این گزارش، دروازه‌های شکست فیلترینگ در ایران را می‌گشاید
ارسال شده توسط: پوریا هاشم پور 09 مهر 1403 ساعت 15:24
نتایج جدیدترین نظرسنجی مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، حاکی از شکست فیلترینگ در کشور و ترجیح پلتفرم‌های خارجی به ایرانی است.
طبق آخرین اخبار داخلی، و با توجه به آمار منتشر شده از ایسپا، به نظر می‌رسد که اجرای طرح فیلترینگ در ایران نه تنها موفقیت آمیز نبوده است، بلکه بسیاری از مردم از پلتفرم‌ها و شبکه های اجتماعی فیلتر شده نظیر اینستاگرام، تلگرام، واتساپ و… استفاده می‌کنند. اما این آمار چند درصد افراد جامعه را شامل می‌شود و میزان استفاده از پلتفرم های ایرانی افزایش داشته یا کاهش یافته است؟ از شما همراهان گرامی گجت نیوز دعوت می‌کنیم تا در ادامه این خبر همراه ما باشید.
افزایش کاربران شبکه‌های اجتماعی خارجی در ایران موجب شکست فیلترینگ شده است
براساس آمار منتشر شده از مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، ۸۲/۲ درصد از مردم ایران، حداقل یکی از شبکه های اجتماعی را نصب کرده و مورد استفاده قرار می‌دهند. در این نظرسنجی که حدود ۵ روز در بازه زمانی ۲۰ الی ۲۴ شهریور سال جاری و به شیوه مصاحبه حضوری انجام پذیرفت، از میان نزدیک به ۴ هزار شهروند ایرانی شرکت کننده، اینستاگرام، عنوان پرمخاطب‌ترین پلتفرم و شبکه اجتماعی را کسب کرد.
همچنین براساس نمودار منتشر شده از مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران، در تاریخ خرداد ۱۴۰۱، و درست زمانی که اینستاگرام یک پلتفرم بدون محدودیت و فیلتر نشده در ایران بود، میزان استفاده از این شبکه اجتماعی حدود ۷۱ درصد بوده است. در دی ماه ۱۴۰۲ این آمار به ۴۶/۵ درصد کاهش یافته بود اما در شهریور امسال به ۵۰/۶ درصد افزایش یافته است.
طبق اعلام ایسپا، رتبه های بعدی میزان استفاده کاربران از پلتفرم های خارجی و داخلی نیز در تسخیر دو پیام رسان محبوب تلگرام و اینستاگرام است. پس از اینستاگرام با ۵۰/۶ درصد، تلگرام با ۳۹/۳ درصد بیشترین میزان استفاده را داشته است. واتساپ نیز با ۳۳/۳ درصد در رتبه سوم این لیست قرار دارد. این آمار به تنهایی خود گویای شکست فیلترینگ در ایران است.
همچنین طبق نتایج بدست آمده، تنها در تلگرام کاربران مرد بیشتر از کاربران زن حضور دارند. میزان استفاده از اینستاگرام بین زنان و مردان برابر است و درباره واتساپ هم زنان فقط کمی بیشتر از مردان از این پیام‌رسان استفاده می‌کنند. نتایج این گزارش در بخش گروه‌های سنی نیز حاکی از آن است که افراد دارای سن ۱۸ تا ۲۹ سال بیشتر از گروه سنی ۳۰ تا ۴۹ سال و بیش از ۵۰ سال از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی استفاده می‌کنند.
در گروه سنی جوانان ۱۸ تا ۲۹ سال، میزان استفاده از تلگرام ۵۷ درصد و اینستاگرام ۷۱/۷ درصد و واتساپ حدود ۳۹ درصد است. علاوه‌براین، افراد دارای تحصیلات دانشگاهی هم بیش از دارندگان مدرک دیپلم یا کمتر از آن از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی استفاده می‌کنند. میزان استفاده افراد دارای تحصیلات دانشگاهی از تلگرام حدود ۵۷ درصد و از واتساپ ۴۴ درصد است.
اینستاگرام در میان قشر دارای تحصیلات دانشگاهی نیز طرفداران بیشتری دارد؛ به‌طوری‌که میزان استفاده آن در میان این افراد ۶۳/۶ درصد است. افراد ساکن مراکز استان نیز بیشتر از ساکنان شهرهای غیر مرکز استان و روستاها از پلتفرم‌های خارجی استفاده می‌کنند؛ ولی در میان این افراد هم اینستاگرام بیشتر استفاده می‌شود. میزان استفاده از این پلتفرم نزد ساکنان مراکز استان ۵۵/۷ درصد و ساکنان شهرهای غیر مرکز استان ۵۰ درصد و روستانشین‌ها حدود ۴۴ درصد است.
آمار استفاده از پلتفرم‌های ایرانی پس از اجرای فیلترینگ
بیشترین آمار کاربر در میان پلتفرم‌های ایرانی مربوط به ایتا با ۲۸/۹ درصد و روبیکا با ۲۸/۵ درصد است. همچنین پیام رسان بله ۹/۷ درصد از این آمار را به خود اختصاص داده است. نمودار روند میزان استفاده از پلتفرم‌های بومی نشان می‌دهد، میزان استفاده از ایتا و روبیکا و بله پیش از فیلترینگ کمتر از ۱۰ درصد بوده؛ اما از اسفند ۱۴۰۱ رشد در میزان استفاده از آن‌ها دیده شده است. درحال‌حاضر، سه پلتفرم یاد شده بیشترین میزان استفاده را در سال‌های فعالیتشان دارند.
میزان استفاده از پلتفرم‌های ایرانی نیز به مانند پلتفرم های خارجی در میان زنان بیشتر از مردان است. حدود ۳۴ درصد از کاربران زن از ایتا استفاده می‌کنند، این میزان در میان کاربران مرد ۲۴ درصد است. میزان استفاده زنان از روبیکا ۳۰/۳ و مردان ۲۷ درصد است. میزان استفاده از بله نیز در بین کاربران زن ۱۱/۶ درصد است؛ اما فقط ۷/۸ مردان از این پلتفرم استفاده می‌کنند.
در میان گروه‌های سنی مختلف، بیشترین میزان استفاده از ایتا برای گروه ۳۰ تا ۴۹ سال و کمترین میزان استفاده برای افراد در گروه سنی بیش از ۵۰ سال است. همچنین میزان استفاده جوانان ۱۸ تا ۲۹ ساله از روبیکا بیشتر از ایتا است. دو گروه سنی ۱۸ تا ۲۹ سال و ۳۰ تا ۴۹ سال آمار مشابهی در استفاده از دو پلتفرم روبیکا و بله دارند.
پیام‌رسان ایتا در میان قشر دارای تحصیلات دانشگاهی دارای محبوبیت بیشتری به نسبت دو پلتفرم روبیکا و بله است. میزان استفاده این افراد از ایتا ۳۷/۴ درصد و از روبیکا ۲۷/۷ درصد و از بله ۱۴/۲ درصد است. از میان گروه‌های دارای سطوح مختلف تحصیلات افراد دارای مدرک دیپلم با ۳۵/۴ درصد استفاده بیشترین میزان استفاده را از روبیکا دارند.
افرادی که تحصیلاتی کمتر از دیپلم دارند، هم در میان پلتفرم‌های مختلف داخلی بیشتر از روبیکا استفاده می‌کنند. افراد ساکن مراکز استان نیز بیشتر از ایتا استفاده می‌کنند. با این حال، ۳۱ درصد افراد ساکن روستا روبیکا را ترجیح می‌دهند میزان استفاده آن‌ها از ایتا ۲۰ درصد و از بله ۷ درصد اعلام شده است.
همچنین بخوانید: وزیر ارتباطات: تیم ویژه‌ای برای ارتقای کیفیت اینترنت و دسترسی‌ها تشکیل شد رفع فیلترینگ به رئیس جمهور و نمایندگان مجلس ربطی ندارد! حملات سایبری در سال ۲۰۲۴ به بالاترین حد خود رسیده است
