرگتر به دست آورند و آن هم دوستی است!