ناپدید شدن ناگهانی یک ستاره / اتفاقی که هر ۱۰۰ سال یکبار رخ میدهد!
ستارگان پرجرم با تقریباً هشت برابر جرم خورشید، در پایان عمر خود به صورت ابرنواختر منفجر میشوند. انفجارهایی که یک سیاهچاله یا یک ستاره نوترونی را باقی میگذارند و آنقدر پرانرژی هستند که میتوانند ماهها از کل کهکشانهای میزبان خود بیشتر بدرخشند.
با این حال به نظر میرسد ستارهشناسان به تازگی ستارهای عظیم را مشاهده کردهاند که مرحله انفجار را نادیده گرفته و به طور مستقیم به سیاهچاله تبدیل شده است.
ستارگان همواره در حال برقراری تعادل بین نیروی بیرونی همجوشی و نیروی گرانش درونی خود هستند. وقتی یک ستاره پرجرم وارد آخرین مراحل تکاملی خود میشود، هیدروژن آن شروع به تمام شدن میکند و همجوشی آن ضعیف میشود. بنابراین نیروی بیرونی حاصل از همجوشی آن دیگر نمیتواند با گرانش قدرتمند ستاره مقابله کند و ستاره در خود فرو میریزد.
نتیجه این اتفاق، یک انفجار ابرنواختری است. یک رویداد فاجعهبار که ستاره را نابود میکند و یک سیاهچاله یا یک ستاره نوترونی را باقی میگذارد.
با این حال به نظر میرسد که گاهی اوقات ستارگان نمیتوانند به مرحله ابرنواختر برسند و در عوض مستقیماً به سیاهچاله تبدیل میشوند.
تحقیقات جدید نشان میدهند که چگونه یک ستاره غولپیکر و فاقد هیدروژن در کهکشان آندرومدا(M31) نتوانست به عنوان یک ابرنواختر منفجر شود.
کیشالای دی(Kishalay De) پژوهشگر فوق دکترا در موسسه اخترفیزیک کاولی(Kavli) و بخش تحقیقات فضایی در MIT روی ناپدید شدن این ستاره عظیم در کهکشان M31 و تولد ناگهانی یک سیاهچاله پژوهش میکند.
این نوع ابرنواخترها «ابرنواخترهای فروپاشی هسته» نامیده میشوند که به نام «نوع دوم» نیز شناخته میشوند. آنها نسبتا نادر هستند و تقریباً هر صد سال یک بار در کهکشان راه شیری اتفاق میافتند.
دانشمندان به ابرنواخترها علاقهمند هستند، چرا که آنها مسئول ایجاد بسیاری از عناصر سنگین هستند و امواج ضربهای آنها میتواند باعث تشکیل ستاره شود. آنها همچنین پرتوهای کیهانی ایجاد میکنند که میتوانند به زمین برسد.
این پژوهش جدید نشان میدهد که ما ممکن است آنقدر که فکر میکردیم، ابرنواخترها را درک نکرده باشیم.
ستاره مورد بحث در این پژوهش «M31-2014-DS1» نام دارد. ستارهشناسان در سال 2014 متوجه درخشندگی آن در طیف فروسرخ میانی شدند. به مدت هزار روز درخشندگی آن ثابت بود. سپس بین سالهای 2016 و 2019 به شکل ناگهانی محو شد.
محققان میگویند این ستاره با جرم اولیه حدود 20 جرم ستارهای متولد شد و به مرحله نهایی سوزاندن هستهای خود با حدود 6.7 جرم ستارهای رسید.
جرم ستارهای(Stellar mass) عبارتی است که در اخترشناسی برای توصیف جرم یک ستاره از آن استفاده میشود. این اصطلاح با اشاره و در مقایسه با جرم خورشید است که به عنوان نسبتی از جرم خورشید شمارش میشود.
مشاهدات ستارهشناسان نشان میدهد که این ستاره توسط یک پوسته غباری که اخیراً به بیرون پرتاب شده، مطابق با یک انفجار ابرنواختری احاطه شده است، اما هیچ مدرکی دال بر فوران نوری وجود ندارد.