جعبه فرمان خودرو چیست؟ + علائم خرابی جعبه فرمان خودرو

راهنماتو – جعبه فرمان یکی از بخش‌های حساس و حیاتی خودرو است که نقش آن در ایمنی و راحتی راننده غیرقابل انکار است. خرابی این قطعه می‌تواند رانندگی را دشوار کرده و امنیت سرنشینان را به خطر بیندازد.

به گزارش راهنماتو، اگر جعبه فرمان خودرو دچار نقص شود، راننده ممکن است با مشکلاتی همچون سختی در چرخاندن فرمان یا صداهای غیرعادی مواجه شود. آگاهی از علائم خرابی این بخش می‌تواند به تشخیص به‌موقع و جلوگیری از هزینه‌های اضافی کمک کند. ما در این مقاله از استادکار شو، شما را با کارکرد جعبه فرمان و همچنین علائم خرابی آن آشنا خواهیم کرد.

جعبه فرمان خودرو چیست؟ + علائم خرابی جعبه فرمان خودرو

جعبه فرمان خودرو یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم هدایت خودرو است که وظیفه انتقال نیروی اعمال شده از طریق فرمان به چرخ‌ها را بر عهده دارد. این قطعه به راننده امکان می‌دهد تا جهت حرکت خودرو را به‌راحتی تغییر داده و کنترل کاملی بر روی آن داشته باشد. عملکرد صحیح جعبه فرمان تأثیر مستقیمی بر ایمنی و راحتی رانندگی دارد و خرابی آن می‌تواند مشکلات جدی در کنترل خودرو ایجاد کند.

انواع جعبه فرمان خودرو

جعبه فرمان خودروها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

جعبه فرمان مکانیکی


در این نوع جعبه فرمان، نیروی وارده از فرمان به‌طور مستقیم از طریق مجموعه‌ای از دنده‌ها و اهرم‌ها به چرخ‌ها منتقل می‌شود. این سیستم ساده‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است اما نیاز به نیروی بیشتری برای چرخاندن فرمان دارد.

جعبه فرمان هیدرولیکی و برقی

در جعبه فرمان هیدرولیکی، یک پمپ هیدرولیک از طریق فشار روغن به راننده کمک می‌کند تا فرمان را راحت‌تر بچرخاند.
در جعبه فرمان برقی، یک موتور الکتریکی نیروی لازم برای چرخاندن فرمان را فراهم می‌کند که معمولاً باعث کاهش مصرف سوخت و افزایش دقت عملکرد می‌شود.

اجزای تشکیل‌دهنده جعبه فرمان

جعبه فرمان از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر یک نقشی کلیدی در عملکرد کلی آن دارند، از جمله:

دنده فرمان: وظیفه انتقال حرکت از غربیلک فرمان به میله‌های فرمان را دارد.

پینیون و دنده شانه‌ای: در سیستم‌های دنده شانه‌ای، حرکت چرخشی به حرکت خطی تبدیل می‌شود.

میل فرمان: رابط بین غربیلک فرمان و جعبه فرمان است.

یاتاقان‌ها و بوش‌ها: برای کاهش اصطکاک و افزایش عمر مفید جعبه فرمان استفاده می‌شوند.

علائم خرابی جعبه فرمان خودرو

خرابی جعبه فرمان می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد که راننده باید آن‌ها را به‌موقع تشخیص دهد تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. مهم‌ترین علائم خرابی جعبه فرمان عبارت‌اند از:

سفت شدن فرمان


یکی از شایع‌ترین نشانه‌های خرابی جعبه فرمان، سخت شدن چرخش فرمان است که معمولاً به دلیل کمبود روغن هیدرولیک، خرابی پمپ فرمان یا فرسودگی قطعات داخلی جعبه فرمان ایجاد می‌شود.

وجود نشتی روغن فرمان

مشاهده لکه‌های روغن زیر خودرو، نشانه‌ای از نشتی در سیستم هیدرولیک فرمان است که ممکن است به دلیل ترک‌خوردگی شیلنگ‌ها یا آسیب به مخزن روغن باشد.

لرزش فرمان

اگر هنگام رانندگی متوجه لرزش‌های غیرعادی در فرمان شدید، این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکل در جعبه فرمان، بالانس نبودن چرخ‌ها یا خرابی سایر اجزای سیستم تعلیق باشد.

صدای غیرعادی هنگام چرخش فرمان

صداهایی مانند تق‌تق یا سوت‌کشیدن هنگام چرخش فرمان می‌تواند ناشی از فرسودگی قطعات داخلی جعبه فرمان یا کاهش سطح روغن باشد.

عدم بازگشت فرمان به موقعیت اولیه

یکی دیگر از نشانه‌های خرابی جعبه فرمان این است که پس از چرخاندن، فرمان به موقعیت اولیه خود باز نمی‌گردد که معمولاً به دلیل نقص در سیستم مکانیکی داخلی جعبه فرمان رخ می‌دهد.

واکنش‌های نامناسب فرمان

تأخیر در واکنش فرمان یا احساس خلاصی زیاد در غربیلک فرمان می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکلات داخلی در جعبه فرمان باشد.

راه‌های پیشگیری از خرابی جعبه فرمان

برای جلوگیری از خرابی جعبه فرمان و افزایش عمر مفید آن، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:


بررسی منظم سطح روغن هیدرولیک و تعویض به‌موقع آن.
اجتناب از چرخاندن بیش از حد فرمان تا انتهای مسیر.
بررسی دوره‌ای وضعیت قطعات مکانیکی و اطمینان از عدم وجود نشتی روغن.
استفاده از قطعات یدکی باکیفیت و مطابق با استانداردهای توصیه‌شده توسط سازنده.

نتیجه‌گیری

جعبه فرمان خودرو یکی از بخش‌های حیاتی در سیستم هدایت خودرو است که نقش بسزایی در کنترل، ایمنی و راحتی رانندگی ایفا می‌کند. تشخیص به‌موقع علائم خرابی این بخش و انجام سرویس‌های دوره‌ای می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرده و هزینه‌های تعمیرات را به حداقل برساند.

مطالب مفید