آموزش نمازهای شب های ماه رمضان • مجله تصویر زندگی
رمضان ماه خدا، ماه اسلام و تسلیم ، طهارت و پاکیزگی ، آزمایش و تصفیه ناخالصی ها و ماه قیام برای خداست . اعمال ماه رمضان فراوان است. یکی از اعمال این ماه نماز است . در ادامه نحوه خواندن نمازهای شب های ماه رمضان تقدیم شما روزه داران عزیز می شود.
نمازهای ماه رمضان نمازهای مستحبی که به طور اختصاصی در ماه رمضان خوانده می‌شوند. برخی از این نمازها هر شب خوانده می‌شوند و برخی به شب یا روز خاصی اختصاص دارند. هر شب رمضان نماز مخصوصی دارد. شب‌های قدر نیز نمازهای ویژه‌ای دارند.
هزار رکعت نماز
از جمله نمازهای مستحبی در ماه رمضان، خواندن هزار رکعت نماز به صورت دورکعتی و فرادا است که علما در چگونگی خواندن آن اختلاف دارند؛ اما بنابر مشهور کیفیت آن چنین است: در دهه اول و دوم، در هر شب بیست رکعت نماز خوانده می‌شود که هشت رکعت بعد از نماز مغرب و دوازده رکعت پس از نماز عشاء. در دهه آخر ماه، هر شب سی رکعت که هشت رکعت آن پس از نماز مغرب و باقی پس از نماز عشاء خوانده می‌شود. مجموع این نمازها هفتصد رکعت می‌شود. سیصد رکعت باقی مانده نیز در شب‌های قدر خوانده می‌شود؛ هر شب صد رکعت.
دو رکعت در هر شب
در کتاب مفاتیح الجنان آمده است: در هر شب ماه رمضان دو رکعت نماز مستحب است که در هر رکعت، حمد یک بار و توحید سه مرتبه خوانده می‌شود. پس از سلام نماز نیز این دعا خوانده می‌شود:
سُبْحانَ مَنْ هُوَ حَفیظٌ لایغْفُلُ، سُبحانَ مَنْ هُوَ رَحیمٌ لایَعْجَلُ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ قائِمٌ لایسْهُو، سُبْحانَ مَنْ هُوَ دائِمٌ لایلْهُو
منزه است آن خدای نگهبانی که غفلت نمی‌کند، منزه است آن خدای مهربانی که شتاب نمی‌کند
منزه است آن خدای پابرجایی که کسی را از یاد نمی‌برد، منزه است آن خدای جاودانی که به چیزی سرگرم نمی‌شود
سپس ذکر تسبیحات اربعه (سُبحانَ اللهِ َو الحَمدُ لِلهِ وَ لا اِلهَ اِلا اللهُ وَ اللهُ اَکبَرُ) را هفت مرتبه بگوید و آنگاه بخواند:
سُبْحانَک سُبْحانَک سُبْحانَک یا عَظیمُ اغْفِرْ لِی الذَّنْبَ الْعَظیمَ
خداوندا تو از هر عیب و نقصی منزّهی، منزّهی، منزّه. باراِلها گناهان بزرگم را بیامرز
و در آخر ده بار صلوات بفرستد. گفته شده کسی که این دو رکعت نماز را به جا آورد خداوند هفتاد هزار گناه او را می‌آمرزد.
نمازهای اختصاصی هر شب
نمازهای اختصاصی هر شب، در کتاب مفاتیح الجنان چنین آمده است:
نماز شب اول ماه مبارک رمضان :
چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد پانزده مرتبه توحید
نماز شب دوم ماه مبارک رمضان :
چهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست مرتبه انا انزلناه
نماز شب سوم ماه مبارک رمضان :
ده رکعت در هر رکعت حمد و پنجاه مرتبه توحید
نماز شب چهارم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه انا انزلناه
نماز شب پنجم ماه مبارک رمضان :
دو رکعت در هر رکعت حمد و پنجاه مرتبه توحید بعد از سلام صد مرتبه صلوات
نماز شب ششم ماه مبارک رمضان :
چهار رکعت در هر رکعت حمد و سوره و تبارک الذی بیده المک
نماز شب هفتم ماه مبارک رمضان :
چهار رکعت در هر رکعت حمد و سیزده مرتبه انا انزلناه
نماز شب هشتم ماه مبارک رمضان :
دو رکعت در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید و بعد از سلام هزار مرتبه سبحان الله
نماز شب نهم ماه مبارک رمضان :
شش رکعت میان نماز شام و خفتن در هر رکعت حمد و هفت مرتبه آیه الکرسی و بعد از اتمام پنجاه مرتبه صلوات
نماز شب دهم ماه مبارک رمضان :
بیست رکعت در هر رکعت حمد و سی مرتبه توحید
نماز شب یازدهم ماه مبارک رمضان :
دو رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه انا اعطیناک الکوثر
نماز شب دوازدهم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت در هر رکعت حمد و سی مرتبه انا انزلناه
نماز شب سیزدهم ماه مبارک رمضان :
چهار رکعت در هر رکعت حمد و بیست و پنج مرتبه توحید
نماز شب چهاردهم ماه مبارک رمضان :
شش رکعت در هر رکعت حمد و سی مرتبه اذازلزلت
نماز شب پانزدهم ماه مبارک رمضان :
چهار رکعت در دو رکعت اول بعد از حمد صد مرتبه توحید و در دو رکعت دیگر پنجاه مرتبه توحید
نماز شب شانزدهم ماه مبارک رمضان :
دوازده رکعت در هر رکعت حمد و دوازده مرتبه الهیکم التکاثر
نماز شب هفدهم ماه مبارک رمضان :
دو رکعت در رکعت اول حمد و هر سوره که خواهد و در رکعت دوم حمد و صد مرتبه توحید و بعد از سلام صد مرتبه لااله الا الله
نماز شب هیجدهم ماه مبارک رمضان :
چهار رکعت در هر رکعت حمد و بیست و پنج مرتبه “إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ”
نماز شب نوزدهم ماه مبارک رمضان :
پنجاه رکعت با حمد و پنجاه مرتبه اذا زلزلت و گویا مراد آن باشد که در هر رکعت یک مرتبه اذا زلزلت بخواند
نماز شب بیستم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت بهر سوره که میسر شود
نماز شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت بهر سوره که میسر شود
نماز شب بیست و دوم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت بهر سوره که میسر شود
نماز شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت بهر سوره که میسر شود
نماز شب بیست و چهارم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت بهر سوره که میسر شود
نماز شب بیست و پنجم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید
نماز شب بیست و ششم ماه مبارک رمضان :
هشت رکعت در هر رکعت حمد و صد مرتبه توحید
نماز شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان :
چهار رکعت در هر رکعت حمد و تبارک الذی بیده الملک و اگر نتواند بیست و پنج مرتبه توحید
نماز شب بیست و هشتم ماه مبارک رمضان :
شش رکعت در هر رکعت حمد و ده مرتبه آیه الکرسی وده مرتبه کوثر وده مرتبه توحید و بعد از نماز صد مرتبه صلوات
نماز شب بیست و نهم ماه مبارک رمضان :
دو رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه توحید
نماز شب سی ام ماه مبارک رمضان :
دوازده رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه توحید و بعد از فارغ شدن صد مرتبه صلوات بر محمد وآل محمد.
نماز شب‌های قدر
در شب‌های قدر دو رکعت نماز مستحب است که در هر رکعت بعد از سوره حمد، نمازگزار باید هفت بار سوره توحید را بخواند و بعد از تمام شدن نماز، هفتاد مرتبه استغفار کند. از پیامبر(ص) نقل شده هر کس این نماز را بخواند، خداوند او و والدینش را مورد مغفرت قرار می‌دهد. همچنین شیخ عباس قمی نقل کرده در شب‌های قدر صد رکعت نماز مستحب است که در هر رکعت پس از حمد، بهتر است ده مرتبه سوره توحید خوانده شود. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده که در شب ۲۱ و ۲۳ رمضان خواندن صد رکعت نماز مستحب است و در هر رکعت پس از حمد، صد بار سوره توحید خوانده شود. هر کس این نماز را بخواند از آتش جهنم رها می‌شود و بهشت بر او واجب و شفاعتش پذیرفته می‌شود.
نماز شب آخر ماه رمضان
از پیامبر(ص) روایت است که هر کس در شب آخر ماه رمضان ده رکعت نماز (پنج نماز دور کعتی) بخواند و در هر رکعت سوره حمد را «یک بار» و «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را «ده بار» و در هر یک از رکوع و سجود «ده مرتبه» بگوید: سُبْحانَ اللّٰهِ وَالحَمْدُ للّٰهِ وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَاللّٰهُ أَکْبَرُ. و هنگامی‌که از ده رکعت فراغت یافت «هزار مرتبه» استغفار کند؛ و پس از استغفار سر به سجده گذارد و در حال سجده بگوید: یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ، یَا ذَا الجَلالِ وَالإِکرامِ، یَا رَحْمانَ الدُّنیا وَ الآخِرَهِ وَ رَحِیمَهُما، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، یَا إِلٰهَ الأَوَّلِینَ وَالآخِرِینَ، اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا، وَتَقَبَّلْ مِنَّا صَلاتَنا وَصِیامَنا وَقِیامَنا. سوگند به کسی که مرا به‌راستی به پیامبری مبعوث کرد که جبرئیل مرا از اسرافیل خبر داد و اسرافیل از پروردگار خود که سر از سجده برنداشته، خداوند او را بیامرزد و ماه رمضان را از او قبول کند و از گناهان او درگذرد.
قال المهدی علیه السلام
اَکثِروا الدُّعاءَ بِتَعجِیل الفَرَجِ فَاِنَّ ذلِکَ فَرَجُکُم
برای فرج (من) زیاد دعا کنید، چراکه این (زیاد دعا کردن) خود فرج و گشایش (در کارهای) شماست
