چرا پاهام بو میده! روش های درمان بوی بد پا • مجله تصویر زندگی
آیا تا به حال پیش آمده که هنگام درآوردن کفشهای خود، بوی ناخوشایندی به مشامتان برسد و احساس شرمندگی کنید؟ بوی بد پا مشکلی رایج است که بسیاری از افراد با آن دستوپنجه نرم میکنند. معمولاً دلیل بوی بد پا تعریق بیش از حد، رشد باکتریها و قارچها یا حتی برخی بیماریهای زمینهای مانند عفونت پوستی، هایپرهیدروزیس و دیابت است.
خوشبختانه، راههای مؤثری برای از بین بردن علت بوی بد پا و رفع این مشکل وجود دارد؛ برخی از این روشها درمان خانگی هستند، مانند خیساندن پا در نمک، سرکه، چای سیاه و یا استفاده از نشاسته و جوش شیرین. روشهای دائمیتر نیز وجود دارند که عبارتند از: لیزر درمانی، بوتاکس، یونتوفورز و لایهبرداری.
در این مطلب، به بررسی دلایل بوی بد پا، راههای درمان و روشهای پیشگیری از آن میپردازیم تا بتوانید با خیال راحت و بدون نگرانی از بوی ناخوشایند پای خود خلاص شوید.
دلیل بوی بد پا چیست؟
بوی بد پا یکی از مشکلات همهگیر در دنیا است که تأثیر منفی در حضور افراد در محیطهای اجتماعی و روابط آنها گذاشته است. چنانچه کسانی که دچار این مشکل هستند، دلیل بوی بد پای خود را بدانند، میتوانند اقداماتی را برای کاهش بروز آن انجام دهند، مانند خرید کفش اسپرت مردانه و زنانه با قابلیت تنفس، رعایت بهداشت پاها، امتحان کردن درمانهای خانگی و در صورت لزوم، مشورت با پزشک برای درمانهای قویتر و دائمیتر. در ادامه با انواع علت بوی بد پا آشنا خواهید شد.
تعریق پا
پاهای شما حدود ۲۵۰ هزار غده عرق دارند. این تعداد غدد عرق در هر سانتیمتر مربع از هر ناحیه دیگری از بدن بیشتر است، بنابراین تعجبی ندارد که پاها به سرعت عرق میکنند. وقتی پاها عرق میکنند، پوست خیس میشود و محیطی دلپذیر برای باکتریهایی ایجاد میکند که به طور طبیعی در محیط یافت میشوند.
پوشیدن کفش و جوراب، بهخصوص کفش اداری زنانه و مردانه که پا ساعات طولانی در آنها است، عرق و باکتریها را به دام میاندازد و اغلب بوی پا را بدتر میکند. باکتریها در کفش، جوراب و روی پوست شما جمع شده و تکثیر میشوند و سلولهای مرده پوست و چربی روی پاهای شما را میخورند. هنگامی که باکتری تجزیه میشود، بوی بدی آزاد میکند.
تغییرات هورمونی
ممکن است تعریق بیش از حد نتیجه یک بیماری باشد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به هایپرهیدروزیس دچار تعریق بیش از حد میشوند؛ تغییرات هورمونی در دوران یائسگی بر تنظیم دمای بدن تأثیر میگذارد؛ و افرادی که باردار هستند تغییرات هورمونی، افزایش دمای پوست و غدد عرق فعالتر دارند؛ همه اینها میتواند منجر به عرق کردن پاها شود.
عفونتهای پوستی
وجود باکتریها و قارچها روی پاهای شما طبیعی است. اما هنگامی که تعداد یک میکروارگانیسم افزایش پیدا میکند، میتواند منجر به عفونت پوست شود. عفونت قارچی پا که به آن پای ورزشکار میگویند، یک بیماری پوستی شایع است که بوی بد پا را افزایش میدهد.
داروها
برخی از داروها دارای عارضه جانبی هستند که باعث تعریق میشود. برخی از داروهای ضد افسردگی، مسکنها و هورمون درمانی برای سرطان سینه و پروستات میتوانند باعث تعریق بیشتر شما شوند.
بوی بد پا نشانه چه بیماری است؟
مهمترین بیماری که دلیل بوی بد پا است، بیماری عفونی پای ورزشکار نام دارد. پای ورزشکار یک عفونت قارچی است که پوست پا، به ویژه بین انگشتان پا را درگیر میکند. این بیماری باعث خارش، قرمزی، لایهبرداری و گاهی تاول میشود. این عفونت حتی میتواند منجر به بوی نامطبوع به دلیل تجزیه باکتریها و قارچ ها در پوست شود. سایر بیماریهای پوستی، مانند اگزما یا پسوریازیس، میتوانند باعث لایه برداری بیش از حد و بوجود آمدن رطوبت در پا شده که ممکن است بوی بد پا را افزایش دهد.
بیماری دیگر که علت بوی بد پا است، هایپرهیدروزیس نام دارد. این بیماری باعث تعریق بیش از حد میشود، حتی زمانی که هوا گرم نیست. پاها بیشتر عرق میکنند و دچار بوی بد میگردند. هنگامی که پاها بیش از حد عرق میکنند، رطوبت محیطی ایدهآل برای رشد باکتریها ایجاد میکند. از آنجایی که این باکتریها عرق و سلولهای مرده پوست را تجزیه میکنند، ترکیبات بدبو تولید مینمایند که منجر به بوی بد پا میشود.
افراد مبتلا به دیابت معمولاً دچار زخم پا میشوند و ممکن است از آن آگاه نباشند. اگر زخم تبخیر شود، میتواند پاها را بدبو کند. دیابت میتواند منجر به گردش خون ضعیف و آسیب عصبی (نوروپاتی دیابتی) و کاهش حس در پاها شود. به همین دلیل، یک فرد مبتلا به دیابت ممکن است بدون اینکه متوجه شود، دچار زخم پا شود. این زخم یک زخم باز با سرعت بهبودی آهسته است. این زخم در صورت عدم درمان، عفونی شده و منجر به رشد باکتری و پوسیدگی بافت میشود که بوی قوی و نامطبوعی ایجاد میکند. در موارد شدید، این مشکل میتواند منجر به عفونتهای جدی شود که نیاز به مراقبت پزشکی دارند.
درمان قطعی بوی بد پا چیست؟
یکی از روشهای درمان قطعی و از بین بردن علت بوی بد پا لایهبرداری پا است. کسانی که دچار این مشکل هستند، میتوانند از اسکراب یا سنگ پا برای حذف سلولهای مرده پوستی استفاده کنند؛ باکتریها دوست دارند از این سلولها تغذیه نمایند.
روش دیگر یونتوفورز (Iontophoresis) است. در این روش شامل از جریان الکتریکی ضعیف در آب برای کاهش تعریق بیش از حد استفاده میشود. بسیاری از افراد بعد از چند جلسه، برای همیشه از بوی بد پا خلاص خواهند شد. روش دیگر از بین بردن قطعی دلیل بوی بد پا تزریق بوتاکس است.
اگر علت بوی پا تعریق بیش از حد (هایپرهیدروزیس) باشد، تزریق بوتاکس در کف پا میتواند بهطور دائمی ترشح عرق را متوقف کند و در نتیجه بوی بد از بین میرود. تأثیر این روش تا ۶ الی ۱۲ ماه ماندگار است و در برخی افراد بعد از چند بار تکرار، بهصورت دائمی مشکل حل میشود.
لیزر درمانی یا (MiraDry Hyperhidrosis Laser Therapy) یکی دیگر از روشهای درمان قطعی بوی بد پا است. لیزر میتواند غدد عرق در پا را هدف قرار داده و آنها را بهطور دائمی غیرفعال کند این روش برای کسانی که تعریق شدید دارند، بسیار مؤثر است. اگر بوی بد پا ناشی از قارچ است، استفاده از کرمهای ضد قارچ، مانند کلوتریمازول، تربینافین، یا کتوکونازول نیز میتواند مشکل را برای همیشه برطرف نماید.
بهترین روشهای خانگی رفع بوی بد پا
همانطور که میدانید باکتریها و رطوبت علت اصلی بیشتر موارد بوی بد پا هستند. باکتریها به طور طبیعی روی پای افراد زندگی میکنند و هنگامی که خود را از شر مواد زائد ناشی از تجزیه چربیها و سلولهای مرده پوست خلاص مینمایند، بوی بدی ایجاد میشود. بوی بد پاها معمولاً یک نگرانی نیست، اما میتواند بر روابط فرد تأثیر بگذارد و باعث خجالت شود. در ادامه درمانهای خانگی این مشکل را معرفی کردهام.
رفع بوی بد پا با جوش شیرین
بسیاری از داروهای طبیعی و بدون نسخه وجود دارند که میتوانید از آنها برای مبارزه با بوی بد پا استفاده کنید. جوش شیرین یکی از داروهای طبیعی است که در هر خانهای یافت میشود. کافی است برای کمک به کاهش رطوبت و از بین بردن بو، قبل از پوشیدن کفشهایتان در کفش خود جوش شیرین بپاشید.
رفع بوی بد پا با حنا
خواص ضدباکتریایی حنا باعث میشود سطح پا عاری از هر نوع باکتری شده و بوی بد از خود منتشر نکند. کافی است بهطور مکرر به پای خود حنا بزنید و پس از چند دقیقه آن را بشویید. البته اگر نگران رنگ گرفتن پای خود هستید، میتوانید از حنای بیرنگ استفاده کرده و یا مدت زمان ماندن حنا روی پا را کاهش دهید.
رفع بوی بد پا با چای سیاه
تانن موجود در چای باعث بسته شدن غدد تعریق و کاهش تعریق و از بین بردن باکتریها میشود. کافی است چای سیاه خشک یا کیسهای را به مدت ۱۵ دقیقه بجوشانید و بگذارید خنک شود. سپس پاها را روزانه ۱۵ دقیقه در آن خیس کنید. پس از گذشت چند روز بوی بد پا بهطور کامل رفع خواهد شد.
رفع بوی بد پا با سرکه
نوع دیگری از درمان خانگی بوی بد پا، خیساندن آن در سرکه است. میتوانید ۲ پیمانه آب گرم و ۱ پیمانه سرکه به وان اضافه کرده و پاها را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آن خیس کنید. سرکه سیب و سرکه سفید هر دو مناسب هستند. با این حال، در صورت داشتن هرگونه بریدگی، زخم یا خراش، نباید از این روش استفاده کنید، زیرا سرکه ممکن است نواحی باز پوست را تحریک کرده و بسوزاند. این روش برای من کارایی زیادی داشت و بوی بد پایم بهسرعت رفع شد.
رفع بوی بد پا با نمک اسپوم
خیساندن پا با استفاده از محلول نمک اسپوم به طور بالقوه به عنوان بخشی از یک روال لایه برداری کف پا و یا یک روش مستقل برای رفع دلیل بوی بد پا مفید خواهد بود. میتوانید یک کاسه یا وان آب گرم تهیه کند و نصف فنجان نمک اپسوم را در آن حل نمایید. پاها را به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در این محلول خیس کرده و سپس آنها را کاملاً خشک کنید.
رفع بوی بد پا با نشاسته
اگر پای شما تعریق بیش از حد دارد، یک ضد تعریق طبیعی که این مشکل را بهخوبی حل میکند، نشاسته است. این درمان خانگی محبوب به اینصورت انجام میشود که مقداری نشاسته را در کفش خود میپاشید. این پودرها رطوبت پا را جذب میکنند و به خشک نگه داشتن پا کمک مینمایند. در نتیجه، بوی بد پا از بین خواهد رفت.
چگونه از بوی بد پا جلوگیری کنیم؟
پوشیدن جوراب: پوشیدن جوراب میتواند به رفع دلیل بوی بد پا و کاهش بروز عرق پا کمک کند. جورابها، بهویژه آنهایی که رطوبت را جذب میکنند، میتوانند عرق پا را جذب کرده و بوی آن را کاهش دهند.استفاده از کفشهای خاص: پوشیدن کفشهایی که قابلیت تنفس دارند، باعث کاهش بروز تعریق و میزان رطوبت پا شود. کفشهای ساخته شده از پلاستیک، مانند کفشهای ژلهای، مطمئناً باعث بروز بوی بد پا خواهند شد، زیرا قابلیت تنفس ندارند و پا در آنها عرق میکند.تعویض متناوب کفش و جوراب: زمانی که دلیل بوی بد پا تعریق است، نباید از یک کفش و جوراب هر روز استفاده کنید. باید بین پوشیدن آنها وقفه بیندازید تا کاملاً خشک شوند. این کار به کاهش بوی بد پاها کمک میکند.تعویض کفی: میتوانید کفیهای کفش خود را با کفیهای کاهنده بو یا ضد باکتری جایگزین کنید. با این کار کفی که بوی بد گرفته است را عوض خواهید کرد.اسپری ضد باکتری: گزینه دیگر استفاده از یک اسپری ضد باکتری یا ضد عفونی کننده برای استفاده در کفی است.شستشو و بهداشت پا: باید هر روز پاهای خود را با صابون آنتی باکتریال بشویید. به نواحی بین انگشتان پا توجه زیادی داشته باشید و آنها را با دقت بشویید.
جمع بندی
بوی بد پا یکی از مشکلات شایعی است که میتواند تأثیر منفی بر روابط اجتماعی شما داشته باشد. علت اصلی این مشکل معمولاً تعریق بیش از حد پاها، رشد باکتریها و قارچها، تغییرات هورمونی و برخی بیماریها مانند پای ورزشکار، هایپرهیدروزیس و دیابت است. برای درمان این مشکل، میتوانید از روشهای مختلفی، از جمله لایهبرداری پا، استفاده از کرمهای ضدقارچ و روشهای پزشکی مانند یونتوفورز، تزریق بوتاکس و لیزر درمانی استفاده کنید.
همچنین، روشهای خانگی مانند استفاده از جوش شیرین، چای سیاه، سرکه و حنا نیز میتوانند به کاهش بوی بد پا کمک کنند. توصیه میکنم برای پیشگیری از این مشکل، بهداشت پا را رعایت کنید؛ کفش و جوراب مناسب بپوشید؛ کفیها را به طور منظم تعویض نمایید و از اسپریهای ضد باکتری استفاده کنید. با رعایت این نکات، میتوانید از بوی ناخوشایند پا جلوگیری کرده و سلامت و راحتی بیشتری را تجربه نمایید.