آیا بین بارش برف و باران و وقوع زلزله ارتباط وجود دارد؟ بررسی یک فرضیه جنجالی
ارسال شده توسط: پوریا هاشم پور 08 فروردین 1404 ساعت 15:20
دانشمندان دانشگاه MIT با مطالعه دلایل اصلی وقوع زلزله، به بررسی ارتباط تغییرات آب و هوایی مانند بارش برف و باران با این پدیده پرداخته‌اند.
برخلاف تصور رایج که ریشه اصلی وقوع زلزله را صرفاً در فعل و انفعالات تکتونیکی و جنبش گسل‌ها در اعماق زمین جستجو می‌کند، پژوهش‌های نوین ابعاد جدیدی از عوامل مؤثر در وقوع این پدیده طبیعی را آشکار ساخته‌اند. در حالی که مطالعات قرون اخیر، همواره بر نقش محوری حرکت صفحات تکتونیکی و لغزش گسل‌ها به عنوان محرک‌های اصلی زمین‌لرزه تأکید داشته‌اند، یافته‌های اخیر محققان دانشگاه معتبر MIT، پرده از نقش بالقوه رویدادهای آب‌وهوایی در ایجاد برخی از زمین‌لرزه‌ها برداشته است.
تاثیر تغییرات آب و هوا بر وقوع زلزله
بر اساس مطالعه‌ای که اخیراً توسط دانشمندان دانشگاه MIT انجام شده است، دوره‌های بارش سنگین برف و باران در سال‌های اخیر احتمالاً در وقوع تعدادی از زمین‌لرزه‌ها در منطقه شمال ژاپن مؤثر بوده‌اند. ویلیام فرانک، نویسنده اصلی این مطالعه و استادیار دپارتمان علوم زمین، جو و سیاره (EAPS) دانشگاه MIT در این باره می‌گوید:
ما شواهدی به دست آورده‌ایم که نشان می‌دهد انباشت برف سنگین بر روی سطح زمین، به طور مستقیم بر وضعیت تنش در لایه‌های زیرزمینی تأثیر می‌گذارد. نکته قابل توجه این است که زمان‌بندی بارش‌های شدید، با شروع خوشه‌های زمین‌لرزه (Earthquake Swarms) همبستگی قابل توجهی دارد. این یافته‌ها به وضوح نشان می‌دهند که آب‌وهوا می‌تواند بر واکنش زمین جامد تأثیرگذار باشد و بخشی از این واکنش به شکل زمین‌لرزه بروز می‌کند.
این مطالعه دیدگاه‌های موجود در مورد علل زمین‌لرزه را به چالش می‌کشد و نشان می‌دهد که عوامل سطحی مانند تغییرات آب‌وهوایی می‌توانند نقش مهمی در تحریک و وقوع این پدیده ایفا کنند. درک بهتر این ارتباط پیچیده، می‌تواند به بهبود مدل‌های پیش‌بینی زلزله و کاهش خسارات ناشی از آن کمک کند.
افزایش دمای کره زمین و بالارفتن تنش‌های زیرزمینی
با افزایش دمای کره زمین، دانشمندان بر این باورند که ارتباط بین تغییرات آب و هوایی و وقوع زلزله‌ها بیش از پیش نمایان خواهد شد. ویلیام فرانک، استادیار علوم زمین، جو و سیاره در دانشگاه MIT، در تحقیقات خود اشاره می‌کند که چگونه تغییرات آب و هوایی می‌تواند بر تنش‌های زیرزمینی و در نتیجه بر زمان و شدت زلزله‌ها تأثیر بگذارد.
فرانک معتقد است که افزایش بارش‌های شدید و تغییر در توزیع آب در جو، اقیانوس‌ها و قاره‌ها، نحوه بارگذاری پوسته زمین را تغییر داده و پیامدهای قابل توجهی به دنبال خواهد داشت. بارش برف و باران با افزایش وزن خود، فشار منافذ موجود در سنگ‌ها را بالا برده و موجب کاهش سرعت امواج لرزه‌ای می‌شود.
این استادیار دپارتمان علوم زمین، جو و سیاره (EAPS) دانشگاه MIT در صحبت‌های خود تاکید می‌کند که درک کامل پدیده زلزله، نیازمند نگاهی فراتر از تئوری‌های مرسوم تکتونیک صفحه‌ای است. در حالی که تکتونیک صفحه‌ای همچنان به عنوان عامل اصلی و اولیه وقوع زلزله‌ها شناخته می‌شود، عوامل ثانویه نیز نقش مهمی در تعیین زمان و چگونگی رخداد این پدیده ایفا می‌کنند. وی آب و هوا را به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل کنترل‌کننده درجه دوم معرفی می‌کند که نباید از نظر دور بماند.
همچنین بخوانید: پیش گویی جدید زمین لرزه شناس هلندی؛ زلزله‌ای بزرگ در راه است مرگبارترین زلزله های قرن ۲۱ به تفکیک آمار مرگبارترین روز در تاریخ انسان چه زمانی بوده است؟
