سفری هیجان‌انگیز در مسیر تکامل سلاح‌های هسته‌ای: از اولین انفجارها تا پیچیدگی‌های امروز
آزمایشگاه لوس آلاموس و پروژه منهتن
آزمایشگاه لوس آلاموس یک واحد تحقیقاتی مخفی بود که در اواخر سال ۱۹۴۲ برای پروژه منهتن با هدف طراحی و آزمایش اولین بمب‌های اتمی تأسیس شد. لوس آلاموس، واقع در نزدیکی سانتافه در نیومکزیکو، امروز یکی از بزرگترین موسسات علم و فناوری در جهان است.
پروژه منهتن نام رمز یک شرکت فوق سری در طول جنگ جهانی دوم بود که اولین سلاح‌های هسته‌ای را تولید کرد. مدیر زمان جنگ آزمایشگاه لوس آلاموس، رابرت اوپنهایمر، فیزیکدان هسته‌ای بود. از او اغلب به عنوان «پدر بمب اتمی» یاد می‌شود.
پسر کوچک
پروژه منهتن مسئول طراحی بمب هسته‌ای به نام «پسر کوچک» بود که در ۶ آگوست ۱۹۴۵ توسط بمب افکن بی-۲۹ نیروی هوایی ارتش ایالات متحده بر فراز هیروشیما در ژاپن پرتاب شد. قدرت این بمب ۶۴ کیلوگرمی حاصل از شکافت هسته‌ای اورانیوم-۲۳۵ بود.
مرد چاق
سه روز بعد، در ۹ آگوست، ناگاساکی با بمب اتمی به اسم رمز «مرد چاق» بمباران شد. این بمب پیچیده‌تر از بمب قبلی و مبتنی بر پلوتونیوم بود.
هیروشیما پس از بمباران هسته‌ای
بمب هیروشیما با انرژی تقریباً ۱۵ کیلوتن TNT منفجر شد. در لحظه انفجار، ابری آتشین تولید شد که دما را به ۴۰۰۰ درجه سانتیگراد رساند و شهر را به جهنم تبدیل کرد. مجموع تلفات به ۱۳۵ هزار نفر رسید که از این میان ۶۶ هزار تن کشته و ۶۹ هزار نفر مجروح شدند. اگرچه اثرات ریزش رادیواکتیو در سال‌های بعد جان‌های بیشتری را گرفت.
بمباران ناگاساکی
حدود ۳۹ هزار نفر در ناگاساکی جان باختند و ۲۵ هزار نفر دیگر مجروح شدند. تصویر بالا ستون متراکمی از دود است که پس از انفجار بیش از ۱۸۲۸۸ متر بالا رفته و بر فراز شهر مورد حمله دیده می‌شود.
ترینیتی
حملات به هیروشیما و ناگاساکی پس از یک انفجار آزمایشی توسط آزمایشگاه لوس آلاموس، با نام رمز «ترینیتی» ممکن شد. سلاح هسته‌ای مورد استفاده در این آزمایش «گجت» نام داشت (تصویر).
اولین انفجار هسته‌ای جهان
گجت در ۱۶ جولای ۱۹۴۵ در پایگاه نیروی هوایی هالومن واقع در نیومکزیکو منفجر شد تا به اولین انفجار بمب هسته‌ای تبدیل شود. این آزمایش موفقیت‌آمیز راه را برای استفاده از سلاح‌های هسته‌ای علیه ژاپن در پایان جنگ جهانی دوم باز کرد.
کلاوس فوکس
کلاوس فوکس، فیزیکدان نظری آلمانی، یکی از کسانی بود که روی پروژه منهتن کار می‌کرد. او سپس به انگلستان نقل مکان کرد و به پروژه تولید بمب اتمی بریتانیا پیوست.
در سال ۱۹۵۰، او دستگیر شد و بعداً به جاسوسی برای اتحاد جماهیر شوروی اعتراف کرد. فوکس به ۱۴ سال زندان محکوم شد که ۹ سال از آن را گذراند. پس از آزادی به آلمان شرقی رفت و در سال ۱۹۸۸ در آنجا درگذشت.
عملیات تقاطع
در سال‌های اولیه پس از جنگ، پروژه منهتن آزمایش‌های تسلیحاتی بیشتری را در آب‌سنگ حلقوی بیکینی، در اقیانوس آرام انجام داد.
آزمایش هسته‌ای در آب‌سنگ حلقوی بیکینی (بیکینی آتول) شامل انفجار ۲۳ سلاح هسته‌ای توسط ایالات متحده بین سال‌های ۱۹۴۶ و ۱۹۵۸ بود.
اولین صاعقه
در همین حال، روس‌ها به شدت در حال پیگیری ساخت سلاح‌های خود بودند. این باور وجود دارد که این تصویر عواقب «اولین صاعقه» را نشان می‌دهد، اولین آزمایش بمب اتمی شوروی در ۲۹ آگوست ۱۹۴۹، زمانی که سلاح هسته‌ای RDS-1 در یک سایت آزمایشی در قزاقستان منفجر شد.
قلعه براوو
قلعه براوو اولین آزمایش از سری آزمایش‌های طراحی بمب هیدروژنی با بازده بالا بود که توسط ایالات متحده در بیکینی آتول به عنوان بخشی از عملیات قلعه انجام شد. این سلاح که اول مارس ۱۹۵۴ منفجر شد، قوی‌ترین انفجار مصنوعی تاریخ تا آن زمان را ایجاد کرد.
عملیات رِدوینگ
عملیات ردوینگ (Redwing) به رهبری ایالات متحده مجموعه‌ای متشکل از ۱۷ انفجار آزمایش هسته‌ای بود که از می تا جولای ۱۹۵۶ انجام شد.
گستردگی آزمایش‌های هسته‌ای در آب‌سنگ حلقوی بیکینی باعث شد تا در اواخر دهه ۱۹۵۰ آن را به عنوان یک زمین بایر اعلام کنند.
بمب تزار
بمب تزار که در ۳۰ اکتبر ۱۹۶۱ توسط روس‌ها منفجر شد، همچنان قوی‌ترین سلاح هسته‌ای است که تاکنون ساخته و آزمایش شده است. این انفجار بر فراز مجمع الجزایر دورافتاده نوایا زملیا در شمال روسیه روی داد. قدرت این انفجار از سوی دولت روسیه معادل ۵۰ مگاتن مواد منفجره معمولی اعلام شد.
آندره ساخاروف
فیزیکدان هسته‌ای شوروی، آندره ساخاروف، آر‌دی‌اس-۳۷، اولین بمب هیدروژنی دو مرحله‌ای اتحاد جماهیر شوروی را طراحی کرد که برای اولین بار در ۲۲ نوامبر ۱۹۵۵ آزمایش شد. ساخاروف بعداً دچار عذاب وجدان شد و به یک مدافع سرسخت آزادی‌های مدنی و اصلاحات مدنی در شوروی تبدیل شد. تعهد او به صلح، خلع سلاح و حقوق بشر در نهایت جایزه صلح نوبل را در سال ۱۹۷۵ برایش به ارمغان آورد.
ایگور کورچاتوف
ایگور کورچاتوف هم یک فیزیکدان هسته‌ای شوروی بود که مدیر پروژه بمب اتمی شوروی بود. او آزمایش «اولین صاعقه» را در سال ۱۹۴۹ نظارت کرد و همراه با گئورگی فلیوروف و آندره ساخاروف به عنوان «پدر بمب اتم شوروی» شناخته می‌شود.
بحران موشکی کوبا
بحران موشکی کوبا در اکتبر ۱۹۶۲ که عملاً آزمایشی خطرناک برای زورآزمایی بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ سرد بود، به عنوان لحظه‌ای که این دو ابرقدرت به درگیری هسته‌ای نزدیک شدند، در تاریخ ثبت شد.
عملیات طوفان
اولین آزمایش هسته‌ای بریتانیا در ۳ اکتبر ۱۹۵۲ در جزایر مونتبلو در غرب استرالیا به عنوان بخشی از عملیات طوفان انجام شد. پس از آن بریتانیای کبیر به سومین کشوری تبدیل شد که زرادخانه هسته‌ای خود را توسعه داد.
Gerboise Bleue
در ۱۳ فوریه ۱۹۶۰، فرانسه نیز اولین آزمایش هسته ای خود را با نام رمز Gerboise Bleue در جنوب الجزایر انجام داد. ژنرال پیر ماری گالوآ نقش مهمی در این تلاش داشت، که در اینجا در حال دریافت نشان افتخار از رئیس جمهور وقت فرانسه، شارل دوگل، است.
موروروآ
فرانسه به طور بحث‌انگیزی به آزمایش توانایی هسته‌ای خود در جنوب اقیانوس آرام در آب‌سنگ حلقوی موروروآ ادامه داد. از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۹۶، اینجا محل آزمایش ۱۹۳ بمب این کشور بود که ابتدا سلاح‌های هوایی و سپس زیرزمینی را منفجر کردند.
چین
اولین آزمایش تسلیحات هسته‌ای توسط جمهوری خلق چین در ۱۶ اکتبر ۱۹۶۴ انجام شد. این سلاح هسته‌ای در قسمتی دورافتاده از آسیای مرکزی در امتداد دریاچه لوب نور در صحرای تاکالا ماکان منفجر شد. با این آزمایش، چین به پنجمین قدرت هسته‌ای جهان و اولین کشور آسیایی تبدیل شد که به سلاح هسته‌ای دست می‌یابد.
هند
یک حفره بزرگ محل اولین آزمایش هسته‌ای زیرزمینی هند را نشان می‌دهد که در ۱۸ مه ۱۹۷۴ در در ایالت راجستان هند انجام شد.
پاکستان
پاکستان، رقیب سنتی هند، در ۲۸ مه ۱۹۹۸، زمانی که پنج آزمایش هسته‌ای زیرزمینی همزمان را در تپه‌های راس کوه (تصویر) در ناحیه چاگای در استان بلوچستان انجام داد، به همسایه خود رسید. آزمایش دوم Chagai-II در ۳۰ می انجام شد.
کره شمالی
کره شمالی تنها کشور در جهان است که هنوز تسلیحات هسته‌ای را آزمایش می‌کند. اولین آزمایش این کشور در سال ۲۰۰۶ انجام شد. از آن زمان، پیونگ یانگ پنج آزمایش دیگر در سال‌های ۲۰۰۹، ۲۰۱۳، دو بار در سال ۲۰۱۶ و یک بار در سال ۲۰۱۷ انجام داده است.
