سفر به اقامتگاه لوکس شاه در نیویورک؛ چرا کاخ والدورف آستوریا برای پهلوی‌ها جذاب بود؟
راهنماتو- در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، محمدرضاشاه پهلوی تلاش داشت تا روابط ایران با آمریکا را نزدیک‌تر کند. در این میان، سفرهای مداومش به آمریکا آغاز گشت. یکی از مجلل‌ترین اقامتگاه‌های شاه در سفرش به آمریکا کاخ والدورف آستوریا است که در این مطلب سفری به این هتل کاخ‌مانند خواهیم داشت.
به گزارش راهنماتو، امروزه هتل والدورف آستوریا به منهتن منتقل شده است اما در قرن بیستم که شاه بر ایران سلطنت می‌کرد، این هتل در نیویورک واقع شده بود که در این مطلب از راهنمای سیر و سفر به هتل والدورف در نیویورک پرداخته می‌شود.
در آبان ۱۳۲۸، محمدرضاشاه که هنوز جوانی 30 ساله بود، ایران را به مقصد آمریکا ترک کرد؛ سفری که قرار بود علاوه بر جلب حمایت‌های مالی و فنی از دولت آمریکا، پیام جدیدی درباره ایران پس از جنگ جهانی مخابره کند.
او در این سفر تاریخی در هتل والدورف آستوریا، یکی از مجلل‌ترین و سیاسی‌ترین اقامتگاه‌های نیویورک، اقامت کرد؛ جایی که رؤسای جمهور، پادشاهان و چهره‌های بانفوذ جهان، رفت‌وآمدی مداوم در آن داشتند. اما این اقامتگاه لوکس به تدریج بدل به پایگاه دیپلماتیک غیررسمی خاندان سلطنتی ایران در آمریکا شد.
ناهار رسمی در والدورف آستوریا با حضور محمدرضا شاه پهلوی
در میان گزارش‌ها، فایلی صوتی از wnyc دیده می‌شود که در مورد شاه توضیحاتی در آن ذکر شده است؛ مشروح این گزارش را به نقل از این آرشیو می‌خوانید.
این اپیزود از آرشیو WNYC برگرفته شده است و ممکن است شامل واژگانی باشد که دیگر از نظر سیاسی یا اجتماعی مناسب تلقی نشود.
گروور ویلن شاه ایران را معرفی می‌کند. شاه درباره نام «پارس» و استقلال ایران سخنرانی کوتاهی انجام می‌دهد، چرا که باید سریعاً خود را به سازمان ملل برساند.
پس از سخنرانی، تامی کوان (گوینده WNYC) درباره سن شاه (که تنها ۳۰ سال دارد) و نحوه صحبت‌کردنش پشت میکروفن، نظراتی ارائه می‌دهد.
(این اپیزود مرتبط است با آیتم شماره ۶۹۱۰۳، تحت عنوان «استقبال از شاه ایران؛ متفرقه»)
برگه انتقال (Transfer Sheet) تاریخ ضبط را ۲۹ نوامبر ۱۹۴۹ ذکر کرده، در حالی که نیویورک تایمز تاریخ سخنرانی را ۲۱ نوامبر ۱۹۴۹ گزارش داده است.
تامی کوان در پایان پخش رادیویی با توصیف‌هایی نسبتاً اغراق‌آمیز درباره شهردار و شاه برنامه را به پایان می‌برد. او از شاه ایران با عنوان «این مرد جوان و پسرگونه، شاه پارس» یاد می‌کند که با احترام در برابر شهردار نیویورک تعظیم می‌کند؛ شهرداری که به گفته او «تقریباً یک دهقان بود که از سواحل ایرلند به اینجا آمده است.» تامی همچنین می‌گوید که شاه «گوش‌های بسیار بزرگی دارد و گوش‌های بزرگ نشانه بخشندگی است.» درباره تامی می‌گفتند که «استعداد پرحرفی» دارد، و این فایل صوتی به‌وضوح آن را نشان می‌دهد — می‌توان گفت سبک او تقریباً شبیه جریان سیال ذهن است.
شاه در والدورف آستوریا
در 25 آبان 1328، محمدرضا شاه پهلوی برای نخستین‌بار در قالب یک سفر رسمی وارد ایالات متحده شد و مورد استقبال گرم هری ترومن، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در فرودگاه واشنگتن قرار گرفت. این سفر در شرایطی انجام شد که ایالات متحده پس از جنگ جهانی دوم تلاش می‌کرد نقش پررنگ‌تری در معادلات سیاسی ایران ایفا کند.
زمینه‌سازی برای گسترش روابط دو کشور از خرداد 1326 آغاز شده بود؛ زمانی که قراردادی ۱۰ میلیون دلاری برای فروش اسلحه به ایران به امضا رسید. شاه جوان که در آن مقطع برای تقویت جایگاه سیاسی‌اش در حال سفر به اروپا بود، دعوت رسمی ترومن را پذیرفت. با این حال، ترور عبدالحسین هژیر، وزیر دربار، توسط اعضای فدائیان اسلام در 13 آبان، موجب شد شاه سفرش را به تعویق بیندازد تا پس از انتصاب ابراهیم حکیمی به نخست‌وزیری و بازگشت آرامش به کشور، عازم آمریکا شود.
بالاخره در 24 آبان، شاه تهران را ترک کرد و یک روز بعد با تشریفاتی رسمی وارد واشنگتن شد. او در این دیدار سه‌روزه تلاش داشت حمایت‌های مالی و فنی بیشتری از آمریکا برای بازسازی ایران دریافت کند؛ تلاشی که به صدور بیانیه‌ای مشترک با ترومن انجامید و طی آن آمریکا متعهد شد در قالب برنامه‌ای موسوم به «اصل چهار» کمک‌هایی در اختیار ایران قرار دهد.
پس از واشنگتن، شاه با اسکورت ویژه وارد نیویورک شد. در آنجا یکی از دیدارهای مهم او با النور روزولت، رئیس وقت کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل و همسر رئیس‌جمهور فقید آمریکا بود. این دیدار، که بیشتر جنبه نمادین و تبلیغاتی داشت، بخشی از تلاش شاه برای ارائه چهره‌ای مدرن و حقوق‌بشری از حکومتش به جهانیان بود. جزئیات گفت‌وگوی این دو منتشر نشده، اما آلفرد آیزنشتد، عکاس مشهور آمریکایی، صحنه‌های دیدنی‌ای از حضور شاه در هتل والدورف آستوریا، ملاقات با النور روزولت و حتی حادثه تصادف یکی از موتورسواران اسکورت او را ثبت کرده است — تصاویری که برای نخستین‌بار در فرادید منتشر می‌شوند.
هتل والدورف آستوریا: تاریخچه و معماری
هتل والدورف آستوریا، یکی از مشهورترین و لوکس‌ترین هتل‌های دنیا، در سال ۱۸۹۷ در قلب نیویورک در تقاطع خیابان پنجم و خیابان ۳۴ افتتاح شد. این هتل توسط هنری جی. هاردنبرگ، معمار مشهور آمریکایی که هتل آستوریا و هتل والدورف را طراحی کرد، به سبک رنسانس آلمانی طراحی شد. این هتل نه تنها نمادی از تجمل و شکوه در زمان خود بود، بلکه بسیاری از نوآوری‌ها و استانداردهای جدید را در صنعت هتلداری معرفی کرد.
تاریخچه هتل
هتل والدورف آستوریا ابتدا در دو بخش به نام‌های “هتل والدورف” و “هتل آستوریا” بنا شد. هر دو هتل در کنار یکدیگر واقع شده بودند و توسط ویلیام والدورف آستور، یکی از اعضای خانواده‌های بسیار ثروتمند و معروف آمریکا، ساخته شدند. در ابتدا، این دو هتل به طور جداگانه فعالیت می‌کردند، اما با گذشت زمان و تغییرات مختلف در مدیریت و مالکیت، این دو هتل به هم پیوستند و به یکی از معتبرترین هتل‌های نیویورک و حتی جهان تبدیل شدند.
ویلیام والدورف آستور در واقع به دنبال ایجاد یک مکان مجلل و بزرگ برای پذیرایی از اشراف و نخبگان جامعه بود. او در سال ۱۸۹۳ هتل والدورف را افتتاح کرد و پس از آن در سال ۱۸۹۷ هتل آستوریا را نیز ساخت. پس از افتتاح این هتل‌ها، آنها به‌طور تدریجی به یکی از نمادهای تجمل و ثروت در نیویورک تبدیل شدند.
معماری هتل
هتل والدورف آستوریا، یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های معماری رنسانس آلمانی است که به‌ویژه در طراحی سقف‌ها و نماهای خارجی آن مشهود است. ساختمان هتل ۱۶ طبقه دارد که از سنگ، مرمر و آجر ساخته شده است و در ساختار آن از یک قاب فلزی استفاده شده که امکان ایجاد فضاهای بزرگتر و بدون ستون را فراهم کرده است. ارتفاع این هتل از کف زیرزمین تا سقف حدود ۲۷۰ فوت (۸۲ متر) است و در مجموع ۵۵۰ اتاق مهمان دارد. همچنین این هتل به‌طور خاص به دلیل استفاده از طراحی‌های خاص برای مقاومت در برابر آتش‌سوزی شناخته می‌شود.
یکی از ویژگی‌های خاص معماری هتل، برج‌های سقفی به سبک فرانسوی دوم امپراتوری است که به‌طور چشمگیری نمای بیرونی هتل را متمایز می‌کند. این برج‌ها با تزئینات آهنی و گنبدهای پیازی با جزئیات هنری و پیچیده، زیبایی خاصی به ساختمان بخشیده‌اند. علاوه بر این، ورودی هتل دارای درهای شیشه‌ای دوجداره است که در شرایط آب‌وهوایی سرد، محافظت خوبی از مهمانان به عمل می‌آورد.
در داخل هتل، تالارها و سالن‌ها با استفاده از مواد گران‌قیمت مانند مرمر سینه‌نای و چوب‌های مرغوب تزیین شده‌اند. یکی از بخش‌های مشهور هتل “پی‌کاک آللی” (Peacock Alley) است که راهروی اصلی هتل است و به طول تمام ساختمان امتداد دارد. این راهرو با استفاده از ستون‌های مرمر و رنگ‌آمیزی گرم در دیوارها و سقف‌ها، به یکی از ویژگی‌های برجسته هتل تبدیل شده است.
ویژگی‌های داخلی هتل
هتل والدورف آستوریا دارای بخش‌های مختلف و شگفت‌انگیزی است که هرکدام به‌طور خاص طراحی شده‌اند تا تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای مهمانان خود ایجاد کنند. از جمله این بخش‌ها می‌توان به “گالری آستور” اشاره کرد که با طراحی داخلی الهام گرفته از هتل دو سوبیز فرانسه و رنگ‌های آبی، خاکی و طلایی، فضایی مجلل و هنری ایجاد کرده است. گالری آستور با پنجره‌های بلند و مشرف به خیابان ۳۴، مکان مناسبی برای پذیرایی از مهمانان ویژه و برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری بود.
در کنار گالری آستور، “کافه آستور” نیز یکی از مکان‌های معروف هتل بود که در سبک رنسانس آلمانی طراحی شده و فضای دلپذیری برای خوردن و نوشیدن فراهم می‌آورد. این کافه با تزئینات چوبی و دکوراسیون ظریف، فضای دنج و لوکسی داشت که همیشه پذیرای مهمانان برجسته بود.
امکانات و خدمات
هتل والدورف آستوریا با ارائه امکانات و خدمات لوکس و منحصر به فرد، همیشه در صدر هتل‌های برتر جهان قرار داشت. از جمله این امکانات می‌توان به اتاق‌های خصوصی و سوئیت‌های اختصاصی اشاره کرد که دارای حمام‌های مجزا و پنجره‌های بزرگ به فضای باز بودند. همچنین، هر اتاق مجهز به امکانات مدرن مانند سیستم‌های گرمایش و سرمایش پیشرفته و تهویه مطبوع بود.
سالن رقص هتل، که به سبک لوئی چهاردهم طراحی شده بود، یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین سالن‌های رقص نیویورک بود. این سالن با طراحی خاص خود، می‌توانست ۷۰۰ نفر را برای مهمانی‌ها و ۱۲۰۰ نفر را برای کنسرت‌ها پذیرش کند. در این سالن، شخصیت‌های معروفی همچون انریکو کاروزو و نلی ملبا، کنسرت‌های معروفی برگزار کردند. این سالن به‌عنوان یکی از جاذبه‌های اصلی هتل، نمادی از شکوه و تجمل در هتل‌های زمان خود بود.
شخصیت‌های مهم مرتبط با هتل
هتل والدورف آستوریا نه تنها محل اقامت بسیاری از افراد مشهور و برجسته جهان بوده است، بلکه شخصیت‌های معروفی همچون ویلیام والدورف آستور، بنیان‌گذار هتل، و جورج بولدت، هتل‌دار و مدیر هتل، در تاریخ‌سازی و شکوفایی این هتل نقش بسزایی داشتند. همچنین افراد دیگری همچون لوئیس شری، یکی از معروف‌ترین آشپزان و هتل‌داران دوران خود، در موفقیت این هتل تاثیرگذار بودند.
در نهایت، این هتل به‌عنوان یک نماد فرهنگی و اجتماعی در نیویورک شناخته می‌شود و همچنان به‌عنوان یکی از برترین هتل‌های جهان شناخته شده است. طراحی‌های خاص، خدمات بی‌نظیر، و فضای لوکس آن همواره مورد تحسین قرار گرفته است و به‌عنوان یک مقصد مهم برای افراد برجسته و نخبگان جامعه به شمار می‌رود.
چرا هتل والدورف آستوریا برای پهلوی‌ها جذاب بود؟
خاندان پهلوی در دوران سلطنت خود در ایران و به خصوص در دوران اوج فروش نفت ثروت عظیمی در دست داشتند و مبلغی از آن را برای سفرهای خارجی خود خرج می‌کردند. برخی از این سفرها مربوط به روابط دیپلماتیک و برخی دیگر مربوط به تفریحات آنان می‌شد که نمونه‌ای از این سفرهای پرزرق و برق و تجملاتی را در مطلب سفری به ویلای شاه در سوئیس؛ ویلا سوورتا اقامتگاه زمستانی پهلوی‌ها بررسی کرده‌ایم. عموما خاندان پهلوی برای اقامت خود اقامتگاه‌هایی اشرافی را در نظر می‌گرفتند. به همین خاطر انتخاب آنها به هنگام سفر به آمریکا بهترین و مجلل‌ترین هتل بود که در زمان خودش والدورف آستوریا به نظر می‌رسید.
