مستند «حافظه؛ سرچشمه بیگانه»؛ روایتی از دریچه نگاه یک سینه‌فیل
هشتاد و سومین برنامه از سری برنامه‌های مستندات یکشنبه‌های خانه هنرمندان ایران، یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، به نمایش فیلم مستند بلند «حافظه؛ سرچشمه بیگانه»(۲۰۱۹) ساخته الکساندر اُ-فلیپ کارگردان سوئیسی اختصاص داشت. پس از نمایش این فیلم، نشست نقد و بررسی آن با حضور بهنود امینی منتقد سینما برگزار شد. اجرای این برنامه برعهده سامان بیات بود.
«حافظه؛ سرچشمه بیگانه»، سفری عمیق به دل فیلم علمی تخیلی «بیگانه» همراه با فیلمسازان مبتکر آن ریدلی اسکات، جیمز کامرون، دیوید فینچر و ژان-پیر ژونه و تولید آثار ترسناک با الهام از اسطوره‌شناسی کهن و ترس‌های مشترک است.
بهنود امینی در این نشست گفت: دلیل شکل‌گیری داستان این فیلم، یک اتفاق شخصی بوده است. در واقع به واسطه دست و پنجه نرم کردن کارگردان با یک بیماری گوارشی سخت، ایده شکل‌گیری ماجرای هیولایی که از درون او را می‌خورد و بیرون می‌آید، شکل گرفته و آن را بسط داده است. الکساندر اُ-فلیپ فیلمساز سوییسی است که در آمریکا بزرگ شده است. او در دانشگاه دراماتیک رایتینگ خوانده و داعیه قصه‌نویسی و فیلمسازی داشته است. او سینه‌فیل بوده و برخوردش با فیلم‌ها از دریچه عشق و احساسات بوده است. او خیلی دنبال تئوری، نقد و تئوریزه کردن احساساتش نبوده است. این موضوع در مستندات او نیز مشهود است. او روی نقاطی از تاریخ سینما دست می‌گذارد که فقط از یک سینه‌فیل مجنون بر می‌آید. رویکرد خاصی نسبت به سوژه‌های انتخابی خود دارد.
او افزود: فلیپ اولین فیلم خود را سال ۲۰۱۰ می‌سازد که مستندی درباره جورج لوکاس است و با عنوان «مردم علیه جورج لوکاس» شناخته می‌شود. مستندی متفاوت که روند واکنش‌ها به آثار لوکاس را بررسی می‌کند. فلیپ در آثار خود به دنبال نقاطی است که سینما می‌تواند روی فرهنگ عامه تاثیری بگذارد. مستند «۷۸۵۲» نقطه اوج کارهای فلیپ است. این مستند در سال ۲۰۱۷ ساخته شده و در ایران نیز خیلی شناخته شده است. فلیپ در مستندی که امروز تماشا کردید، ابتدا قصد داشته تا با شیوه مستند «۷۸۵۲» کار را جلو ببرد اما در میانه کار پشیمان شده و اتفاقات دیگری را به اثر اضافه می‌کند. یکی از نکاتی که فیلم را متمایز می‌کند، این است که کاراکتر اصلی فیلمی که مستند درباره آن صحبت می‌کند، در مستند حضور ندارد.
این منتقد سینما در ادامه بیان کرد: یکی از نکات دیگری که فلیپ را فیلمساز متمایزی می‌کند، این است که در فیلم خود نکته‌ای از جهان سوژه‌اش گرفته و آن را در اثر خود تسری می‌دهد. خودش در مورد آثارش می‌گوید که دوست ندارد مخاطبان آثارش تنها کسانی باشند که فیلم‌هایی که او در مورد آنها در مستند صحبت کرده را دیده‌اند؛ در واقع او قصد دارد اثرش به‌گونه‌ای ارائه شود که اگر افراد آن فیلم‌ها را هم ندیده باشند، پس از دیدن مستند، نسبت به تماشای آنها راغب شوند.
