بحران نگرانکننده در تالاب انزلی؛ طبیعت در خطر!
ویژه برنامه «پاسخ» از شبکه استانی باران گیلان با حضور جمعی از دستاندرکاران به بررسی آخرین وضعیت تالاب بینالمللی انزلی پرداخت.
به گزارش سلام نو به نقل از ایسنا برنامه تلویزیونی پاسخ که شامگاه ۱۴ شهریورماه به صورت زنده از شبکه استانی باران پخش شد، به بررسی آخرین وضعیت تالاب بینالمللی انزلی پرداخت.
احمد آقایی، بازرس کل استان گیلان که مهمان حاضر در این برنامه بود، با بیان اینکه مدیران سرمایه ما هستند و باید به تکالیف خودشان عمل کنند، اظهار کرد: سازمان بازرسی که عالیترین دستگاه نظارتی استان بوده در کنار مدیران است و هرگز دنبال مچگیری نیستیم بلکه محل مشاوره مدیران هستیم.
وی در پاسخ به گزارش تصویری خبرگزاری ایسنا و گزارش تصویری صدا و سیما در خصوص پل کنارگذر کمربندی بندرانزلی و اعلام نظر عضو اسبق هیئت علمی دانشگاه گیلان در خصوص ناامنی این پل، اظهار کرد: مدیران و مسئولین بندرانزلی مگر این قسمتها را ندیدند؟ چرا جلوی آن را نگرفتند؟ باید به دستگاه متولی تذکر میدادند؟ مدیران ما باید مدیران میدانی باشند.
مدیران به تکالیف خود عمل نکردند
آقایی با بیان اینکه باید مسیر را مسدود کنند و صرفا نصب تابلوی «ورود و خروج ممنوع» کافی نیست، افزود: با توجه به شرایط خطرآفرین پل، حتماً رسیدگی خواهیم کرد و متاسف شدم چرا تا حالا جلوی این مسیر را نگرفتند.
بازرس کل استان گیلان با بیان اینکه از مدیران محلی گلهمند هستیم که چرا میدانی نیستند، تصریح کرد: مدیران فقط در اتاق نباید بنشینند باید به میدان بروند و مسائل را از نزدیک ببینند و همه ما در قبال پست و مسئولیتی که قانونگذار تعیین کرده، باید پاسخگو باشیم.
آقایی در ادامه با بیان اینکه تالاب بینالمللی انزلی یکی از شاهکارهای خلقت و آفرینش است، گفت: استان گیلان مملو از این جلوههای الهی است و در برابر تالاب انزلی به عنوان میراث گرانبهای طبیعی و میهنی که از نیاکان به ما رسیده باید با یک فهم، نگاه، ادبیات و هدف مشترک آن را پاسداری کنیم.
وی با تاکید بر اینکه باید یک پنجره واحد مدیریتی برای احیای تالاب انزلی ایجاد شود و همه مدیران به آن نگاه داشته باشند، افزود: تالاب بینالمللی انزلی دارای ارزش جهانی است و فقط مختص مردم بندرانزلی نیست و با نگاه استانی نمیتوان مشکلات آن را حل کرد.
بازرس کل استان گیلان با اشاره به اینکه ۱۴ سال است که گروه مدیریت تالاب تشکیل شده ولی آنگونه که باید اثربخش نبوده، گفت: اگر مدیریت موفق در تالاب داشتیم و اگر مطالبهگری ما پاسخگو بود، آیا این وضعیت رخ میداد؟
آقایی با بیان اینکه ۲۶ روستا اطراف تالاب وجود دارد و ۴ شهرستان آن را محصور کردهاند، که بخشی از مشکلات تالاب به دلیل آلودگی هایی است که از این نواحی وارد آن میشود، تاکید کرد: آیا دهیاران، بخشداران و فرمانداران در شهرستانهای مجاور تالاب درست مدیریت میکنند؟
بازرس کل استان گیلان تاکید کرد: با توجه به اینکه تالاب انزلی یک منبع درآمد برای جوامع محلی است حتی شهروندان هم باید احساس مسئولیت کنند.
وی با بیان اینکه تالاب انزلی زبالهدان شده، تصریح کرد: اگر دهیاران مدیریت کنند و متولیان حوزه جمعآوری زباله و نخاله اهتمام بیشتری به خرج دهند، بخشی از مشکلات تالاب انزلی حل میشود.
آقایی با بیان اینکه از ۱۴ سال پیش تاکنون چندین جلسه در رابطه با احیای تالاب برگزار شده، گفت: چه شد و جریان کار به کجا رسید؟ چرا تالاب هر روز نسبت به گذشته وضعیت بدتری دارد؟
بازرس کل استان گیلان با این سوال که اعتبارات تعیین شده برای تالاب انزلی کجا هزینه شده، افزود: میخواهیم تالاب انزلی را نجات دهیم اگر همه مدیران استانی احساس مسئولیت نکنند سرنوشت تالاب انزلی سرنوشت تیره و تاری است.
آقایی با اشاره به پیگیریهای صورت گرفته در شورای حفظ بیتالمال جهت صدور سند برای تالاب انزلی گفت: تالابی که از سال ۱۳۵۴ تا سال ۱۳۹۹ سند مالکیت نداشت و به همین دلیل شاهد تصرفاتی در آن بودیم، با بیش از ۱۳ جلسه در شورای حفظ بیت المال، موفق به اخذ سند برای دولت شدیم که مسئولیت آن ابتدا به آب منطقهای و سپس منابع طبیعی انتخاب شد و با این اقدام در قلمرو کمی حفظ تالاب گام برداشتیم و حالا باید در حوزه کیفی وارد شویم.
آقایی در پایان با قدردانی از اصحاب رسانه در باب مطالبهگری، تصریح کرد: رسانه به نیابت از مردم مطالبهگری میکند و مدیران باید پاسخگو باشند.
وضعیت تالاب انزلی بسیار نگران کننده است
حجتالاسلام سید عبدالجواد شمسالدین، امام جمعه بندرانزلی که مهمان تلفنی این برنامه بود، با بیان اینکه وضعیت تالاب انزلی بسیار واضح و روشن است، اظهار کرد: وضعیت اسفناک تالاب انزلی بسیار نگران کننده است.
وی با بیان اینکه در رابطه با تالاب صحبتهای زیادی شده و اشکالات و آسیبهای متعددی مطرح است، افزود: حل مشکل تالاب انزلی یک مدیریت قاطع، کارشناسانه و نگاه ملی میخواهد.
امام جمعه بندرانزلی با تاکید بر اینکه تالاب با نگاه سیاسی و مدیریت سیاسی درست نمیشود، گفت: ضمن اینکه معتقدیم در برخی از تلاشها و بودجههایی که در طول سالهای گذشته انجام و اختصاص داده شده، ایراد وجود دارد.
حجتالاسلام شمسالدین با بیان اینکه نگاه به تالاب و مدیریت تالاب باید نگاه کارشناسانه و ملی باشد، تصریح کرد: حل مشکل تالاب فهم مشترک و مدیریت واحد میخواهد که کلامش برای همه دستگاهها نافذ باشد.
امام جمعه بندرانزلی با تاکید بر اینکه پیگیری حل مشکل تالاب انزلی حتی در سطح استانی هم اثرگذار نیست، افزود: تالاب انزلی نگاه ملی میخواهد، اگرچه استانداران محترم تلاش کردند.
حجتالاسلام شمسالدین در پایان با ابراز امیدواری که بازرس کل استان گیلان به این مسئله ورود کرده، تاکید کرد: اگر این امر درست بررسی و مرحله به مرحله این آسیبها برطرف شود میتوانیم امیدوار باشیم که تحولی نسبت به تالاب ایجاد شود یا حداقل از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
قطع ورود فاضلابهای بیمارستانی رشت به تالاب انزلی
حمزه عشوری، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان ضمن تاکید بر اینکه با پیگیریهای انجام شده منابع آلاینده تالاب انزلی کاهش پیدا کرده، اظهار کرد: در رشت هیچگونه فاضلاب بیمارستانی وارد رودخانه و تالاب نمیشود و با اقدامات حقوقی که برای ۷ بیمارستان در دورههای گذشته انجام شده، منتج به احداث تصفیه خانه در این مراکز شده است.
وی افزود: با پیگیریهای صورت گرفته تصفیه خانه زندان لاکان رشت طی چند سال اخیر انجام شد، پیشرفت تصفیه خانه مسکن مهر و همچنین تصفیهخانه شهرک صنعتی سفیدرود طی چند هفته آینده به بهرهبرداری خواهد رسید.
عشوری تاکید کرد: با پیگیریهای استاندار مجوز بخش هایی از تالاب انزلی برای لایروبی طی دو سال اخیر صادر شد.
وی افزود: این اتفاق قبلاً انجام نشده بود و طی این مجوز که در ۵ پهنه پیشبینی شده، مجوز لایروبی ۲۷ آبراهه و روگا در تالاب انزلی صادر شده تا مردم و جوامع محلی برای گردشگری و صیادی بتوانند از این مسیرها بهرهبرداری کنند.
وی با بیان اینکه اداره کل بنادر و دریانوردی استان گیلان نیز در این لایروبی مشارکت دارد، تصریح کرد: لایروبی ۱۱ روگا انجام شده، ۳ روگا در حال انجام است ضمن اینکه ۲ مجوز احداث آببندان در حوزه ماهروزه و رمضان بکنده نیز صادر شده است.
عشوری با اشاره به اینکه مساحت کلی تالاب بر اساس کنوانسیون رامسر ۱۹۷۴۵ هکتار است، تصریح کرد: در حوزه تالاب انزلی ۶ پاسگاه محیطبانی با ۲۱ محیطبان داریم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان با تاکید بر اینکه تعداد نیروهای محیطبان تناسبی با منطقه ندارد، گفت: سعی کردیم در پاسگاهها دوربینهای دوربرد با کیفیتهای بالا استفاده کنیم.
عشوری در خصوص آمار کشفیات سلاح در حوزه تالاب انزلی تاکید کرد: ۳۳۹ قبضه اسلحه از شکارچیان غیرمجاز گرفتیم که در کل کشور رتبه اول را دارد.
وی افزود: همکاران ما علیرغم کمبود نیرو و امکانات، از جان و دل تلاش میکنند که اخیراً آقای حیدری محیطبانی که حاضر بود از جان خود بگذرد ولی حیوانی که به او حمله کرده بود آسیب نبیند.
عشوری تصریح کرد: بر اساس نقشه راه احیای تالاب انزلی که در قالب برنامه جامع ۷ ساله تدوین شده تکلیف همه دستگاه ها مشخص است و بر اساس آن ۱۴ وظیفه به سازمان محیط زیست استان گیلان تکلیف شده است.
وی با بیان اینکه در همه حوزهها سعی کردیم تکالیف محوله را به درستی انجام دهیم، افزود: از جمله مطالعات صورت گرفته میزان هیدرودینامیک رسوب، حقابه تالاب و گونههای مهاجم بودند که بر اساس همان سعی کردیم تکالیف خودمان را انجام دهیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان با بیان اینکه بر اساس آیین نامه طرح جامع، تمام منابع آلودگی و آلاینده که وارد رودخانههای زرجوب و گوهررود و در نهایت پیر بازار در حوزه شرق تالاب انزلی میشود را شناسایی کردیم، تصریح کرد: حدود ۱۰۴ نقطه شهر رشت که بیشترین فاضلاب را وارد تالاب میکرد شناسایی کردیم.
عشوری گفت: در خصوص منابع آلاینده شهرک صنعتی رشت و شهرک صنعتی سفیدرود بر اساس تکالیفی که داشتیم طرح شکایت کردیم در شهرک صنعتی سفیدرود با توجه به پیگیریهایی که انجام شده خوشبختانه تقریباً به اتمام رسیده و منتظر بهرهبرداری هستیم ولی یکی از منابع اصلی که فاضلاب را وارد رودخانه میکند و در نهایت وارد تالاب انزلی میشود شهرک صنعتی رشت است.
وی افزود: وضعیت تالاب انزلی در فصول مختلف شرایط خاص خودش را دارد، طی سه دهه گذشته ۲ متر کاهش تراز آب دریای خزر را داشتیم. میزان نزولات جوی و تراز آب دریای خزر شدیداً در وضعیت تالاب تاثیرگذار است، زیرا تالاب انزلی یک تالاب وابسته به دریاست.
پل کنارگذر بندرانزلی کاملاً ناپایدار و ناامن است
خدابنده، عضو بازنشسته هیئت علمی دانشگاه گیلان با تخصص راه، ساختمان و پل ضمن ارتباط تلفنی با این برنامه در خصوص پیگیریهای ایسنا برای پل روگذر کمربندی بندرانزلی اظهار کرد: با توجه به اینکه پایههای این پل خوردگی شدید دارد در صورت ریزش خطرات جانی در پی خواهد داشت.
وی علت این امر را عدم تعمیر و نگهداری پل عنوان کرد و افزود: این سازه یک پل موقت بوده و با توجه به اینکه کل عرشه در قسمت فوقانی محل عبور و مرور است، بار؛ از طریق این پایهها به زمین منتقل میشود که پایهها با این درجه خوردگی و ورق فولادی که کاملا از بین رفته هر لحظه خطر سقوط وجود دارد.
خدابنده با بیان اینکه اگر بار ترافیکی سنگین از روی پل عبور کند احتمال سقوط بسیار بالاست، تصریح کرد: مرمت این سازه هزینه چندانی ندارد.
وی افزود: اگر همین الان هم راه را نبندیم ممکن است یک حادثه بزرگ روی بدهد و تضمینی برای ایمنی پل نیست و این پل باید مسدود شود.
این عضو بازنشسته هیئت علمی دانشگاه گیلان تاکید کرد: اگر قرار بر بهرهبرداری عمومی است باید این پل مرمت شود و در حال حاضر کاملاً ناپایدار و ناامن است.
جای خالی المانهای تالابی در بندرانزلی
پونه نیکوی، سردبیر ایسنا گیلان که مهمان حاضر در این برنامه بود، اظهار کرد: هر چقدر که پیش میرویم آگاهی و دغدغهمندی مردم نسبت به تالاب انزلی بیشتر میشود که میتواند خیلی کمک کننده و یاری دهنده به بهبود حال تالاب باشد.
وی با بیان اینکه علیرغم افزایش آگاهی عمومی متاسفانه به نتایج عکس میرسیم، افزود: بخشی از آن به دلیل فقدان ارادهای است که در برخی از مسئولان برای بهبود حال تالاب دیده میشود.
نیکوی با اشاره به نتایج یک افکارسنجی که چندی پیش منتشر شده بود، تصریح کرد: بیش از نیمی از پاسخگویان نسبت به شرایط تالاب اشراف داشتند و تهدیدات تالاب را می دانستند و بیش از ۹۰ درصد افرادی که در این افکارسنجی شرکت کرده بودند فاضلابهای شهری و صنعتی را بزرگترین تهدید تالاب انزلی برمی شمردند.
وی افزود: این جای امیدبخشی است که مردم ما آگاه هستند اما آیا همانطور که سطح آگاهی مردم بالا رفته این دغدغهمندی در سطح مدیران افزایش یافته است؟
سردبیر ایسنا گیلان تاکید کرد: نجات تالاب انزلی نیاز به مدیریت یکپارچه دارد و فقط یک نفر یا یک ارگان نمیتواند وارد این فضا شود.
وی با اشاره به اینکه هیچ المان و نشانی از تالاب یا گونههای ارزشمند آن در سطح شهر بندرانزلی وجود ندارد، گفت: یک شهر تالابی که یک تالاب بینالمللی در آن وجود دارد و میتواند فرصتهای زیادی ایجاد کند آیا باید مورد تهدیدات ناشی از خشک شدن تالاب قرار گیرد؟
نیکوی در خصوص رنج جوامع محلی از سنبل آبی تصریح کرد: جوامع محلی با دستان خسته خود تنها می توانند بخش کمی از قسمت های آلوده به این گیاه مهاجم را پاکسازی کنند به این امید که بتوانند رزق خود را از تالاب تامین کنند و نان سفره هایشان خشک نشود.
وی افزود: اگر همینطور به سمت رنج بزرگ خشک شدن تالاب برویم یک درد بزرگ به اسم گرد و غبار و حملات حشرات موذی و حیواناتی مانند موش و مارو غیره شهرستان های تالابی را فرا میگیرد و با بی ارزش شدن زمین های مردم مواجه می شویم؛ تا وقتی پرنده های بومی در این مامن زیستگاه دارند و پرنده های مهاجر به تالابها میآیند همرا خود کارکرد بسیاری دارند که در نبود تالاب دیگر شاهد حضور آنها نخواهیم بود. وقتی پرندگان در تالابها نباشند یا تالاب خصوصیات مهاجرپذیری خود را از دست بدهد شاهد رخدادهای فاجعه باری خواهیم بود در واقع باید گفت حضور این موجودات جدا از زیبایی همراه خود تعادل اکولوژیک هم دارند و این آغاز یک داستان بسیار غم انگیز است و بارها در مصاحبههایی که با دوستانمان در هواشناسی داشتیم به مسئله گرد و غبار که هم اکنون هم دچارش هستیم اشاره شده است.
نیکوی با اشاره به جدول آمار پیشبینی اعتبارات مورد نیاز برای تکمیل طرحهای فاضلاب در دست اجرا برای ۳ شهر حاشیه تالاب انزلی گفت: با بودجه کنونی اگر این اعتبارات تخصیص پیدا کند در بندرانزلی ۷۳ سال، در رشت ۱۰۰ سال و در صومعهسرا ۲۹۷ سال طول میکشد تا تاسیسات به سرانجام برسند.
سردبیر ایسنا گیلان با بیان اینکه طبق اعلام مسئولان امر در حوزه آبخیزداری برنامه ای ۷ ساله داریم که با تخصیص اعتبارات کنونی بیش از ۴۰ سال طول میکشد، تاکید کرد: طبق اذعان کارشناسان محیط زیست اگر در تالاب به فکر حل مشکل فاضلاب نباشیم؛ پروژه های احیای تالاب هیچ اثربخشی معناداری نخواهد داشت.
انتهای پیام