آب کشور را صادر می‌کنیم

معصومه ابتکار، رئیس اسبق سازمان محیط زیست در برنامه مقتصاد تجارت‌نیوز:

۸۰ درصد منابع آب زیرزمینی را مصرف کردیم

لینک کوتاه کپی شد

در شرایطی قرار داریم که به گفته کارشناسان بیش از ۸۰ درصد منابع آب زیرزمینی را مصرف کردیم و اگر با همین فرمان پیش برویم به فرونشست می‌رسیم.

به گزارش تجارت نیوز،

در حالی که بخش عمده منابع آب زیرزمینی را مصرف کردیم همچنان با شعار خودکفایی در حال تولید محصولات کشاورزی و صادرات این محصولات هستیم. این اقدام به تعبیر کارشناسان همان فروش آب کشور است. 

معصومه ابتکار، رئیس اسبق سازمان محیط زیست: 


 باید کشاورزی را سازگار کنیم. بزرگ‌ترین منبع استفاده از آب، کشاورزی است و سال‌هاست این مسأله گفته می‌شود و خیلی‌ها که بعدا آمدند و مدعی این موضوع شدند، کسانی بودند که در گذشته این مسأله را نادیده می‌گرفتند و انکار می‌کردند و توسعه کشاورزی سنتی و برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی متاسفانه در دورانی -با وجود اینکه سازمان هشدار می‌داد و اعلام هشدار کرد باز موضوع تغییر اقلیم رو شاید از 25 یا 30 سال قبل، سازمان محیط زیست اعلام کرد ولی این موضوع انکار و نادیده گرفته شد.
 اتفاقاتی افتاد در بحث برداشت‌های آب زیرزمینی و اختیاراتی یک طرفه در قانون توزیع آب به وزارت نیرو داده شده، برداشت‌های بی‌رویه‌ای که کشاورزی که غیر از آبیاری غرقابی راه دیگری بلد نیست و آموزش کافی ندیده و الزامات در باب استفاده از منابع آب و خاک برای کشاورز در قوانین و سیاست گفته و دیده نشده است.
این‌ها همه مشکلاتی بود که ما در گذشته داشتیم و تبعاتش هم همین شرایطی است که می‌بینید. شما به درستی به بحث خودکفایی اشاره کردید. برای کشوری که می‌خواهد مستقل روی پای خود بایستد، درست است.
ما نیاز داریم که تولید داشته باشیم و محصول خودمان را تولید کنیم. ولی واقعیت این است که ما باید رده‌ها را محاسبه کنیم. اگر ما داریم از ذخایر غیرقابل تجدید برداشت می‌کنیم، محصولات کشاورزی مان به چه قیمتی دارد تولید می‌شود؟
این بحث آب مجازی  و محاسبه آب مجازی و قیمت تمام‌شده محصول و اینکه این چه تبعاتی واقعا برای کشور دارد و اینکه تازه افتخار می‌کنیم که بخشی هم صادر می‌شود. میوه‌های خیلی خوبی داریم تولید می‌کنیم یعنی آب خالص کشور را صادر می‌کنیم. آبی که به دست نمی‌آید.
یعنی دیگر بیلان منفی و منفی تر می‌شود و هر روز سر این هم اختلاف نظر هست برای اینکه هر چیزی یک بیلانی بوده است ولی واقعیت این است که دنیا 90 گفته بود 20 درصد منابع آب زیرزمینی را مصرف کنیم، ما بالای 80 درصد مصرف کردیم و رفت.
بنابراین کشاورزی حتما باید الگوی برداشت از مصارف آب و آبیاری را تغییر دهد و امروزه روش‌های نوینی که وجود دارد، چه در کاشت گلخانه و روش‌های مختلفی که وجود دارد. امروزه از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند برای تولید محصولات با حداقل مصرف آب و مصرف کود و سم که باز خاک و آب را آلوده می‌کند.
هیچ چاره‌ای هم نداریم. اگر بخواهیم کشاورزی را با آن شیوه‌‌های سنتی گذشته ادامه دهیم، دیگر منبع آبی وجود ندارد مگر اینکه واقعا بخواهیم به فرونشست تن دهیم. این ذخایر سرمایه‌های استراتژیک و راهبردی است.
من مثالی را برایشان زدم که شاید پول تو جیبی تو جیبتان را بریزید پای کشاورزیمان، این‌ها سرمایه‌ خانه‌ است. و شما داری خانه زیر پایست را می‌فروشی که امروزی داشته باشی. فردا را می‌میخواهی کجا زندگی کنی؟ به فکر این هستیم که میوه صادر کنیم در حالی که زیر پایمان دارد خالی می‌شود. واقعیت این است و این نگاه باید عوض شود.

متن و ویدیو کامل گفتگو معصومه ابتکار را اینجا بخوانید. 

 

مطالب مفید