با محمد آخوندی نویسنده قزوینی؛ نغمه دلنشین عشق در پس شمشیرها و گرزهای شاهنامه
به گزارش ایرنا، حکیم خردگرا ابوالقاسم فردوسی، با خلق شاهنامه آن اثر ارزشمند و باشکوه، در نشان دادن فرهنگ و تمدن ایرانیان به جهانیان بسیار اثرگذار واقع شد و گویی دنیای جدیدی در ادبیات و فرهنگ ایران زمین را بنیان گذاشت.
ابن خلدون، به عنوان یکی از بنیانگذاران جامعه شناسی و تاریخ، “شعر” را سخنی موزون و قافیه دار می داند که همه وزن های آن بر پایه یک رو که قافیه نام دارد، می آید، اما اشعار فارسی در زمینه حماسی، تعلیمی و غنایی تقسیم بندی می شود که فردوسی اشعار خود را در شاهنامه در بخش حماسی پیش برده و با ۶۰ هزار بیت خود داستان هایی با مضمون قهرمانی، قومی و ملی خلق کرده است.
یکی از آن مضمون ها نیز اشعار و داستان های عاشقانه ای است که فردوسی به زیبایی هر چه تمامتر آنها را برای مخاطبان خود روایت می کند و خواندن این داستان ها برای هر ایرانی و حتی غیر ایرانی بسیار جذاب است و می تواند سوژه تحلیلی بسیاری از ادیبان و نویسندگان عصر حاضر باشد.
در همین زمینه محمد آخوندی، نویسنده و پژوهشگر ادبی، فارغ‌التحصیل ادبیات فارسی و نویسنده آثاری از جمله “از کوروش تا آیدا” و “موسیقی سنتی در خمسه نظامی ـ اشعار ناصر خسرو و وحشی بافقی” از جمله کتاب‌ها و مقالات اوست که این روزها با قلمی تازه به بررسی داستان های عاشقانه و دلدادگی ها در شاهنامه فردوسی پرداخته است که در ادامه گفت و گوی خبرنگار ایرنا با این نویسنده را می خوانید.
به عنوان شروع گفت و گو، کتابی با عنوان به رنگ عشق (دلبری و دلدادگی در شاهنامه) را به چاپ رسانده اید، از ویژگی‌های این کتاب برای ما بگویید؟
این کتاب درباره موضوعات دلبری و دلدادگی در داستان های شاهنامه است که سعی شده تا مفاهیم و فرهنگ عشق، عاشق، معشوق و ازدواج در این نوع از داستان‌های شاهنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد که با تقسیم‌بندی این موضوع در چهار پرده، به طور دقیق به این مفاهیم و همچنین موضوعات نقش اجتماعی و اخلاقی پرداخته شده و پیوندی میان شور عاشقانه و حماسه پهلوانی آفریده و نشان می دهد که این دو عنصر، چگونه شاهنامه را به اثری یکتا بدل ساخته است.
در این کتاب کدام داستان های موجود در شاهنامه مورد تحلیل قرار گرفته است؟
عشق از زوایای گوناگون آن در داستان های زال و رودابه، بیژن و منیژه و دیگر داستان های عاشقانه شاهنامه مورد تحلیل واقع شده که به ما نشان می دهد در کنار دلاوری و حماسه، جان مایه آثار عاشقانه آن نیز بسیار ماندگار است.
خواندن این کتاب از چه جهت اهمیت دارد و بعد از خواندن آن چه تغییری در نگرش خواننده ایجاد می‌شود؟
جایگاه شاهنامه حکیم فردوسی بر کسی پوشیده نیست و از طرف دیگر، مفهوم عشق، دلبری و دلدادگی در ادب فارسی و آثار سترگ بزرگان آن، جایگاه برجسته‌ای در ادبیات ایران دارد که جستجو و تحلیل درون مایه‌های عاشقانه و سیمای عاشق و معشوق در بین آثار ادب کهن ایران زمین کار شایسته‌ای است که می‌تواند ارزش این متون را برای همگان، به ویژه پژوهشگران و دوستداران شاهنامه، مشخص سازد و همچنین علاوه بر مفید بودن برای پژوهشگران ادب فارسی و شاهنامه، برای تمام اقشار علاقه مند به فرهنگ ایران و دوستداران شاهنامه نیز می تواند مفید باش
حالا سوال اصلی این است که چرا رفتید سراغ موضوع شاهنامه؟
متن شاخص ادب فارسی، چه از لحاظ داستان نویسی و شعر که همچون سرو سایه فکن بر تمام ساحت فرهنگ و ادب فارسی بعد از خود سایه افکنده، کتاب سترگ شاهنامه فردوسی بزرگ است و از طرف دیگر باید گفت که با وجود تمام پژوهش های سودمند، باز نیازمند تحقیقات بیشتر در این زمینه هستیم.
به نظر شما خواندن داستان های شاهنامه در جامعه امروز چه اهمیتی دارد؟
هیچ جامعه ای نمی تواند پیوند خویش را با گذشته فرهنگی خود گسسته و آن را فراموش کند، گویی که ضمیر ناخودآگاه ما ایرانیان با داستان های شاهنامه در زمینه خردورزی و دلدادگی گره ناخودآگاهی خورده است و این متون مانند عصای دست ما برای خودشناسی و چراغ راهی برای برخورد با زندگی در حال و آینده است و می توانم بگویم که این کتاب پلی است میان گذشته و حال، عشق و خرد و زیبایی و شجاعت که خواننده را به دنیای پرشکوه شاهنامه دعوت می کند تا در پس چکاچک شمشیرها و هیبت گرزها، نغمه دلنشین عشق را بشنون
از رابطه با صنعت نشر بگویید، تجربه شما در همکاری با انتشاراتی ها برای انتشار این اثر به چه صورت بود؟
صنعت نشر از یک طرف با آمدن روش های مدرن چاپ دچار دگرگونی های مثبتی شده، هرچند مشکلات اقتصادی و عدم حمایت ارگان های دست اندرکار هنوز گریبان گیر این صنعت را گرفته اما به هرحال صنعت نشر پویا و توانمد است و همکاری من با انتشاراتی شهرستان ها، از جمله قزوین بسیار مفید بوده است.
اگر بخواهید به کسی که وارد حرفه نویسندگی می‌شود نصیحتی کنید چه می‌گویید؟
می گویم اگر دغدغه اصلی شما ورود به دنیای نویسندگی است، شرط اول داشتن برنامه کاری، مطالعه، نوشتن هر روزه، ارتباط گیری با نویسندگان و شرکت در انجمن های ادبی است که بایستی در ابتدا عشق و علاقه به این حرفه داشته باشند و همواره در این مسیر صبر را پیشه کنند.
