14 اتفاق سرنوشت‌ساز که مسیر اقتصاد جهانی را برای همیشه تغییر دادند

راهنماتو-اقتصاد جهانی به آسانی تحت تأثیر قرار می‌گیرد اما تقریبا همیشه خودش را، حتی بعد از بزرگ‌ترین فجایع، سرپا می‌کند.

به گزارش راهنماتو، اما رویدادهای زیادی در تاریخ بوده‌اند که اقتصاد جهانی را به لرزه درآورده و اوضاع را، برای همیشه، تغییر داده‌اند. در هنگام تغییرات اجتماعی یا سیاسی و اقتصادی، بازار سرمایه دچار نوسان می‌شود، اما چقدر نوسان، بیش از حد محسوب می‌شود؟

در هنگام وقوع رویدادهای عظیم، که زمان آن نیز مهم است، قیمت بنزین، اجاره خانه، غذا و بازار مسکن اغلب بیش‌ترین تغییرات را تجربه می‌کنند. در این فهرست، راهنماتو، به رویدادهای عظیم تاریخی اشاره می‌کند که پیامدهای مثبت و منفی را با هم داشتند و اقتصاد جهان را به شکل چشمگیری تغییر دادند و هنوز هم آثار این تغییرات را می‌توان احساس کرد.

1.ورود ایالات متحده به جنگ جهانی اول

سال وقوع: 1917

میانگین صنعتی داو جونز: 96.15

قیمت هر گالن بنزین: 0.28دلار

جنگ جهانی اول بزرگ‌ترین جنگ بین‌المللی تا امروز بوده است. این جنگ در اوایل قرن بیستم آغاز شد و چرخشی عظیم در اقتصاد ایجاد کرد. ایالات متحده پیش از وقوع جنگ جهانی اول دچار رکود بود و جنگ آمریکا را وارد یک شکوفایی اقتصادی 44ماهه کرد. افزایش هزینه‌های ایالات متحده قبل از آماده شدن برای ورود به جنگ رخ داد و هزینه‌های جنگ ۵۲٪ از تولید ناخالص داخلی (۳۲ میلیارد دلار در آن زمان) را به خود اختصاص داد. با ورود ایالات متحده به جنگ، مسیر جنگ جهانی اول تغییر کرد. بیش از چهار میلیون آمریکایی در جنگ جهانی اول خدمت کردند و ۱۱۶,۷۰۸ نفر از آن‌ها جان خود را از دست دادند.  دلایل رشد اقتصادی آمریکا در جنگ جهانی اول این بود که اروپایی‌ها شروع به خرید کالا از ایالات متحده برای جنگ کردند و بعدها خود آمریکا نیز به این نبرد پیوست.

2. سقوط دیوار برلین

سال وقوع: 1991

میانگین صنعتی داو جونز: 292904

قیمت هر گالن بنزین: 1.14دلار

سقوط دیوار برلین در سال 1991 اتفاق افتاد. بستگی دارد که از چه کسی بپرسید؛ برای بعضی سقوط دیوار برلین باعث رونق اقتصادی شد و برای برخی دیگر باعث بدتر شدن وضعیت اقتصاد. شهروندان جمهوری دموکراتیک آلمان بالاخره اجازه پیدا کردند که از مرزهای دو کشور عبور کنند. بعد از اتحاد آلمان، مدتی طول کشید تا این کشور توانست دوباره روی پایش بایستد. آلمان شرقی فقط 8درصد به تولید ناخالص داخلی کمک کرد و آمریکا کمک خارجی به این کشور را برای کمک به آن افزایش داد. اگرچه اقتصاد آلمان غربی به دلیل حضور هزاران سرباز آمریکایی که دلارهای آمریکایی را در آنجا خرج می‌کردند، رونق گرفته بود، اما مدتی طول کشید تا اتحاد مجدد به‌ خوبی انجام شود.

3.حملات یازدهم سپتامبر

سال وقوع: 2001

میانگین صنعتی داو جونز: 1019929

قیمت یک گالن بنزین: 1.46دلار

حمله تروریستی یازدهم سپتامبر سال 2001 در شهر نیویورک به وقوع پیوست و جهان را در شوک فرو برد. هزاران نفری که در این حملات کشته شدند جهان را به حیرت وا داشت و این اتفاق هنوز یکی از غم‌انگیزترین وقایع در تاریخ آمریکا شناخته می‌شود. این حملات 40میلیارد دلار خسارت بیمه‌ای به وجود آورد زیرا بخش بزرگی از منهتن نابود شده بود. این میزان خسارت، بزرگ‌ترین خسارت بیمه‌ای در تاریخ آمریکا بود. بعد از این واقعه آمریکایی‌ها تا مدت‌ها از سفر با هواپیما می‌ترسیدند و رانندگی در جاده‌ها 1595مرگ بر اثر تصادف را در سال 2002 افزایش داد.

4.رکود بزرگ

سال وقوع: 2008

میانگین صنعتی داو جونز: 1124406

قیمت هر گالن بنزین: 3.27دلار

رکورد بزرگ اقتصادی سال 2008 دومین بحران مالی وحشتناک در تاریخ ایالات متحده بود. رکورد بزرگ اقتصادی سقوط اقتصاد در سراسر جهان بود که بازارهای مالی، صنایع بانکی و بازار مسکن را نابود کرد. این اتفاق باعث شد که به دلیل ناتوانی در پرداخت وام مسکن، تعداد زیادی خانه پس گرفته شود و میلیون‌ها نفر شغل، خانه یا پس‌ از انداز یک عمر خود را از دست دادند.

در سال 2008، کسب‌وکارهای کوچک از همه بیش‌تر ضرر کردند. در حدود 43500 کسب و کار اعلام ورشکستگی کردند. اقتصاد تا سال 2011 به طور کامل بهبود نیافته بود و برخی اقتصاددان‌ها حتی تا جایی پیش رفتند که به روی رکود سال 2008 نام «دوران افسردگی بزرگ دوم» را گذاشتند.

5.جنگ ویتنام

سال وقوع: 1965

میانگین صنعتی داو جونز: 96926

قیمت هر گالن بنزین: 0.30دلار

درحالیکه جنگ جهانی اول به آمریکا کمک کرد تا در اوایل قرن بیستم از رکود اقتصادی خارج شود، جنگ ویتنام دقیقا عکس این قضیه عمل کرد. تلاش‌های جنگ ویتنام ظرفیت‌های تولیدی آمریکا را تحت فشار قرار داد. کارخانه‌هایی که به طور معمول محصولات مصرفی تولید می‌کردند، به جای آن برای تولید کالاهای نظامی مورد استفاده قرار گرفتند. این کار منجر به کمبودهایی شد. همه بودجه صرف امور بیرون از مرزها شد که باعث شد توازن اقتصادی به هم بریزد و ارزش دلار پایین بیاید. دلار ضعیف منجر به رکود اقتصادی جهانی شد، اعتماد مشتری را از بین برد و باعث شد که نرخ سود سر به آسمان بگذارد و میزان سرمایه  کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان را محدود کرد. این دلیل بزرگی برای بحران‌های اقتصادی در دهه 80میلادی بود.

6.ترکیدن حباب دات.کام

سال وقوع: 2000

میانگین صنعتی داو جونز: 1072938

قیمت هر گالن بنزین: 1.51دلار

اینترنت این روزها بسیار رایج است اما در دهه 90 بسیار انقلابی بود. انفجار حباب دات.کام به واسطه گمانه‌زنی‌های افراطی درباره شرکت‌های مرتبط با اینترنت در اواخر دهه 90 رخ داد. این دوره همزمان با رشد عظیم در استفاده از شبکه جهانی وب رخ داد.

وقتی حباب دات.کام ترکید، بسیاری از شرکت‌های دات.کام مجبور شدند اعلام ورشکستگی کنند. این سقوط‌ها ناشی از کمبود سرمایه بود که منجر به انحلال بسیاری از کسب‌وکارهای دات کام شد. این امر تأثیرات موج‌داری روی صنایع پشتیبان (حمل و نقل و تبلیغات و غیره) داشت که مجبور شدند فعالیت‌هایشان را کاهش دهند. هرچند 48درصد از شرکت‌های دات.کام از ترکیدن حباب جان سالم به در بردند، اغلب ارزیابی‌های پایین‌تری بعد از سال 2004 داشتند.

7.دوران افسردگی بزرگ

سال وقوع: 1929

میانگین صنعتی داو جونز : 38117

قیمت هر گالن بنزین: 0.21دلار

افسردگی بزرگ همچنان بدترین بحران اقتصادی در تاریخ جهان شناخته می‌شود. یکی از دلایل افسردگی بزرگ سقوط بازار سهام در سال 1929 بود. اقتصاد ایالات متحده در طول جنگ جهانی اول به سرعت گسترش یافت، اما این رشد به سرعت متوقف شد. گرد و غبار، که دوره‌ای از طوفان‌های گرد و غبار در وسط آمریکا بود، محصولات کشاورزی را نابود کرد و رنج‌های انسانی ناشی از رکود بزرگ را تشدید کرد. تولید جهانی و استانداردهای جهانی زندگی به سرعت سقوط کرد. یک-چهارم جمعیت جهان در کشورهای صنعتی بیکار بود و آن‌هایی که سر کار بودند حقوق‌شان نصف شد. تولید ناخالص داخلی تا 30درصد کاهش یافت و تولید صنعتی تا 47درصد سقوط کرد.

8.حمله به بندر پرل

سال وقوع: 1941

میانگین صنعتی داو جونز: 130.57

قیمت هر گالن بنزین: 0.19دلار

بندر پرل در پی افسردگی بزرگ رخ داد. این حمله منجر به هزاران مرگ شد اما یک مزیت بزرگ داشت: آمریکا را از افسردگی بزرگ خارج کرد. این حمله باعث شد که آمریکا در جنگ جهانی دوم شرکت کند. با سیل مردمی که وارد کارخانه‌ها می‌شدند تا تجهیزات جنگی بسازند، شغل‌های تازه‌ای به وجود آمد. افزایش مشاغل و خرج اقتصاد را به تپش درآورد. افزایش تعداد زنان در مشاغل نیز یکی دیگر از دلایلی بود که اقتصاد خوب کرد. مردان عازم جنگ می‌شدند و زنان در آمریکا می‌ماندند و تانک، کشتی، تفنگ و سایر تجهیزات را می‌ساختند. بندر پرل یک شوک حیاتی برای اقتصاد راکد جهانی بود.

9.پرواز برادران رایت

سال وقوع: 1903

میانگین صنعتی داو جونز: 64.60

قیمت هر گالن بنزین: 0.56دلار

یکی از بزرگ‌ترین معماهای تاریخ این است که چطور است که آمریکا توانست هواپیما اختراع کند اما بعد بازار هواپیما را به شرکت‌های خارجی باخت. برادران رایت نخستین پرواز موفق‌شان را در سال 1903 انجام دادند. با اینکه این پرواز فقط 45ثانیه طول کشید، نشان داد که هوانوردی ممکن است. تأثیر هوانوردی بر اقتصاد جهان را نمی‌توان دستکم گرفت. ظرفیت تجاری و نظامی که هوانوردی با خود آورد، همینطور آزادی مسافرتی که با آن آمد (سفرها دیگر طولانی نبودند)، اقتصاد را در اوایل قرن بیستم به حرکت درآورد. با اینکه جنگ جهانی اول تأثیرات مفید اقتصادی بیشتری در آن زمان داشت، اختراع برادران رایت نیز بسیار اثربخش بود.

10.همه‌گیری آنفولانزای اسپانیایی

سال وقوع: 1918

میانگین صنعتی داو جونز: 82.20

قیمت هر گالن بنزین: 0.25دلار

در حقیقت آنفولانزای اسپانیایی به اندازه ویروس کرونای امروزی به اقتصاد ضربه نزد. با اینکه همه‌گیری شوکی برای اقتصاد جهانی بود، اثرات آن ماندگار نبود. آنفولانزای اسپانیایی 500میلیون نفر را تحت تأثیر قرار داد و منجر به مرگ 50میلیون نفر شد.

آنفولانزای اسپانیایی باعث کاهش 6درصدی تولید ناخالص داخلی در سطح جهانی شد. با اینکه بد به نظر می‌رسد اما موقتی بود و نتوانست اثرات ماندگاری روی اقتصاد آمریکا بگذارد. یکی از دلایلی که ماهیت این اثرات موقتی بود آن بود که آنفولانزای اسپانیایی در میانه رکود بازار سهام رخ داده بود. شاخص داو توانست شوک ناشی از آنفولانزا را بگیرد و دوباره روی پا برگردد. تولید ناخالص داخلی در سال 1919 در آمریکا 1درصد افزایش یافت.

11.معرفی اینترنت

سال وقوع: 1991

میانگین صنعتی داو جونز: 1.929.04

بهای هر گالن بنزین: 1.14دلار

معرفی اینترنت همه چیز را تغییر داد. با اینکه این روزها به نظر می‌رسد اینترنت بسیار معمولی و رایج است، اما در دهه‌ها 90 و 2000 پیش‌بینی شده بود که محرک بزرگ اقتصادی است. انفجار حباب دات.گام از تأثیرات جانبی منفی اختراع اینترنت بود اما اینترتت اثرات مثبت نیز داشت. اینترنت منجر به افزایش سرعت بهره‌وری شد و باعث رشد سریع‌تر استانداردهای زندگی شد. اینترنت همجنین باعث شد که در بخش‌های تکنولوژی و تولید کارخانه‌ای در هزینه‌ها صرفه‌جویی شود. اینترنت هزینه‌های مشتری را کاهش داد و مفهوم خرید، از بسیاری لحاظ، دیجیتالی شد. می‌توانید با فشردن یک دکمه خرید کنید که ولع خرید را افزایش می‌دهد.

12.ترور جان اف. کندی

سال وقوع: 1963

میانگین صنعتی داو جونز: 646.79

بهای هر گالن بنزین: 0.31دلار

یکی از رویدادهای مهم تاریخ در قرن بیستم ترور رئیس‌جمهور وقت آمریکا، جان اف. کندی بود. ترور جان افک کندی تأثیری کوتاه اما عمیق روی اقتصاد داشت. بازار سهام سقوط کرد. وال استریت در ساعت 2:07دقیقه در واکنش به این ضربه درهای خود را بست. کارشناسان اقتصادی ترور را «هرج  و مرج» توصیف کردند و علت «عدم قطعیت کلی» دانستند. اثر ترور روی بازار سهام بازیابی شد. دو روز بعد از ترور جان اف کندی بازار سرمایه آمریکا دوباره همه خسارت‌ها را جبران کرد.

13.سقوط بازار سهام

سال وقوع: 1987

میانگین صنعتی داو جونز: 2.277.53

بهای هر گالن بنزین: 0.90دلار

سقوز بازار سهام سال 1987 خیلی جدی‌تر از افسردگی بزرگ یا رکود بزرگ نبود، با این حال بد بود. از 23 کشور صنعتی بزرگ، 19 مورد سقوط اقتصادی بالای 20درصد داشتند. خسارت جهانی در حدود 1.7تریلیون دلار بود.

مردم وحشت‌زده بودند و اقتصاد ناپایدار دهه‌ها طول کشید و حتی به دوران افسردگی دوم منجر شد. در تاریخ سقوط بازار سهام، دوشنبه سیاه، بیش‌ترین خسارت در طول یک روز را در تاریخ بازار سهام رقم زد. سهام داو 22.6درصد سقوط کرد. چون بانک‌های مرکزی آمریکا نقدینگی بازار را تأمین کردند، این اثر موقتی بود و دامنه اثرگذاری‌اش محدود بود.

14.دینرز کلاب اولین کارت اعتباری را صادر کرد

سال وقوع: 1950

میانگین صنعتی داو جونز: 216.28

بهای هر گالن بنزین: 0.27دلار

قبل از آنکه دینرز کلاب اولین کارت اعتباری را در سال 1950 صادر کند، اعتبار صرفا محصولی بود که افراد خیلی ثروتمند در جاهای کمی از آن برخوردار بودند. معرفی کارت اعتباری ناگهان به میلیون‌ها نفر اجازه داد که در زندگی روزمره خرید کنند و جایزه بگیرند. همانطور که می‌توانید تصور کنید، خرج‌ها افزایش یافت و این اتفاق فقط در داخل کشور نبود. افزایش خرج در دهه 50میلادی منجر به افزایش مصرف‌گرایی شد. افزایش خرج مصرف‌کننده به آمریکایی‌ها اجازه داد تا به استانداردی در زندگی دست پیدا کنند که هیچ کشور دیگری در آن دهه به آن نزدیک هم نبود. این اتفاق تغییر شگرفی برای بزرگسالان دهه 50آمریکا بود که بسیاری‌شان در دوران افسردگی بزرگ رشد کرده بودند.

 

*میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average) یک شاخص مهم در بازار سهام ایالات متحده است که عملکرد ۳۰ شرکت بزرگ و صنعتی را که به طور عمومی معامله می‌شوند، اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص به عنوان یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های بازار سهام در نظر گرفته می‌شود و به طور معمول برای ارزیابی وضعیت کلی بازار سهام و اقتصاد استفاده می‌شود.