پاسخ مدسازان معروف پاریس به معترضان مد «ماکسی»/ ماکسی را مد کردم چون ۳۵۰ نفر را باید نان بدهم
سال ۱۹۷۰ میلادی برابر با ۱۳۴۸-۱۳۴۹ خورشیدی سالی جنجالی در عرصهی مد و لباس بود. در این سال مدسازان معروف در پایتخت مد جهان از «کورژ» گرفته تا «دیور» و «شانل» تصمیم گرفتند به جنگ مینیژوپ (لباسهایی با دامن کوتاه بالای زانو) بروند و سرانجام نیز تا حد زیادی موفق شدند، آنها لباسهای ماکسی (لباسهایی با دامن بلند) و میدی (لباسهایی با دامن تا زیر زانو) را روانهی بازار کردند و همین اقدامشان موجب اعتراض خانمهای مینیژوپپوش را درآورد. معترضان متعقد بودند این مد جدید (ماکسی و میدی) زشت و خندهدارد است و مدسازان کجسلیقگی را به غایت رساندهاند که پول بیشتری به جیب بزنند.
آندره کورِژ طراح معروف فرانسوی لباس که در این برهه ماکسی و میدی را طراحی کرد، همان کسی بود که یک دهه قبل با طراحی «مینیژوپ» انقلابی در مد پدید آورده بود. او جز مینیژوب، دو اصل مهم دیگر را برای زنان جا انداخت: چکمههای بسیار بلند پاشنهدار و شلوار. شلوار برای زنان تبدیل به شعاری برای راحتی و پوشاندن آنان شد. طراحیهای کورِژ با تحولات عمیق اجتماعی و فرهنگی در جامعهی فرانسه همگام بود.
به هر روی در برابر این موج اعتراض به ماکسی و میدی انتظار میرفت، طراحان معروف لباس بهویژه آنهایی که بیشتر هدف حمله قرار گرفته بودند، پاسخی داشته باشند.
در ادامه پاسخ چند تن از مدسازان فرانسوی را به این اعتراضات که روزنامهی اطلاعات روز دوشنبه ۲۵ آبان ۱۳۴۹ به نقل از مطبوعات فرانسوی منتشر کرد میخوانید:
کورِژ: ۳۵۰ نفر را باید نان بدهم
دوستان من نه آنهایی که با مد روابط نزدیک دارند بلکه کسانی که به طور اتفاقی ملاقاتی با آنها دست میدهد اغلب این سوال را مطرح میکنند: «برای چه بیماری مد بلند به تو نیز سرایت کرده است؟ تو که دختران زیبا را با مینیژوپ زیباتر جلوهگر میساختی، چطور شد دنبال میدی و ماکسی رفتی؟» در پاسخ این سوال جواب میدهم: «اگر دامنها را پایین آوردم فقط به خاطر این است که ۳۵۰ نفر یعنی همکاران خود را باید نان بدهم. بیست هزار مشتری که از لباسهای دوخت خیاطخانهی کورژ استفاده میکنند نیز میخواهند لباسهای مد جدید به تن کنند…»
ولی باید عادلانه قضاوت کنیم، برای مد بلند جای انتقاد نیست. مانتوی مینی در زمستان زنها را گرم نمیکرد، بایستی آنها لباسهای چسبان مانند تریکو میپوشیدند ولی آنان میخواستند به جای تریکو از نایلون استفاده کنند زیرا پارچههای نایلونی به نظر آنها سکسیتر بود. در هر حال جای جنگ و جدال نیست. مد جدید جز بازگشت به عقب چیز دیگری نیست و پیشبینی میکنم که پس از موج بلند نوبت «فوق مینی» برسد.
مارک بوهان۱ [مدیر هنری] «دیور»: انتقادات بیمعنی است
این یک مد کاملا زنانه است. به نظر من این مسئله خیلی مهم است. به نظر من انتقاداتی که از «ماکسی» و «میدی» میشود بیمعنی است. معمولا پیرمردان همیشه در آغاز با هرگونه مد لباس جدید مخالفت میکردند و اکنون خود خانمها پیشقدم شدهاند. یادتان هست آن وقتها که «مینی» تازه مد شده بود با چه عکسالعمل مخالف شدیدی روبهرو شد؟
در هر حال مد جدید همیشه در آغاز مورد انتقاد قرار میگیرد. برخلاف آنچه که بعضی از خانمها ادعا میکنند مد جدید کاملا در خور زنها است. به هر صورت بحث دربارهی مد وقتی انسان روح جوان
نداشته باشد مشکل است.
میگویند لباسهای مد جدید زشت است؟ میخواهم بدانم که دلیل این قضاوت آنها چیست؟ بلکه به نظر من بسیار هم برازنده است. اگر هنوز هم در خیابانها مینیپوشها دیده میشوند مسئلهی مهمی نیست، اینها هنوز نمیدانند آن وقتها که خیاطخانهها یک مد لباس را بهزور تحمیل میکردند، سپری شده است و اکنون مد قبل از هر چیز جنبهی «پسیکولوژی» [روانشناسی] پیدا کرده است. اکثریت زنان این مسئله را درک کردهاند ولی مردان هنوز از درک آن عاجزند.
[کوکو] شانل: باید از دگرگونی پیروی کرد
میگویند این مد بلند محبوبیت ندارد و با موسیقی «پوپ» و رقصهای جدید سازگار نیست. شاید همین موضوع کلید واقعی مسئله باشد. ما اکنون در کلیهی شئون زندگی اجتماعی، اقتصادی شاهد دگرگونیهایی هستیم و مسلم است لباسی که مبین پسیکولوژی گروهی از انسانهاست باید از این دگرگونی پیروی کند.
[ایو آنری دونا ماتیو] سن لوران: انتقادات بسیار مضحک است
چرا باید منکر مد گذشته باشیم؟ انتقاداتی که در مد جدید میشود بسیار مضحک است. برعکس به نظر من پس از مد شدن لباسهای بلند خیابانها منظرهی زیباتری را پیدا کرده است. البته من از مدهای هیپی بحث نمیکنم ولی حتی مد هیپی نیز یک پدیدهی زودگذر است.
باید دانست که «دکوراسیون» همیشه با زمان هماهنگ میشود. این مد نیست که تغییر یافته بلکه زندگی است که دچار دگرگونی شده است.
نسل جدید بلندقدتر، ظریفتر و حرکات و ژستهایش لطیفتر شده است مسلما لباس نیز باید با نسل جوان هماهنگی داشته باشد.
دوران انقلاب واقعی که از چند سال قبل وقایعنگاران از آن بحث میکنند فرا رسید است. از آن گذشته کوتاه یا بلند چه اهمیت دارد. من همیشه کوشش میکنم چهرههای جدید و تناسب جدیدی که با این زن و این زندگی و این جامعهی جدید هماهنگی بیشتری داشته باشد پیدا کنم.