رتبه‌بندی جهانی نوآوری: ایران در جایگاه ۶۴
شاخص جهانی نوآوری (GII) هر ساله توسط سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) منتشر می‌شود. این سازمان ۱۳۳ کشور را بر اساس قابلیت‌ها و عملکرد آنها در نوآوری رتبه‌بندی می‌کند. گزارش امسال حکایت از آن دارد که اقتصاد‌های نوظهور مبتنی بر فناوری‌های نوین چالش‌های زیادی برای اقتصاد‌های سنتی ایجاده کرده‌اند.
به گزارش تجارت نیوز، هر ساله سازمان جهانی مالکیت فکری (واپیو) گزارشی درباره پیشرفت کشور‌ها در زمینه نوآوری منتشر می‌کند. سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) یکی از پانزده آژانس تخصصی سازمان ملل است. این سازمان توجه ویژه‌ای به موضوع مالکیت فکری دارد. مالکیت فکری شامل تمام مقررات حاکم بر دستاورد‌های ذهن است که به مالکان این دستاورد‌ها (چه آفریننده‌ی دستاورد‌ها باشند، چه صاحب امتیازشان) برای ساخت، استفاده، فروش یا سایر بهره‌برداری‌های تجاری، حقوق انحصاری اعطا می‌کنند.
شاخص‌های اندازه گیری نوآوری هر کشور
شاخص نوآوری (GII) هر کشور را به‌طور کلی بر اساس ۷۸ شاخص ارزیابی می‌کند که خلاصه این شاخص‌ها شامل این موارد هستند:
۱- دانش و خروجی فناوری (ثبت اختراع و تولید با فناوری‌های پیشرفته)
۲- تعداد پژوهشگران و سرمایه انسانی (به ازای هر میلیون نفر، سرمایه‌گذاران در تحقیق و توسعه جهانی)
۳- اشتغال دانش‌بنیان و همکاری تحقیق و توسعه دانشگاه-صنعت
۴- تامین مالی استارتاپ‌ها، میزان سرمایه‌گذاری خطرپذیر
۵- خروجی‌های خلاق (برنامه‌های برند سازی، برندسازی جهانی)
۶- زیرساخت (عملکرد زیست محیطی، دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتباطات)
۷- فعالیت موسسات (کیفیت نظارت، سیاست‌های تجاری سازی)
نوآورترین کشور‌ها در سال ۲۰۲۴
بر اساس ارزیابی شاخص‌های نوآوری در سال ۲۰۲۴، سویس برای چهاردهمین سال متوالی در صدر این جدول قرار گرفت و با امتیاز ۶۷.۵ نوآورترین کشور جهان شد. سوئد با یک امتیاز کمتر یعنی ۶۴.۵ در جایگاه دوم و آمریکا با امتیاز ۶۲.۴ در جایگاه سوم قرار گرفت.
حضور دو کشور آسیایی در بین ۱۰ کشور برتر
نکته قابل توجه این جدول، حضور دو کشور آسیایی سنگاپور و کره جنوبی در بین ۱۰ کشور برتر نوآوری در جهان است. سنگاپور توانسته با کسب امتیاز ۶۱.۲ پس از آمریکا در جایگاه چهارم و کره جنوبی با امتیاز ۶۰.۹ در جایگاه ششم قرار بگیرد. چین و ژاپن هم با اندکی اختلاف توانسند در جایگاه‌های یازدهم و سیزدهم نوآوری جهانی جای بگیرند.
کشور‌های فراتر از انتظار
یکی از موضوعات کلیدی GII امسال، «نوآوران فراتر از انتظار» است که شامل کشور‌هایی می‌شود که نسبت به سطح توسعه خود، عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند. سه کشور برتر در این زمینه هند، مولداوی و ویتنام هستند. این سه اقتصاد در طول ۱۴ سال گذشته از ۲۰۱۱ تاکنون فراتر از انتظار عمل کرده‌اند.
وضعیت کشور‌های آسیایی/ ایران با ۲ پله سقوط در جایگاه ۶۴
همانطور که ذکر شد ۴ کشور آسیایی در بین ۲۰ کشور نوآور حضور دارند. اما پس از این کشور‌ها امارات با امتیاز ۴۲.۸ در جایگاه ۳۲ این جدول قرار دارد. در بین ۲۹ کشور آسیایی حاضر در این جدول، ایران در جایگاه ۶۴ دنیا و ۱۶ آسیا قرار گرفته است. ایران در سال ۲۰۲۳ در جایگاه ۶۲ جهان قرار داشت که نشان می‌دهد در یکسال گذشته ۲ پله سقوط کرده است.
در بین کشور‌های آسیایی سنگاپور با یک پله و کره جنوبی با چهار پله صعود کرده‌اند، اما امارات با وجود سرمایه‌گذاری‌های بسیاری که انجام داده است مانند سال گذشته در جایگاه ۳۲ قرار دارد.
جایگاه کشور‌های آسیایی در بین کشور‌های نوآور:
سنگاپور در جایگاه چهارم
کره جنوبی در جایگاه ششم
چین در جایگاه یازدهم
ژاپن در جایگاه سیزدهم
امارات در جایگاه ۳۲
مالزی در جایگاه ۳۳
ترکیه در جایگاه ۳۷
هند در جایگاه ۳۹
تایلند در جایگاه ۴۱
ویتنام در جایگاه ۴۴
عربستان در جایگاه ۴۷
قطر در جایگاه ۴۹
فلیپین در جایگاه ۵۳
اندونزی در جایگاه ۵۴
ارمنستان در جایگاه ۶۳
ایران در جایگاه ۶۴
کویت در جایگاه ۷۱
بحرین در جایگاه ۷۲
اردن در جایگاه ۷۳
عمان در جایگاه ۷۴
ازبکستان در جایگاه ۸۳
پاکستان در جایگاه ۹۱
لبنان در جایگاه ۹۴
آذربایجان در جایگاه ۹۵
با وجود سرمایه‌گذاری‌های کشور‌های آسیایی به خصوص کشور‌های حوزه خلیج فارس پیش‌بینی می‌شود که سال در این رده بندی چند پله صعود کنند.
